خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳
۴:۵۰
در حال بارگذاری؛ صبور باشید

اجماع کم نظیر لبنانی‌ها بر شخصیت والای آیت‌الله تسخیری در وبینار بیروت

نشستی وبیناری به مناسبت درگذشت پرچمدار تقریب، آیت‌الله تسخیری با حضور علما، نخبگان و شخصیت‌های برجسته، جمعیت‌ها و گروه‌های گوناگون دینی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی لبنان برگزار شد.

آآ

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ نشستی وبیناری به مناسبت درگذشت پرچمدار تقریب، آیت‌الله «محمدعلی تسخیری» و به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، با حضور علما،نخبگان و شخصیت‌های برجسته، جمعیت‌ها و گروه‌های گوناگون دینی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی این کشور برگزار شد.

در این نشست کم سابقه، فرهیختگان و شخصیت‌های حاضر به بیان جایگاه و مقام عظیم علمی، دینی، اجتماعی و تلاش‌های بی‌وقفه این فقید ارجمند در عرصه وحدت و تقریب پرداختند. اداره این نشست بر عهده نویسنده و فعال سیاسی فلسطینی، دکتر "مصطفی اللداوی" بود.

ابتدا، دکتر عباس خامه یار رایزن فرهنگی کشورمان، جمع حاضر در نشست را مایه افتخار و سربلندی دانست و گفت: انسان از چنین حضور فراملی و فرامذهبی احساس خرسندی می‌کند، حضوری که فراتر از مرزهای لبنان و ایران و خارج از چارچوب‌های مذهبی، طایفه‌ای و نژادی است. این حضور بهترین مرثیه برای آیت‌الله تسخیری است، همان انسانی که در دوران زندگی‌اش در پی ایجاد توحید و تقریب میان ادیان و مذاهب بود. و پس از درگذشت خود نیز تمام ادیان را برای تسلیت گفتن در مجلس یادبودش، دور هم جمع کرده است.

وی افزود: لذا وجود این شخصیت به تنهایی برای شناختش کافی است. وجود شما نیز امروز دلیل بر جایگاه و مقام آیت‌الله تسخیری است. کسی که می‌خواهد این شخصیت و مسیر کامل زندگی‌اش را دریابد، می‌تواند با نگاهی به جلسه امروز ما، به این معرفت دست یابد. لذا خود این جمع بهترین معرّف تاریخ شخصیت آیت‌الله تسخیری خواهد بود. همان گونه که جلال الدین رومی می‌گوید:

"آفتاب آمد دلیل آفتاب         گر دلیلت باید، از وی رو متاب"

رایزن فرهنگی کشورمان در پایان گفت: شاید هر آن چه که در چهار دهه شناخت خود، درباره این شخصیت داشتم و شناختم مانند مرید و مرادی بود که هر زمان به نصیحتی نیاز داشتم، نزد او می‌رفتم، و به زبان فارسی و عربی با عنوان«تسخیری، از صومعه تا دیر، و از کلیسا تا مسجد» نگاشتم، و چندی قبل نیز در ایران و لبنان انتشار یافت، تمام عواطف، احساسات و محبت بنده نسبت به این عالم جلیل القدر بوده باشد. اما جمع امروز دوستان، باعث شد تا وی را از نگاه دیگری بنگرم. او را در لهای تمام طوایف و ادیان می‌بینم و در سخنان زیبا و ارزشمند این جمع حاضر می‌یابم.

در ادامه، کشیش دکتر عبدو ابوکسم به نمایندگی از کاردینال بشاره الراعی رهبر مارونی‌های لبنان، پیام ایشان را قرائت نمود. وی ضمن عرض تسلیت قلبی رهبر مارونی‌های لبنان به مناسبت درگذشت آیت‌الله تسخیری، گفت:  کسی که بر روند حرکت این راحل بزرگ آگاه شود، در خواهد یافت که او عالمی دینی بود همانگونه که در فرهنگ و علم نیز در آن سطح بود و با حکمت خود میان آنها توازن ایجاد می‌کرد در خدمت به تقویت گفتگوی میان ملت‌ها و تقریب بین آنها، تا انسان را محوری اصلی در آن قرار دهد و ارزش‌های دینی و انسانی را در رشد جامعه تأثیر گذار هستند تقویت کند تا در نتیجه جامعه در سطحی ار انعطاف پذیری و پذیرش دیگران قرار گیرد.ادیان را تریبونی برای پذیرش دیگران  و به دور از تعصب و اختلاف قرار دهد و آن را منبری برای گفتگو و به دور از منازعه قرار دهد. او این تریبون را فضایی برای صلح و به دور از هر نزاعی و جنگی قرار داد.

وی اظهار کرد: حرکت دینی و فرهنگی ایشان که در مقالات و تألیفات گسترده و ارزشمندش دیده می‌شود، گواه آن است که اندیشه این فقید بزرگ که تقریب بین مذاهب و ادیان و گسترش فرهنگ برادری میان مردم را به دور از گرایش‌های سیاسی و دینی آنها انتخاب کرده بود.

او در پایان گفت: ما امروز این ویژگی‌های والا را با هدف تکریم از این شخصیت و به خاطر تأکید بر این فرهنگی که درون ذاتش فرهنگی والاست یادآور می شویم. ما امروز چقدر به این امور نیازمندیم آن هم در سایه منازعات و جنگ‌هایی که بسیاری از کشورهای جهان و محیط اطراف ما را به خود مشغول کرده است. این مسئولیتی بزرگ بر دوش هر فرهیخته و انسان مؤمن است.

سپس شیخ بلال الملا، به نمایندگی از شیخ عبداللطیف دریان مفتی اهل سنت دارالافتای لبنان، ضمن ابلاغ تسلیت مفتی لبنان، به بیان ویژگی های این شخصیت ارجمند پرداخت و گفت: با ارتحال شیخ تسخیری،سخن امام جعفر صادق تحقق می یابد که فرمود: اگر عالمی بمیرد، در اسلام رخنه‌ای ایجاد خواهد شد که با چیزی پر نخواهد شد.این فقید بزرگ، صاحب پروژه‌ای اسلامی و وحدت گرا بود. صاحب دیدگاهی کامل در تقریب بین مذاهب اسلامی بود. همان گونه که پرچمداری از پرچمداران اصلاحات و گفتگوی میان طوایف در جهان معاصر به شمار می‌رفت.

وی در ادامه به نقل از دکتر شیخ عبدالستار ابوغده گفت: از وی درباره شیخ تسخیری پرسیدم، ایشان به من گفت:  وی ستاره‌ای درخشان در آسمان کنفرانس‌های مجمع فقه اسلامی که وابسته به اتحادیه جهان اسلام در مکه مکرمه است، به شمار می‌رفت. دارای اندیشه‌ای با نفوذ و دیدگاهی روشن بود. از او هیچ سهوی دیده نشد و الگویی برای پاکی و تواضع بود. نمایان گر گذشتگان پاک نهاد بود و دارای بیانی با برهان و حجت قوی بود.

نماینده مفتی لبنان سپس افزود: ما امروز به امثال این اندیشمند نمونه در چنین شرایطی که امت اسلامی در آن به سر می برد بیش از گذشته نیازمندیم.

شیخ بلال الملا در پایان گفت: آیت‌الله تسخیری در شخصیت همه جانبه‌اش نادر بود. شبیه کسی در انجام وظیفه‌اش نبود و کسی نیز در انجام وظیفه اش شبیه او نیست. این نشست بزرگداشت، گواهی صادقانه است بر این که شیخ تسخیری در دوران حیات خود جمع کننده اندیشه وحدت میان مذاهب اسلامی و اندیشه گفتگوی صادقانه بین اسلام و مسیحیت بود. او در وفاتش نیز ما را بر وحدت و تقریب و ارتباط و دیدار بر محور آن چه که خیر همگان است جمع کرده است.

سپس شیخ علی الخطیب، نایب رئیس مجلس اعلای اسلامی شیعی لبنان، با عرض تسلیت ارتحال این عالم ربانی به مقام معظم رهبری و مراجع دینی و حوزه های علمیه، گفت: علامه فقیدمان با توجه به توانمندی‌های علمی، فرهنگی و قدرت حرکت و خلاقیتی که از طریق روابط گسترده‌اش و فضای حرکتی که میان کشورهای عربی و اسلامی، کنفرانس‌ها و مراکز فرهنگی که در این مدت از عمر شریفش در اختیار داشت،  تلاشی گسترده و ویژه در این عرصه انجام داد.

وی در ادامه به شرح اوضاع جاری جهان عرب و اسلام پرداخت و گفت: هم اکنون در بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی توسط جنبش‌های تکفیری و به واسطه نظام و رهبرانی که در خدمت دشمنان این امت کار می‌کنند، با هدف نابودی فرزندانش به دستان خود، اقدام‌هایی هر چند وقت یکبار انجام می‌شود. اگر این پتانسیل‌ها به طور صحیح هدایت می‌شد و در برابر دشمن اسرائیلی قرار می‌گرفت، دیگر شاهد نفوذ اسرائیل در میان جهان عرب نبودیم که بیایند و درهای سازشکاری را به طور کامل و آشکارا در برابر آنها بگشایند، بعد از آن که پیش از این به صورت مخفیانه رخ می داد.

وی در پایان گفت: با کمک گرفتن از افراد متخصص و توانمند جهت ارائه راهکار و برنامه‌ای متناسب با طرح‌هایی دقیق برای مقابله با چالش‌ها تا رسیدن به نتایج عملی اقدام نمائیم. و این امر نیازمند ایجاد مؤسسه‌ها، و تکیه بر مراکز مطالعاتی متخصص و کمک گرفتن از پژوهش‌های اجتماعی، روانی، رسانه‌ای، عقیدتی و فرهنگی و تأسیس مراکز منطقه‌ای و ملی جهت تعامل متناسب با مقتضای شرایط اقدام نمود.

سپس دکتر محمد السماک، دبیرکل اجلاس معنوی اسلام و مسیحیت، به معرفی شخصیت برجسته آیت‌الله تسخیری پرداخت و گفت: باید بگویم این که ایشان نه تنها شخصیت ممتاز جمع علمای مسلمین بود که به وحدت اسلامی توجه داشت، بلکه او به تنهایی یک مجموعه ای از باورهایی بود که اجازه نمی‌داد اختلافی رخ دهد و نباید سخن گفتن از وحدت به مفهوم نزاع مورد استفاده قرار گیرد، بلکه اجتهاد فکری در این است که تعدد و تنوع در چارچوب ایمان مشترک باشد، لذا اقدام‌های ایشان با تعامل عاطفی، تفاهم و در بیشتر موارد با برداشت مثبت روبرو شد.

وی در ادامه افزود: ایشان بر وحدت اسلامی بسیار توجه داشت و به آن نیز عمل می‌کرد و به آن ایمان داشت و معتقد بود که تعدد به معنای تفرقه و اختلاف نیست.

دکتر سماک در پایان گفت: تلاش می‌کنیم که این مسیر را در سایه آن چه که برای ما از مطالعات و پژوهش‌ها، موضع گیری‌های شجاعانه و علمی مبتنی بر عقاید اسلامی به یادگار گذاشت، ادامه دهیم. خداوند او را به رحمت واسعه خود بیامرزد و امیدواریم مکتب او همچنان در کار اسلامی و با هدف وحدت اسلامی ادامه یابد.

دکتر شیخ سامی ابوالمنی، دبیرکل مؤسسه العرفان التوحیدیه، درزی‌های لبنان  نیز با تسلیت طایفه درزی‌ها به مناسبت ارتحال آیت الله تسخیری به بیان ویژگی‌های این شخصیت پرداخت و گفت: او دعوت کننده‌ای مورد اعتماد بود و یکی از مهمترین شخصیت؟‌های اسلامی تلاش کننده در جهت ایجاد وفاق میان مذاهب اسلامی و مجاهدی بپاخاسته در برابر تکفیر موجود در جهان اسلام و خارج از آن بود. او الگویی از علمای صالح و انعطاف پذیر، روشنفکر و پای بند به مسئله اسلام و انسان و فراتر از تمام عناوین و القاب در جمهوری اسلامی ایران بود.

ابوالمنی در پایان به این نکته اشاره نمود که در بسیاری از مراکز اسلامی و مسیحی با سخنان نیکو و تأثیر گذار به دعوت خالصانه مبنی بر ضرورت انسانی کردن اندیشه و دین و دوری از تعصب، تکفیر و انزجار میان پیروان مذاهب و ادیان می پرداخت. این دعوت نیز رسالت ما و رسالت  فرزندان لبنان است.

در ادامه، شیخ ماهر حمود، دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مقاومت، ضمن عرض تسلیت مجدد گفت: در حقیقت این راحل بزرگ الگویی ویژه از خود ارائه نمود که شایسته است، علمای اسلام و دوعت کنندگان به اسلام و تمام دست‌اندرکاران عرصه اسلامی او را الگو قرار دهند و در مسیرش گام بردارند. او کسی بود که گرایش مذهبی و قومی خود را به صورت علمی قرار داده بود و یا گرایشی به عنوان یک عضو قرار داده بود. اما در روابطش با دیگران این گرایش از اولویت برخوردار نبود و نه آن را به عنوان شعاری برای منازعه با دیگران تبدیل کرده بود، و از اولویت‌های ایشان سخن گفتن درباره مذهب و یا قومیتی نبود. و ظریف تر از آن این که عربی را بهتر از فارسی سخن می‌گفت، و با آن بهتر از دیگر زبان‌ها، می‌نوشت و سخنرانی می‌کرد.

شیخ ماهر حمود در ادامه افزود: نقش ایشان واقعا در اتحادیه جهانی علمای مقاومت ممتاز و ویژه بود. تمام افراد بر نظر او تکیه می‌کردند و به ویژه وقتی که نائب رئیس آن شد. به تمام کشورها می‌رفت و اندیشه وحدت را گسترش می‌داد و امت را برای برداشتن گامی جدید آماده می‌کرد.

وی در پایان گفت: باید بگویم که ما به عنوان منادیان وحدت و تقریب و معتقدان به وحدت امت در مقابله با استکبار غربی و صهیونیستی و مقابله با تمام چالش‌ها، در این نزاعی که داریم، منازعه آسانی پیش رو نداریم، بلکه به شدت سخت است و شاید محال باشد موفقیت در آن. چرا که دشمنان ما که خواستار ایجاد تفرقه هستند و از استکبار و طرف های بسیار خشنی که بر عقول مردم و دارائی‌هایشان تسلط دارند، پیروی می کنند؛ لذا باید بگویم موفقیت‌هایی که ایشان در طول چهل ئو دو سال به دست آورند سزاوار ستایش و تقدیر و ما باید این راه را ادامه دهیم.

سپس کشیش، دکتر ریاض جرجور، دبیر کل گروه عربی گفتگوهای اسلامی مسیحی، در سخنانش با تسلیت درگذشت دبیرکل سابق مجمع تقریب بین مذاهب اسلامی، آیت‌الله محمد علی تسخیری گفت: با درگذشت ایشان، ما عالمی بزرگ و دعوت کننده‌ای به ایجاد وفاق میان اهل سنت و شیعه، و قیام کننده‌ای در برابر تکفیر در جهان اسلام با همه مذاهب مختلفش را از دست دادیم. او عالمی متفی، مجاهد و یاور خدا و رسولش و ائمه طاهرین بود.

وی افزود: از دهها سال پیش تاکنون ایشان در هر اقدامی جهت وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب اسلامی و تقارب و همکاری میان مسلمانان جهان، چه در سطح مسئولان یا جوامع لائیک و یا در کنفرانس‌ها، پژوهش‌ها و مطالعات و گفتگوها و روابط مستقیم با دیگران شخصیتی علمی، عملی، تلاشگر، متخلق به اخلاق، وفادار و از خود گذشته به شمار می‌رفت. وی، نه تنها پرچمدار گفتگو بین مذاهب اسلامی به شمار می رفت بلکه گفتگوی اسلامی مسیحی نیز بود.  

دکتر ریاض جرجور در پایان گفت: وی نقش ویژه و مبارکی در گفتگوی میان ادیان آسمانی و همزیستی مشترک ایفا نمود و این نقش مثبت توانست برای سالها ادامه یابد.

در ادامه، ابراهیم المصری، دبیر کل سابق جماعت اسلامی(اخوان المسلمین)، با اشاره به آیه ای از قرآن کریم درباره جهاد و شهادت در راه خدا، آیت‌الله تسخیری را مصداق این آیه معرفی کرد و گفت: ایشان از بارزترین دست اندرکاران کنفرانس‌های وحدت اسلامی و فعالان عرصه‌ای اسلامی و نائب رئیس اتحادیه و در کنار شیخ یوسف القرضاوی و شیخ فیصل مولوی رحمت الله علیه بود.

وی در پایان گفت: خداوند شیخ جلیل القدر ما را بیامرزد و مشمول رحمت واسعه خود قرار دهد. از خداوند سبحان و متعال مسئلت می نمایم که  به دست‌اندرکاران عرصه ‌ای اسلامی، وحدت و تقریب بیشتر و دوری از اختلافات سیاسی و یا مذهبی عنایت فرماید.

سپس دکتر شیخ محمد الموعد، رئیس شورای مشورتی علمای فلسطین،ضمن عرض تسلیت به مقام معظم رهبری و ملت شریف ایران و خانواده آن فقید، گفت: آیت‌الله تسخیری ید طولایی در تقریب مذاهب داشت و نقش مهمی را ایفا نمود و تلاش مجاهدانه‌ای را با تمام توان خود در راه تقریب بین مذاهب در تمام سطوح انجام داد و هر آن چه که انجام می‌داد را با هدف خدمت به مسئله فلسطین برمی‌شمرد. ما را نصیحت می‌کرد که در این راه ثابت قدم بمانیم و تمام تلاش و توان خود را متمرکز بر روی مسئله آزادی فلسطین نمائیم.

محمد الموعد در ادامه افزود: گاهی احساس می‌کردی که او از خودمان نیز به مسئله فلسطین نزدیک تر است. به کشورهای عرب و نیز اهل تسنن نزدیک تر است.

وی در پایان گفت: همیشه ما را از سازشکاری بر حذر می‌داشت. دوراندیش بود و نگاهی تیزبینانه به آینده داشت و می‌گفت: ای کاش زنده بمانم تا در مسجد الاقصی نماز بخوانم. او از این سخنش می‌فهماند که خواهان آزادی مسجد الاقصی است. فلسطین این عالم بزرگ را از دست داد. در حقیقت امروز ما شخصیتی برجسته و بزرگ از شخصیت‌های جهان اسلام را از دست داده‌ایم.

سر کشیش آنطوان ضو دبیرکل کمیته اسقفی گفتگوی مسیحیت و اسلام نیز به بیان برخی ابعاد شخصیتی آیت‌الله تسخیری پرداخت و گفت: او به خوبی می‌دانست که وحدت، یک فرهنگ انسانی و ضروری در دوران معاصر به شمار می‌رود، برای همین، مسلمانان باید یکدیگر را دوست داشته باشند و مسیحیان نیز باید یکدیگر را دوست داشته باشند  مسلمانان و مسیحیان نیز باید یکدیگر را دوست داشته باشند.تسخیری شخصیتی لطیف، دوست داشتنی، عاقل، با فهم و ادراک، مهربان و انسان فوق العاده بی‌نظیری بود. لذا بنده او را مرد اول گفتگو در جهان اسلام می‌دانم به ویژه با مسیحیان که وضعیت او را درک کرده بودند و نشست‌های متعددی میان شخصیت‌های اسلامی و او و میان مسیحیان برگزار نمود.

آنطوان ضو در پایان گفت: همیشه با لطافت، محبوب و آرام بود و مردم را به صلح دعوت می‌کرد. لذا فقدان تسخیری خسارت بزرگی به شمار می‌رود. مقاله ای درباره او با عنوان تسخیری و فقه لحظه نگاشتم و نوشتم فقه لحظه همان فقه مطلوب در دوران ماست تا بتوانیم با مردم و جهان معاصر امروز با زبان الهی به سخن بنشینیم. او همچنان محبوب و دوست داشتنی است و فقدانش خسارتی بزرگ برای جهان اسلام و مسیحیت به شمار می‌رود. ما جای خالی او را احساس می کنیم و در گفتگوی مسیحیت و اسلام نیز جای او خالی خواهد بود.

در ادامه، دکتر شیخ زهیر الجعید، هماهنگ کننده جبهة العمل الاسلامی؛ ضمن تشکر از رایزن فرهنگی کشورمان به خاطر برگزاری این نشست، شخصیت آیت‌الله تسخیری را شخصیتی فرا کشوری و حتی فرا قاره ای توصیف نموده و گفت: ما امروز دور هم جمع شده‌ایم تا شخصیتی استثنایی در دنیای اسلام را گرامی بداریم. شخصیت وحدت طلب و فرا ملی، بلکه فرا قاره‌ای که به لطف علم ، عمل، جهاد، تواضع و از خودگذشتگی‌اش به دست آورد. ایشان در فعالیت خود در تقریب، فردی استثنایی بود چرا که تلاش مداوم و دائمی داشت و ازسفرهایی که برای شرکت در تمام کنفرانس‌ها و مجمع‌های علمی، فرهنگی و فکری انجام می‌داد، خسته نمی‌شد.

وی افزود: ایشان حتی پس از ترک دبیرکلی مجمع تقریب و سپس بیماری اش، این شخصیت استثنایی را که هرگز بازنشست نمی‌شود و بهانه بیماری نیز نمی‌گیرد و یا با این که مسئولیتی اداری نیز ندارد، اما جنبش کاری و نتایج اعمال او را می‌دیدیم که بیشتر از دیگران و حتی افراد سالم و جوانان است.

شیخ زهیر الجعید در پایان گفت: پس از رفتنت ما به رنج افتادیم؛ و هر کسی که مسئولیت مجمع تقریب یا مسئولیت هر مؤسسه دیگری را بر عهده گرفت نیز به رنج افتاده است. زیرا در برابر چالشی بزرگ قرار دارد تا بتواند همان مسیر را ادامه دهد.

سپس، شیخ حسن عبدالله مسئول دایره فرهنگی مرکزی جنبش امل، ضمن تسلیت درگذشت این فقید جلیل القدر گفت: فقدان آیت‌الله تسخیری خلأیی ایجاد کرده که نمی‌توان به این آسانی آن را پر کرد. زیرا کارهای کم نظیر او و تلاش بی‌وقفه‌اش و پیگیری‌های مستمرش پیرامون مسائل اساسی او را به الگویی ویژه و حکیمانه تبدیل کرد که مسائل مهمی را بر دوش می‌کشید و همه ما را دور یکدیگر و حول این مسائل جمع می کرد.

وی در ادامه افزود: ایشان پیگیر تمام دردها و رنج‌های این امت و در صدر آنها فلسطین بود، او برای آزادی قدس و فلسطین از دست اشغالگران تلاش می‌کرد و تمام تلاشش این بود که مسئله فلسطین به حاشیه نرود و همچنان مهمترین مسئله جهان اسلام و عرب باقی بماند.با رفتن ایشان، اندوهی ماندگار در دلهای‌مان نشست، اما ما تعهد می‌دهیم که مسیر او را در آزادی فلسطین و ایجاد وحدت میان مسلمانان ادامه دهیم.

سپس شیخ حسان عبدالله، رئیس شورای اداری تجمع علمای مسلمین نیز ابتدا به دلایل بزرگداشت این شخصیت والامقام اشاره کرد و گفت: آنچه را که ما در فعالیت‌های ایشان در حوزه عمل دیدیم، ایمانی بود که باعث شده بود مسئولیت را تکلیف ببیند و نه مایه افتخار خود و نمونه‌ای از افرادی بود که مسئولیت را بر دوش می‌کشید و جزئیات آن را نیز در کار دنبال می‌کرد تا بتواند بنا به رضایت خداوند آن را به اتمام برساند. کسی که دارای همتی والا و نگاهی تیزبین به امور داشته باشد خسته و سست نمی‌شود. اسلام در قلبش به صورت همیشگی فعال بود تا بتواند از آن دفاع کند و شبهات پیرامونش را دفع کند. در تمام عرصه‌های فعالیت اسلامی او را حاضر می‌دیدیم. به همین دلیل او را دعوت کننده به وحدت اسلامی نام نهادند که توسط سخنان و نوشته‌هایش تجلی یافته است.

وی افزود: برخی‌ها وقتی بزرگ می‌شوند، همت آنها نیز سنگین می‌شود، اما ایشان همتش بزرگتر شد و هرگز مانند دیگران در چنین سنی بازنشست نشد. ما امروز یاد این عالم جلیل القدر را گرامی می‌داریم و تمام واژه‌های تقریب را به یاد می‌آوریم. ایشان تمام توانایی‌های خود را صرف پیشرفت و بالا بردن وضعیت ما جهت آگاهی یافتن از امور مسلمانان می‌کرد. او واقعا عارف به اهل زمانش بود و نیازهای آنان را در عرصه کار اسلامی شناسایی کرده بود. و برای ایجاد راه حل تلاش می‌کرد.

دکتر حسان عبدالله در پایان گفت: آیت‌الله شیخ محمد علی تسخیری را الگوی عالمی واقعی می‌دانیم. بخشندگی‌هایش مبارک بود و او امروز نتیجه کارهایش را که با صبر کاشت، با شادمانی درو خواهد کرد.

در ادامه، شیخ بلال سعید شعبان، دبیر کل جنبش توحید اسلامی در لبنان؛ به توصیف شخصیت آیت‌الله تسخیری پرداخت و گفت: این فقید حلقه اتصال میان مذاهب بود و رابطه برادری و جهاد و محبت بین علامه شیخ سعید شعبان با ایشان وجود داشت. او عالمی زاهد و مجاهدی خستگی ناپذیر بود که بیماری‌اش نتوانست او را از ادامه فعالیت و تحقق اهدافش در توحید بین مسلمانان باز دارد. وی دهها کنفرانس و صدها نشست و جلسات گفتگو و کارگاه‌های مختلف را اداره می‌کرد تا مکاتب فکری ما را  به تکامل در وحدت برساند. او برای مقاومت و جهاد تا آزادی فلسطین تلاش کرد و بر این نکته تأکید می‌کرد که عزت و کرامت از دست رفته این امت با بازگشت اقصی به دامان اسلام بازخواهد گشت.
شیخ بلال شعبان در پایان گفت: طرح وحدت اسلامی و انسانی، از نگاه ما یک گزینه سیاسی و مقطعی نبوده بلکه عقیده و ایمانی است که همانند نماز و روزه به آن پای بند خواهیم ماند.  

شیخ حسین شحادی، مدیر مرکز نشست توسعه و گفتگوی ادیان و فرهنگ‌ها،سخنران بعدی بود که شخصیت آیت‌الله تسخیری را اسوه‌ای برای علمای عارف ربانی معرفی کرد و گفت: او را در طول نیم قرن حیات علمی و رسالتی‌اش شناختم، قلمش بیان کننده شکوفایی گل‌های تقریب است که عطرش و محبتش همه جا را فرا گرفته است. مقالات، مطالعات و پژوهش‌هایش، بوستان‌های وحدت را با اخلاق و تربیت آبیاری می‌کنند. وی بر این باور بود که مسلمان بدون وحدت و برادری حیاتی نخواهند داشت و بدون وحدت در دین، آینده‌ای نخواهند داشت، عمل واجبی که قداست آن کمتر از نماز، روزه و جهاد فی سبیل الله نیست.

وی افزود: همچنین شیخ تسخیری رضوان الله تعالی علیه میان بیداری و ایمان، پیوند ایجاد کرد. بین نظام عبادی و معنوی اسلامی و نظام اجتماعی، اداری و سیاسی اسلام پیوند ایجاد کرد. وی راه رسیدن به وحدت میان ما را از گذرگاه درک و فهم تمام مسلمانان نسبت به داشتن منابع قدرت و نگاه درست آنان درباره دو خطر ذیل معرفی کرد، خطر تروریسمی که فتنه انگیزی می‌کنند و امنیت دینی و اجتماعی را هدف قرار می‌دهد و دیگری خطر اشغالی که وجود امت را در سرزمین، حاکمیت، عزت و آزادی‌اش مورد تهدید قرار داده است.

در پایان شیخ حسین شحادی گفت: تسخیری رضوان الله تعالی علیه میراث علمی، پربار و تخصصی با تکیه بر رهنمودهای عترت پاک پیامبر اکرم و آل محمد با توجه به مشترکات جامع که روشنگر راه رسیدن به وحدت اسلامی و باورهای آن که برگرفته از قرآن کریم و سنت پاک است را برای ما به یادگار گذاشت.

در ادامه، دکتر شیخ اکرم برکات، ضمن تسلیت به محضر مقدس امام زمان، رهبر انقلاب و خانواده و دوستداران ایشان، آیت‌الله تسخیری را مرد ولایت، وحدت اسلامی، ابراهیمی و انسانی توصیف کرد و گفت: ایشان در امام خمینی و امام خامنه‌ای ذوب شده بود، به رغم  وجود تمام جایگاهی که داشت، اما او در ولایت ذوب شد و بر این باورم که رمز موفقیت، توفیق و انسانیتش هم ذوب شدن در ولایت بود.

سپس،  کاردینال سیبوه سرکیسیان، نماینده ارتودکس در ایران،شخصیت آیت‌الله تسخیری را محدود به ایران ندانست بلکه او را شخصیتی جهانی توصیف کرد و گفت: فقید بزرگ آیت‌الله تسخیری طی مدت چهل سال نقش مهمی در عرصه گفتگوی اسلام و مسیحیت در سطح داخلی، منطقه‌ای و جهانی ایفا نمود. وی یکی از نمادهای جمهوری اسلامی ایران بود که به انقلاب اسلامی ایمان داشت و بدون گرفتن هر موضع منفی در برابر ادیان مختلف عمل کرد. ایشان فردی مؤمن،متواضع، محترم در تعامل با دیگران، بردبار در گفتگو با ادیان دیگر، و الگویی مثال زدنی برای گفتگوی اسلام و مسیحیت و گفتگوی درون اسلامی به شمار می‌رفت.

کاردینال سرکیسیان در پایان گفت: ایشان مؤمن، مخلص، پای بند به اعتقادات و در علومی که اشراف داشت ممتاز بود. لذا مناصبی که در جمهوری اسلامی ایران به آن دست یافت، شایسته وی بود. او همچنان در دلهای ما زنده باقی خواهد ماند.

سپس، دکتر یحیی ابو زکریا از شخصیت های برجسته ای رسانه ای در شبکه المیادین؛ به توصیف شخصیت برجسته آیت‌الله تسخیری و جایگاهی که نزد مردم الجزایر دارد، پرداخته و گفت: الجزایر ایشان را از همان زمانی که کنفرانس‌های سالانه اندیشه برگزار می‌کرد، می‌شناسد. مهمترین اصل تعامل او با دیگران، اندیشه بود که بر اساس آن با دیگران به گفتگو می‌پرداخت. او فقیه گفتگو و نشست بود.گفتگوی درون اسلامی و سپس گفتگوی اسلامی مسیحی و پس از آن گفتگوی اسلامی انسانی جهت دعوت به وحدت بود.

وی افزود: او عالمی به تمام مکاتب فقهی اهل تسنن از فقه مالکی گرفته تا حنبلی و شافعی و حنفی و نیز فقه زید بن علی بود. و مکتب فقهی اسماعیلیه و اباضیه را اضافه بر فقه جعفری می‌دانست. این نگاه جامع ایشان باعث شده بود تا دیدگاهی وسیع در برخورد با همه داشته باشد و از انعطاف پذیری بالایی نزد دیگران برخوردار بود.

دکتر یحیی ابوزکریا در پایان گفت: شیخ محمد علی تسخیری نه تنها پرچمدار تقریب بین مسلمانان بود بلکه در میان مسیحیان نیز بود، او تقریب بین بشریت را مجسم کرده بود. ایشان فقیه انسانیت و الگوی فقاهت و اندیشه اسلامی و وحدت بود.

در ادامه، کاردینال جورج صلیبا از مرکز کاردینالی سریانی های ارتودکس جبل لبنان؛ گفت: وقتی از شخصیت آیت‌الله تسخیری سخن می‌گوئیم در حقیقت، فضیلت را توصیف کرده ایم، او که نماد اعمال صالح بود و باعث هدایت بسیاری از انسان شد و خیلی‌ها را نیز در مسیر درست راهنمایی کرد.

سپس، سیدجعفر فضل؛ رئیس مؤسسه اندیشه اسلامی معاصر، ضمن تسلیت درگذشت آیت الله تسخیری، وی را به عنوان جهانگرد دعوت کننده به وحدت، توصیف کرد و گفت: او به خاطر ایجاد وحدت و تقریب بین مسلمانان و ادیان دیگر به همه نقاط دنیا سفر می‌کرد و در جهت این تلاش‌ها با امواج سهمگینی نیز روبرو شد اما در نهایت به مسیر خود ادامه داد. وی با علامه فقید سید محمد حسین فضل‌الله رابطه‌ای صمیمی و تؤام با محبت، احترام، تواضع و اخلاص داشت.
مدیر مؤسسه اندیشه اسلامی معاصر افزود: تلاش ایشان برای ایجاد وحدت، یک تلاش مصلحتی یا سیاسی و یا مقطعی نبوده، بلکه ناشی از پای بندی وی به اسلام بود. و با هرگونه تعصب و جهل و تند روی و حتی جنگ و کشتار نیز مقابله کرد.

سیدجعفر فضل الله در پایان گفت: ما در چنین شرایطی به وحدتی نیازمندیم که امنیت را به زندگی ما بازگرداند و ما در طرح های مشترک جمع کند و توجه ما  از مسئله اصلی یعنی فلسطین منصرف نکند.

در ادامه، معن بشور، رئیس انجمن قومی عربی، گفت: تنها جمهوری اسلامی ایران از فقدان این شخصیت خسارت ندید،بلکه تمام دعوت کنندگان به وحدت و تقریب در امت عربی و اسلامی نیز از فقدانش خسارت دیدند. وی پل ارتباطی میان مذاهب و فرزندان این امت با وجود تمام گرایش های مذهبی، فکری و سیاسی آنها بود. لذا هر گونه تلاشی در جهت ایجاد این پل ارتباطی، در حقیقت در جهت دفاع از استقلال، وحدت و کرامت این امت و عزتش در مقابله با دشمنانش به شمار می‌رود.

معن بشور در خاتمه گفت: او رهبر و الگویی برای تمام جریانات تقریبی و وحدوی بین مذاهب بود. چراغ  این شخصیت درخشان، همچنان در حیات این امت روشن باقی خواهد ماند و ما در مسیر او همچنان دور هم جمع خواهیم شد.

سپس، حجت‌الاسلام سید علی السید قاسم، رئیس مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ ها؛ گفت: ما به چنین الگویی نیازمندیم، چرا که سیره و رفتار او را از نزدیک در کنفرانس‌های بسیاری مشاهده کردیم، او الگویی در اندیشه، بیداری و بصیرت به شمار می‌رفت و از تمام اندیشمندان و صاحب نظران می‌خواهم که او را الگوی خود در مسیر حرکت رسالتی خویش قرار دهند.

وی در ادامه افزود: از ویژگی‌های آیت‌الله تسخیری، بُعد آموزشی و پژوهشی وی در قالب دعوت به وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی بود، او علم را از اسارت کتاب ها و نظریات خارج و به دنیای واقعی بیرون کشید.

سیدعلی السید قاسم در پایان به این مطلب اشاره نمود که: پذیرش دیگران، بر اساس قاعده متفق علیه، و توجه به مسائل مهم جهان در سایه جنگ نرم و غافل نشدن از دشمن صهیونیستی و ارائه تصویری درست از اسلام در سایه وجود تکفیری‌ها و معرفی اسلام ناب محمدی و دعوت به کنار گذاشتن اختلافات طایفه‌ای و مذهبی و ضرورت ایجاد وحدت در گفتمان اسلامی برخاسته با ادبیات محبت و انعطاف پذیری از ویژگی های این شخصیت بزرگ به شمار می‌رود.

سپس، دکتر طلال حاطوم، مدیر رادیو الرساله،گفت: تعجبی نیست که لبنان با تمام طوایف خود از شخصیت آیت‌الله تسخیری تجلیل به عمل می آورد، چرا که ایشان، فقیه، قاضی، استاد، اندیشمند، مجدد، پژوهشگری در مسائل فقهی و علوم دینی بود و آثار بسیاری را در فقه، گفتگوی ادیان، اقتصاد، حقوق بشر و دیگر عناوین دینی از خود برجای گذاشت. وی مسئولیت های کلیدی فراوانی را در جمهوری اسلامی ایران بر عهده داشت و در دعوت به وحدت میان شیعه و اهل تسنن پیشتاز بود و در برابر تکفیر ایستاد و روح وحدت را میان مسلمانان گسترش داد.

وی در پایان گفت:حضور آیت‌الله تسخیری در کنفرانس های مختلف دلیلی بر نقش جمهوری اسلامی ایران در تقریب بین مذاهب با وجود تمام اختلافات و حساسیت‌های آنان است و نشان دهنده اهمیت این شخصیت وحدت محور و نقش او در ایجاد وحدت است.

سپس، سید یوسف نور الدین، از رادیو النور،آیت الله تسخیری را دریایی مملو از خیرات و برکات توصیف کرد که تا افق‌های دور دست امتداد یافته و خیرات و برکاتش را به تمام کسانی که به او دسترسی داشته‌اند تقدیم نموده است.
وی افزود: ایشان نور آزادی و عزت را در مسیر فلسطین روشن کرد و همه را دعوت به وحدت اسلامی کرد.

سید یوسف نورالدین در پایان به آثار ارزشمند و نشست‌ها و دیدارهای وی اشاره نمود و آنها را چراغ راه اندیشمندان توصیف کرده و ایشان را فرد مورد اعتماد رهبری و علمای دین و مورد احترام و تقدیر همه مسلمانان معرفی کرد.

در پایان این نشست شیخ احمدالزین، مفتی صیدا، گفت: شیخ محمدعلی تسخیری مشاور مقام معظم رهبری امام خامنه‌ای در امور جهان اسلام و رئیس شورای عالی تقریب بین مذاهب بود. ما بارها در کنفرانس‌ها و دیدارها، در طول سالیان دراز ایشان را زیارت می‌کردیم. وی پرچمداری از پرچمداران تقریب بین مذاهب اسلامی شیعه و اهل سنت و از دعوت کنندگان به وحدت اسلامی به شمار می‌رفت. و این گونه نیز او را در بسیاری از کنفرانس‌ها یافتیم. تسلیت خالصانه خود را به امت اسلامی، ملت بزرگ ایران به مناسبت درگذشت شیخ محمد علی تسخیری عرض می‌کنم، از خدواند تبارک و تعالی مسئلت می‌نمایم که بهشت را جایگاه او قرار دهد و با اهل بیت و اصحاب گرامی‌اش در رضوان الهی همنشین کند.

.........................
پایان پیام/ 167