به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ آنچه در پی میآید مقالهای است درباره غدیر به قلم حجت الاسلام مهدی فقیه (مسؤول طرح و برنامه معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام):
مطابق روایات صحیح، ارزش کردار انسانها با شناخت ولايتی که در روز غدير اعلام شد سنجيده میشود. به عبارت دیگر، با شناخت هرچه بيشتر صاحب غدير، اعمال ما از کاهی به کوهی تبديل میگردد. تمام خوبيها و کمالها از چشمهسار غدير جاريست ؛ و در اثر پيروی از صاحب غدير، تمام کمالها و خيرات و سعادات دنيا و آخرت پديدار می گردد.
لذاست که خاتم انبياء و پيامبر نور و رحمت «حضرت محمد مصطفی» صلی الله عليه و آله و سلّم میفرماید: «يا علىّ لَوْ اَنّ عّبداً عَبَدَ الله عزّوجلّ مثل ما اَقَامَ نُوحُ فى قومِهِ وكانَ لَهُ مِثلُ اُحُدٍ ذَهَباً، فأنفَقَهُ فى سبيل الله ومُدَّ فى عمرِهِ حتى حجّ الفَ عامٍ على قَدَمَيْهِ ثُمّ قُتِلَ بين الصَّفا و المَروَةِ مظلوماً ثُمّ لم يولِكَ يا عَلِىُّ، لَم, يَشُّم رائحة الجّنّةِ وّلَم يَدْخُلها ». یعنی: «يا علی! اگر شخصی به اندازه عمر حضرت نوح خدا را بندگی و عبادت کند؛ و به اندازهی کوه اُحد طلا داشته و همهی آن را در راه خدا انفاق کند؛ و عمرش آنقدر طولانی شود که هزار مرتبه با پای پیاده حجّ به جای آورد؛ سپس در ميان صفا و مروه به شهادت برسد؛ اما ولايت تو را نداشته باشد بوی بهشت به مشام وی نخواهد رسيد و داخل بهشت نخواهد شد» (1).
غدير ؛ روز معرفی خیر البشر
غدير روز معرّفی عظيمترين شخصیت عالم وجود حضرت علی بن ابيطالب ـ عليه آلاف التحيه و الثناء ـ از ناحيه پروردگار جهانيان و به لسان پيامبر خدا حضرت محمد بن عبدالله ـ صلی الله عليه و آله وسلم ـ به ولايت و امامت و زعامت مسلمين است.
اعلان امامت و ولايت حضرت به نصّ صريح آيه شريفه «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِن رَبِّكَ»(2) صورت گرفت؛ و پيامبر(ص) که اطاعتش به نص آيات قرآن برهمگان واجب است و سخن او سخن "من له الوحی" است و «وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى* إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْيٌ يُوحَى»(3).
پیامبر(ص) در آخرين حج خود ـ به نام حجّة الوداع ـ در سرزمين "جحفه" مأموريت رساندن پيام الهی را به امت اسلام پيدا کرد و افراد حاضر در آن روز را که بنا به قول مورخّين اسلام از چهل هزار نفر تا صدو بیستهزار نفر بودند را موظّف شرعی نمود که حاضرين به غائبين برسانند که «علی بن ابيطالب وصیّ و جانشين برحق پيامبر خدا و امام امّت اسلام خواهد بود و جانشینان او نيز يازده امام ديگرند که همگی معصوم و پاک هستند».
ارزش شناخت قدر غدیر
انسان با شناخت غدير به آنجا می رسد که با فرشتگان خداوند دست میدهد. امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا ـ عليه آلاف التحية و الثناء ـ میفرمائيد: «و الله لو عرف الناس فضل هذا اليوم بحقيقته لصافحتهم الملائكة في كل يوم عشر مرّات» یعنی: «به خدا سوگند اگر مردم عظمت و ارزش حقيقی اين روز (روز غدير) را دريابند ، فرشتگان روزی ده مرتبه با آنها مصافحه میکند» (4).
و در روايتی از امام صادق عليه السلام چنين نقل شده است که: «. خداوند عزّوجلّ هيچ پيامبری را مبعوث نکرد مگر آن که اين روز را عيد گرفت و مقام آن را به وی شناساند» (5).
بنابراين شناخت حقیقی روز غدير ، معرفت حقيقی صاحب غدير حضرت يعسوب الدين آقا امير المؤمنين علی بن ابيطالب ـ عليه السلام ـ را میطلبد؛ و هرچه اين معرفت بيشتر و بيشتر باشد انسان به معارف دین پی خواهد بُرد و جان خود را پالایش خواهد کرد.
این معرفت، سرانجام با ظهور آخرين وارث و يادگار غدير حضرت بقية الله الاعظم ـ روحی و ارواحنا له الفداء ـ به مرحلهی اعلای خود خواهد رسید. در آن روز با شکوه است که عقول تمامی مردم به دست مبارک امام عصر ـ عجّل الله فرجه الشريف ـ تکامل یافته و انسانها آماده پذيرش معارف و فضائل الهی به نحو کامل خواهند شد.
معرفی امام زمان(عج) در صحرای غدير
يکی از موضوعات مهمی که پيامبر بزرگوار ـ صلی الله عليه وآله وسلم ـ در روز غدير ضمن خطبه شريف غدير فرمودند "مسألهی مهدويت" و معرفی آخرين وارث غدير حضرت بقية الله(عج) بود.
مضامين عالی وبا عظمتی که پيامبر اکرم ـ صلی الله عليه وآله وسلم ـ در خطبه غدير درباره دوازدهمین جانشین خود ـ اروحنا له الفداء ـ فرمودند نشانگر مقام والای آن حضرت و بيانگر اهميت این موضوع مهم است.
از اینرو غديريان و پيروان آن بزرگوار بايد توجه ويژهای به این فرازها داشته باشند؛ آنجا که خاتم انبیاء(ص) درباره خاتم اوصیاء(عج) چنين فرمودند:
ـ ألا انّ خاتم الأئمة منا القائم المهدى؛
ـ ألا إنّه الظاهر على الدين؛
ـ ألا إنّه النتقم من الظالمين؛
ـ ألا أنّه فاتح الحصون؛
ـ ألا أنّه غالب كلى قبيلة من أهل الشرك؛
ـ ألا إنّه مدرك بكل ثار لأولياء الله؛
ـ ألا إنّه الناصر لدين الله؛
ـ ألا إنّه الغراف في بحر عميق؛
ـ ألا إنّه يسمِّ كل ذى فضل بفضله و كل ذى جهل جهله؛
ـ إلا إنّه خيرة الله ومختاره؛
ـ ألا إنّه وارث كل علم والمحيط به؛
ـ ألا إنّه المخبر عن ربّه عزّوجلّ والمنبه بأمر إيمانه؛
ـ ألا إنّه الرشيد السديد . ألا إنّه المفوّض اليه؛
ـ ألا إنّه قد بشر بدين سلف بين يديه؛
ـ ألا إنّه الباقي حجّة ولا حجة بعده، ولا حقّ إلا منه، ولا نور إلا عنده؛
ـ ألا إنّه لا غالب له، ولا منصور عليه؛
ـ ألا إنّه ولي الله فى أرضه وحكمه فى خلقه و امينه في سرّه و علانيته...
یعنی:
ــ بدانيد که آخرين امامان از ما مهدی قائم است؛
ــ بدانيد که اوست غلبه شونده بر اديان؛
ــ بدانيد که اوست انتقام گيرنده از کرده ظالمان؛
ــ بدانيد که اوست فتح کنده قلعه ها و نابود کننده آنها؛
ــ بدانيد که اوست غلبه شونده بر طايفه های مشرکان و هدايت کننده آنان؛
ــ بدانيد که اوست اتقام گيرنده هر خونی از اولياء خدا؛
ــ بدانيد که اوست ياری کننده دين خدا؛
ــ بدانيد که اوست استفاده کنده از دريايی عميق؛
ــ بدانيد که اوست که هر صاحب فضيلتی را به اندازه فصلش و هر صاحب جهالتی را به اندازه جهلش نشانه و درجه می دهد؛
ــ بدانيد که اوست انتخاب شده و برگزيده شده او؛
ــ بدانيد که اوست به ارث برنده هر علمی و احاطه دارنده بر او؛
ــ بدانيد که اوست خبر دهنده از پروردگار عزّت و جلالش و آگاه کننده (مردم) به جريان ايمان آوردن به خدا؛
ــ بدانيد که اوست راهنما وهادی و استوار محکم؛
ــ بدانيد که اوست که اميد به او واگذار شده؛
ــ بدانيد که اوست کسی که پشتيبان (از پيامبر) به آمدن او بشارت داده اند؛
ــ بدانيد که اوست که کسی بر او غالب و چيره نشود و کسی بر عليه او کمک نمی شود؛
ــ بدانيد که او ولیّ خدا در زمينش است و حاکم او در بين آفريدگانش است و امين او در پنهان و آشکارش... (6)
حضرت بقية الله ؛ تنها وارث غدير
ما در دوران امامت و ولايت آخرين يادگار غدير و تنها وارث اهل بيت عصمت و طهارت حضرت بقية الله الاعظم ـ عجل الله تعالی فرجه الشريف ـ به سر میبريم. آن حضرت بنابه فرمايش پيامبر گرامی در روز غدير خم، يکی از دو ثقلين است که برای نجات از ضلالت و گمراهی بايد به آن بزرگوار تمسّک شده و ولايت و امامت او را از جان و دل پذيرا باشيم.
وقال رسول الله صلی الله عليه وسلّم: «انا وعلىُّ والحسنُ والحسينُ وتسعةٌ من ولدِ الحسينِ مُطّهّرُونَ ومعصومُون» یعنی: «من، علی، حسن، حسین و نه نفر از فرزندان حسین، پاک و معصوم هستیم» (7).
راستی تا به حال از خود پرسيدهایم که چه وظيفه ای در دوران غيبت این تنها وارث، برعهده ما شيعيان و دوستداران اوست؟ مگر نه این است که تمام فرمايشات پيامبر بزرگوار(ص) در غدير نسبت به صاحب ولايت حضرت اميرالمؤمنين(ع)، اینک در حضرت مهدی(عج) خلاصه میشود؟ و آن حضرت تنها صراط مستقيم ولايت است؟
مگر نه اين است که اگر به دنبال راه نجات و رهايی از گرفتاریهای مادّی و معنوی هستيم تنها بايد به آخرين بازمانده اهلالبيت(ع) تمسک پيدا کرده و از آن بزرگوار استمداد نمائيم؟
آری ؛ تنها راه نجات از نابودی و هلاکت در دوران غيبت، تمسک به ولايت و امامت آن بزرگوار(عج) و زياد دعا نمودن برای تعجيل ظهور آن حضرت است.
غدير از ديدگاه امام خمينی (ره)
ــ امروز که روز عيد غدير است و از بزرگترين اعياد مذهبی است. اين عيد عيدی است که مال مستضعفان است؛ عيد محرومان است؛ عيد مظلومان جهان است.
ــ امروز عيدی است که خداوند تبارک و تعالی به وسيله رسول اکرم ـ صلی الله عليه و آله وسلّم ـ برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبليغات و ادامه راه انبياء، حضرت امير ـ عليه السلام ـ را منصوب فرمودهاند. باید ما تأسف بخوريم از اين که نگذاشتند دستهای خائن برای جنگهائی که در زمان تصدّی ايشان به امور بود، آن جنگها و جنگافروزها نگذاشتند که چهره اين مرد بزرگ در ابعاد مختلفی که دارد نمايان بشود. اين بزرگوار شخصيتی است که دارای ابعاد بسيار است و مظهر اسم جمع الهی است که دارای تمام اسماء و صفات است. تمام اسماء و صفات الهی در ظهور و در بروز در دنيا و در عالم، با واسطه رسول اکرم در اين شخصيت ظهور کرده است. ابعادی که از او مخفی است بيشتر از آن ابعادی که از او ظاهر است. همين ابعادی هم که دست بشر به آن رسيده است و میرسد در يک مردی، در یک شخصيتی جمع شده است. جهات تناقض ، جهات تضاد، انسانی که درحال اينکه زاهد و بزرگترین زاهد است به حسب افرادی عادی، جنگجو نيست (چون آنکه جنگجو است، زاهد نيست) در عين حالی که در معيشت آنطور زهد میکردند و آنطور در خوراک و در آنطور چيزها، به حداقل قناعت میکردند. قدرت بازو داشتند، آن قدرت بازو را؛ و اين هم جزء اموری است که جمعش جمع متضادين است.
ــ همين علی بن ابيطالب ـ عليه السلام ـ که رسول خدا او را به جای خودش نصب کرد بيست و چند سال بنا بر مصالح اسلامی موافقت کرد با اشخاصی که به عقيده او غاصب مقام بودند، برای اينکه مصالح اسلام اقتضا میکرد و اگر حضرت آنوقت میخواست معارضه کند اسلام در خطر بود. (8)
غدير از ديدگاه مقام معظم رهبری (دامت برکاته)
ــ مسأله غدير را ما به عنوان يک اصل از اصول اساسی اعتقاد اسلامی خودمان میشناسيم و اگر اين مسأله را مطرح میکنيم این فکر به ذهن بعضی نيايد که امروز در روزگار وحدت و همدلی و مهربانی شيعه و سنّی، خوب است اين مسايل مطرح نشود. اينجور نيست؛ این يک اشتباه است؛ ما که معتقديم شيعه و سنی با هم اتحاد داشته باشند ، دست در دست هم بدهند نيروهايشان را روی هم بريزند برا ی مقابله با دشمنان لا اله الا الله و دشمنان اسلام و دشمنان قرآن، معنی اين حرف اين نيست که شيعه و سنّی از اعتقادات خودشان دست بردارند . معنی اين حرف اين نيست که شيعيان عقيده اسلامی و شيعی خودشان را رها کنند، يا سنیها عقيده فقهی و اعتقادی و اصولی خودشان را رها کنند و بيايند شيعه شوند. اين اشتباه است. ما دعوت به اسلام میکنيم و از اسلام دفاع میکنيم؛ ما قرآن و لا اله الا الله و کعبه و معارف اسلامی را هدف از اين حکومت و اين انقلاب و تشکيل جمهوری اسلامی میدانيم. امّا اين به معنای آن نيست که شيعيان عقائد خودشان را رها کنند و يا به آنهايی اعتنائی نکنند. به هيچ وجه اينطور نيست. (9)
و سلام بر مولای غدیر
السلام عليک يا امير المؤمنين... السلام عليك يا ولى الله... انت اوّل مظلوم و اوّل من غَصِبَ حقُّهُ، صَبَرْتَ وَاحْتَسَبْتَ حتّى أَتاكَ اليقينُ... سلام بر توای ولّی خدا ... تو اول مظلوم امّت اسلامی ـ و اولین فردی هستی که حق تو غصب گرديد ـ امّا صبر کردی و به حساب خدا آوری ـ تا به یقین رسيدی و شربت شهادت نوشيدی... (10)
... فسلام علیک یوم وُلدتَ، و یوم نُصبتَ أمیراً للمؤمنین، و یوم استشهدتَ، و یوم تُبعثُ حیاً.
ـــــــــــــــــــــــــــ
پینوشتها :
1. اين حديث را در بسياری از منابع و کتب اهل سنت ديده و نقل شده است؛ از جمله: 1 ـ مقتل الحسين (ع) ؛ علامه خوارزمی جلد 1 ص260. 2 ـ المناقب ؛ علامه خوارزمی ص38. 3 ـ ينابيع المودة ؛ علامه شیخ سليمان حنفی جلد 1 ص252. 4 ـ لسان الميزان ؛ علامه ابن حجر عسقلانی جلد 5 ص219. 5 ـ مناقب المرتضويّه ؛ علامه کشفی ترمذی ص109. 6 ـ مودة القربی ؛ علامه شافعی همدانی ص64 چاپ لاهور.
2. سوره مائده ، آیه 67 .
3. سوره نجم، آیههای 3 و 4 .
4. مصباح المتهجد 737 و تهذيب الاحکام 6/25.
5. تهذيب 3/143.
6. احتجاج 1/64 و بحار الانوار 37/214
7. فرائد السبطين ؛ جلد 2 ص312 .
8. صحيفه نور ؛ جلد 19 ص62 و60
9 روزنامه جمهوری اسلامی ؛ 24 شهریور 1363 ؛ شماره 1533 ؛ ص8.
10. بخشی از زيارت پنجم اميرالمؤمنين عليه السلام.
.........................
پایان پیام / م222