به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ پروفسور «ماسیمو کامپانینی» خاورشناس رهیافته، قرآن پژوه برجسته و اسلام شناس مشهور جهان درگذشت.
این اندیشمند ایتالیایی که به دین اسلام گرویده بود، روز جمعه 18 مهر 1399 (9 اکتبر 2020) در سن ۶۵ سالگی و بطور ناگهانی دار فانی را وداع گفت.
وی از دانشمندانی بود که برای مقابله با اسلام هراسی در غرب تلاش می کرد. در این راستا، برای کمک به مسلمانان و مراکز اسلامی اروپا در راه از بین بردن تصویر کلیشه ای و خشونت آمیز از اسلام، در کنفرانس ها و نشست های این مراکز شرکت کرد.
اتحادیه اقلیت‌ها و سازمان‌های اسلامی ایتالیا (UCOII) با ابراز تأسف شدید از وفات این پژوهشگر اسلامی، با صدور پیام تسلیتی اعلام کرد: "با ابراز تأسف شدید، اندیشمند مسلمان، محقق و تاریخ‌شناس خاورمیانه، که سهم بزرگی را در تحقیقات دانشگاهی ایفاء کرده و بیش از ۵۰ کتاب و صدها مقاله از او به چاپ رسیده است، درگذشت".
این اتحادیه از همه مسلمانان در سراسر جهان خواست که با توجه به شرایط شیوع کرونا، به صورت انفرادی برای شادی روح این دانشمند بزرگ دعا کنند.
* زندگینامه کوتاه ماسیمو کامپانینی
ماسیمو کامپانینی، شرق‌شناس و مترجم برجسته ایتالیایی روز سوم نوامبر 1954 به دنیا آمد.
وی در سال 1977 در رشته فلسفه از "دانشکده ادبیات و فلسفه دانشگاه دولتی میلان" فارغ التحصیل شد.
کامپانینی در سال 1981 میلادی به مصر سفر کرد و بخشی از تحقیقات خود در زمینه فرهنگ اسلامی را در آن کشور به انجام رساند. سفر او به مصر و خرید ترجمه قرآن کریم به زبان ایتالیایی انگیزه‌ای در او ایجاد کرد که زبان عربی را نیز فراگیرد و به تحقیقات در زمینه فرهنگ اسلامی بپردازد. در نتیجه، تحصیلات خود را در بخش لومباردی ایتالیا در "مؤسسه ایتالیایی خاورمیانه و خاور دور به زبان عربی" ادامه داد و در سال 1984 از آن فارغ التحصیل گردید.
کامپانینی سپس به شکل تخصصی در رشته های "سنت و قران"، "تاریخ معاصر خاورمیانه" و "اندیشه سیاسی و سنت فلسفی مسلمانان" به مطالعه پرداخت.
وی یکی از تاریخ‌شناسان معتبر در زمینه خاورمیانه و کشورهای عرب و همچنین استاد فلسفه اسلامی به شمار می آمد و علاوه بر ایتالیایی، به زبان های عربی، فرانسوی و اسپانیایی تسلط داشت.
علایق پژوهشی وی به چهار زمینه موضوعی معطوف بود:
1) مطالعات قرآنی. 2) فلسفه اسلامی، اعم از قرون وسطایی و معاصر. 3) اندیشه سیاسی اسلامی؛ 4) تاریخ معاصر کشورهای عربی با توجه ویژه به جنبش های تندرو اسلام گرایی و سوسیالیسم عربی – اسلامی.
از وی آثار زیادی در خصوص اسلام و فلسفه اسلامی منتشر شده که از جمله مهم‌ترین آنان کتاب "قرآن و تفسیر" بود که تاکنون چندین بار چاپ شده است. وی در این کتاب، تاریخ اسلام را در قالب دکترین سیاسی برای خواننده تشریح می‌کند و قرائت صرفاً دینی که در خصوص اسلام ارایه می‌شود را مردود می‌شمارد و حضور سیاست در دین و بالعکس را لازم می‌داند.
وی در بسیاری از دانشگاه ها تدریس کرد؛ از جمله دانشگاه های اوربینو، اورینتال ناپل؛ تورنتو، سن رافائل و انستیتوی مطالعات عالی.
پروفسور کامپانینی همچنین نویسنده بیش از ۵۰ کتاب و ۱۰۰ مقاله علمی بود. "اسلام و سیاست" (از سال ۱۹۹۹ چندین بار باز نشر شد)، "اندیشه اسلامی معاصر"، "تاریخ مصر از فتح عرب تا امروز"، "تفسیر قرآن به قرآن در قرن بیستم" و "تفکر در اسلام" از جمله دیگر کتاب های مهم او هستند.
وی در آثار و کتب و مقالات خود تاریخ جهان عرب و باز بودن فرهنگی آن را یادآوری می کرد و بر تاثیر فروپاشی امپراتوری عثمانی و سیاست های استعماری اروپا در به وجود آمدن افراط گرایی و گروه های تروریستی تأکید داشت.
کامپانینی بیش از هر چیز به فلسفه اسلامی از طریق ترجمه تفسیر شده آثار نویسندگان کلاسیک - مانند غزالی، اورورا و فارابی - کمک کرد. وی در اندیشه سیاسی به طور عمده مفهوم "مدینه فاضله گذشته نگر" را که به الگوی تمایز بین دولت اسلامی و مدل های دولت اسلامی مرتبط است، شرح داد. او در تاریخ معاصر، نقش نخبگان نظامی در شکل گیری کشورهای خاورمیانه پس از استعمار و مشکلات رابطه اسلام و دموکراسی را برجسته نمود.
در سالهای اخیر کامپانینی مطالعات قرآنی خود را شدت بخشید و و تلاش می‌کرد تفسیر قرآن را با رویکرد فلسفی ارائه دهد و آن را "علم قرآن فلسفی" نامید. به این معنا که پژوهش قرآنی تنها از طریق روش‌های فلسفی امکان‌پذیر نیست بلکه کتاب قرآن خود، یک کتاب فلسفی است. وی رویکردی فلسفی برای تفسیر قرآن در جهت "قرآن شناسی فلسفی" به کار بست و آن را بویژه در “مجله مطالعات قرآنی” (SOAS) منتشر ساخت.
کامپانینی همچنین کتابی درباره زندگی پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد(ص) دارد که در آن از نگاه یک تاریخ شناس (و نه شرق شناس) به حیات آخرین پیامبر الهی پرداخته است.
این اندیشمند ایتالیایی که در نوامبر 2016 از خدمات دولتی بازنشسته شده بود، روز جمعه 9 اکتبر 2020 به طور ناگهانی و در سن ۶۵ سالگی درگذشت.
………………….
پایان پیام/ 101