روایتی از عبدالمالک ریگی، با یک ضعف بزرگ/ نقد فیلم "شبی که ماه کامل شد"

خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا/ سرویس هنر اسلامی:

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، روز دهم بهمن آغاز و تا فردا 22 بهمن ماه 1397 که سالگرد چهل سالگی انقلاب اسلامی است ادامه خواهد داشت.

فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد" اثر «نرگس آبیار» یکی از آثار امسال است که توانسته توجه منتقدین را به خود جلب نماید. این فیلم که داستان واقعی «عبدالحمید و عبدالمالک ریگی» را روایت می کند، نشان دهنده عمق توحش تکفیریون وهابی است.

نقدی بر این فیلم را در زیر بخوانید:

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به قلم: سوده موحدی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* مشخصات فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد"

کارگردان: نرگس آبیار ـ تهیه‌کننده: محمدحسین قاسمی ـ نویسنده: نرگس آبیار و مرتضی اصفهانی ـ موسیقی: مسعود سخاوت‌دوست ـ فیلم‌برداری:سامان لطفیان ـ تدوین: حمید نجفی‌راد ـ بازیگران: هوتن شکیبا، الناز شاکردوست، فرشته صدرعرفایی، پدرام شریفی، امین میری، شبنم مقدمی، آرمین رحیمیان، فرید سجادی حسینی و...

* داستان فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد"

این فیلم روایت واقعی عشق عبدالحمید ریگی (با بازی هوتن شکیبا) و فائزه منصوری (با بازی الناز شاکردوست) است که به ازدواج آنان انجامید. عبدالحمید ریگی برادر «عبدالمالک ریگی» سرکرده گروهک تروریستی جندالله، پس از ازدواج با فائزه، به همراه همسرش و با هدف دریافت پناهندگی از انگلستان به پاکستان می رود. عبدالحمید در آن محیط بتدریج تحت تأثیر القائات عبدالمالک قرار می گیرد و با پیوستن به عقاید و اعمال تروریستی برادرش، به نفر دوم گروهک تبدیل می شود. این آغاز فاجعه ای است که در انتظار فائزه و برادرش «شهاب» است...

* نقد فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد"

"شبی که ماه کامل شد" روایتی متفاوت از آثار قبلی «نرگس آبیار» با سبکی مستندگونه است. وی در این فیلم به روایت بخش های مهمی از تاریخ معاصر ایران پرداخته است؛ روایتی واقعی، اما خاص تر از آثار قبلی که مضمونی ملی دارد. سوژه ای که هم از نظر زمانی قرابت بیشتری با مخاطب دارد و هم تماشاگر پیش زمینه ای نسبت به قصه ضد قهرمان فیلم (ریگی) و خانواده او دارد.

کارگردان برای روایت یک داستان پر التهاب سیاسی، از روایتی عاشقانه شروع کرده و آرام آرام در میانه فیلم، ذهن بیننده را درگیر التهابات و تنش ها می کند. موضوع فیلم، عاشقانه ای آرام و سپس ازدواج عبدالحمید ریگی بلوچ با دختری غیر بلوچ به نام فائزه است که در پایان، منتهی به یک تراژدی تلخ می شود. فائزه دختر جوانی است از جنوب شهر تهران که بی خبر از همه جا درگیر عشقی از خطه بلوچستان می شود و سر از پاکستان در می آورد!

فیلم پیوندی از سه ژانر "عشقی"، "اجتماعی" و "سیاسی - امنیتی" است، که ظاهرا جنبه اجتماعی و عشقی آن بر بعد سیاسی داستان غالب است. البته با یک نگاه به کارنامه فیلمسازی خانم آبیار می توان فهمید که وی علیرغنم پرداختن به موضوعات جنگی و سیاسی، هیچگاه از نگاه زنانه اش به موضوعات دور نشده است.

وی در فیلم "شبی که ماه کامل شد" با همین زاویه دید خاص خودش، به سراغ فائزه رفته و ماجرای خانواده ریگی را از دریچه یک زن قربانی روایت کرده است. در کنار روایت فیلم از دریچه نگاه یک زن قربانی و داستانی که با عاشقانه های فائزه و عبدالحمید ریگی شروع می شود وقتی عنوان یک بانوی کارگردان به چشم می خورد دور از ذهن و منطق به نظر نمی رسد که با کاری احساسی و ملودرام روبرو باشیم. چرا که با تجمیع این دلایل بار احساس گرایانه فیلم دوچندان می شود. اما جسارت و هوشمندی ذاتی کارگردان نه تنها جلوی این اتفاق را گرفته، بلکه مخاطب را با اثری متفاوت و آوانگاردتر از فیلم های قبلی اش روبرو کرده است. در نتیجه نرگس آبیار به عنوان یک کارگردان زن، از ساخت فیلمی سخت و شاید مردانه سربلند بیرون آمده است.

نقطه قوت دیگر فیلم، پیشرفت سینمایی آبیار در چینش درست فرم و محتوا برای نمایش یک تصویر باورپذیر است. قاب بندی ها، حرکت دوربین، لوکیشن ها، صحنه های تعقیب و گریز و فضای روایی که برای فیلمش انتخاب کرده به مرزی از پختگی رسیده که فضای فیلم را به فضای اصلی روایت نزدیک تر کرده است. هرچند که مقدمه طولانی و بعضا اضافی تا حدی به فیلم لطمه زده است و کارگردان در زمانی کمتر از دو ساعت و بیست دقیقه هم می توانست به روایت کامل و جامعی از موضوع برسد.

بازی بازیگران فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد" هم ستودنی است و قصه را به فضای مورد نظر کارگردان نزدیک کرده است. بازی روان و خوب «هوتن شکیبا» در نقش عبدالحمید ریگی ــ که یکی از بهترین بازی هایش است ــ به کمک لهجه بسیار خوب، به باورپذیری نقش عبدالحمید کمک قابل توجهی کرده است؛ کاراکتری که از یک عاشق شاعرپیشه به یک تروریست تبدیل می شود. «الناز شاکردوست» نیز در نقش فائزه بازی بهتری را نسبت به فیلم های قبلی خود ارائه داده است. وی در نقش فائزه، از پس سکانس های پرچالش قصه، آنهم در مقابل دوربین این کارگردان، سربلند بیرون آمده است. در کنار زوج اصلی داستان، مادر برادران ریگی با بازی «فرشته صدر عرفانی» قرار دارد که او نیز بخوبی نقش خود را ایفاء کرده است؛ مادری با چشمانی مصیبت زده و چهره ای سوخته که تسلیم سرنوشت است. گریم حرفه ای، گویش محلی، نگاه های حزین و سکوت های عجیب و پر معنای او بسیار قابل تحسین است و بدون شک درخشش اصلی در فیلم، متعلق به اوست.

اما ضعف بزرگ فیلم، تصویری است که از «عبدالمالک ریگی» به نمایش گذاشته می شود. عبدالمالک که یکی از بی رحم ترین تروریست های خاورمیانه بوده است، بیش از شباهت به یک جنایتکار خونخوار به عارفی مذهبی شبیه شده است که در کمال آرامش برای اعتقاداش مبارزه می کند!

فیلم "شبی که ماه کامل شد" یک ای کاش بزرگ هم دارد؛ در داستانی که به یکی از کثیف ترین و خونریزترین گروهک های تروریستی سال های اخیر گره خورده است، جای خالی "قدرت امنیتی ایران" دیده می شود. نیز اینکه سکانسی هرچند نمادین از "سرنوشت ریگی"، می توانست فیلم را به نقطه اوج خود برساند.

........................
پایان پیام/ 101

عناوین مرتبط :

همه مطالب

اخبار جهان

اخبار ایران

چندرسانه‌ای

اخبار علمی و ترویجی

نگاه دینی به سیمرغ سی و هفتم ـ 25

روایتی از عبدالمالک ریگی، با یک ضعف بزرگ/ نقد فیلم "شبی که ماه کامل شد"