به گزارش خبرگزاری بین المللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ سلسله نشستهای وبیناری «درآمدی بر اخلاق قرآنی» از سوی انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی، در ماه مبارک رمضان با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی برگزار شد.
در این نشست، حجتالاسلاموالمسلمین دکتر«مسلم محمدی» دانشیار شیعهشناسی دانشگاه تهران، سخنان خود را پیرامون موضوع «تحلیل اخلاقیِ آیاتالاحکام در حوزه مباحث خانواده» ارائه داد.
وی در ابتدای نشست، به ارتباط میان علم اخلاق و فقه پرداخت و گفت: نظریه تمایز با رویکرد سازگاری و وابستگی، نظر صحیح میان این دو دانش دینی است. هدف اصلی این نظریه، کارآمد نمودن هردو علم، بخصوص در زمینه تاثیرگذاری اخلاق بر فقه است که از این طریق میتوان فقه اخلاقمدار را در جامعه، پویا نمود.
دکتر محمدی افزود: هدف افعال اخلاقی، کمال و نقصان انسانی و در نهایت رسیدن به تقرب الهی است، اما ملاک اصلی فقه، پیرامون انجام وظیفه و استحقاق ثواب و عقاب میباشد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، درباره اهمیّت و جایگاه خانواده در قرآن کریم اظهار داشت: قرآن کریم میفرمایند: وَ مِن آياتِهِ أَن خَلَقَ لَكُم مِن أَنفُسِكُم أَزواجًا لِتَسكُنوا إِلَيها وَ جَعَلَ بَينَكُم مَوَدَّةً وَ رَحمَةً إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَومٍ يَتَفَكَّرون؛ یعنی از نشانههاى او این است که براى شما همسرانى از [جنس] خودتان آفرید، تا کنارِ آنان آرامش بیابید و میان شما دوستى و مهربانى قرار داد، بدون شک در این [آفرینش] همواره نشانههایى است براى مردمى که تفکّر کنند. در این آیه، سه اصل اخلاقی مهم و کلیدی پیرامون خانواده یعنی «آرامش، محبت و اندیشه» مورد توجه قرار گرفته است.
وی در ادامه، با توجه به برخی اشکالات مطرح شده از سوی روشنفکران نسبت به «اخلاق دینی»، به تحلیل آیات طلاق در قرآن پرداخت و گفت: این آیات، در عین توجه به جنبههای حقوقی و فقهی، مملو از نکات اخلاقی فردی و اجتماعی متعددی میباشد.
دکتر محمدی، اصول اخلاقی در آیات طلاق را در دو قالب «اصول اخلاقی مشترک و اصول اخلاقی مربوط مردان در جایگاه مدیران خانه» دستهبندی نمود و بیان داشت: در اصول اخلاقی مشترک زن و مرد، مواردی همچون صبر و تابآوری در سختیها، توجه به اصل مشورت، اعتماد و توکل به خداوند، نگاه شاکرانه و قدرشناسانه به نعمتهای الهی، برخورد بزرگمنشانه و محترمانه نسبت به یکدیگر، توجه به سلامتی فرزندان و استفاده از فرصت بازگشت هنگام جدایی، مورد توجه قرار گرفته است.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: از طرفی، چون حق طلاق به مردان داده شده لذا وظايف اخلاقی سنگينتری نسبت به زنان برعهده دارند؛ گويا قرآن کریم، بيشترين مسئوليت حفظ زندگی مشترک را بر عهده مردان گذاشته و به آنان هشدار داده که مبادا از اين حق، سوءاستفاده کنید. همچنین به آقایان تذکر داده شده که تمام توان خود را معطوف به تدوام زندگی زناشويی کرده، و خوشرفتاری و بخشش سخاوتمندانه را نسبت به همسران خویش، رعایت نمایند.
وی در پایان سخنان خود، به نکات اخلاقی ذکر شده در آیات طلاق پیرامون جلوگیری از این معضل اجتماعی اشاره کرد و اظهار داشت: در همین آیات مورد بحث، مکررا از دو واژه «تقوا» به معنای خودنگهداری و خداباوری، و همچنین کلمه «معروف» به معنای رفتار و گفتار پسندیده استفاده شده که نمونه روشنی از رویکرد قرآن در تبدیل تهدید معضل طلاق به فرصت بازگشت زوجین به زندگی میباشد.
.........................
پایان پیام | 348