به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ هشتمین نشست از سلسله نشستهای هفتگی دین و چالش های روز با عنوان «خانواده و چالشهای تربیتی در عصر جدید» با ارائه حجتالاسلام دکتر «محمدرضا زیبایینژاد» رئیس پژوهشکده زن و خانواده برگزار شد.
وی درباره چالشهای تربیتی خانواده گفت: در طول تاریخ ساختارهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با ارزشهای خانواده و نظام اخلاقی همسو بوده؛ اما اگر این ساختارها با ارزشهای اخلاقی همسو نباشد، نهادینه کردن یک ارزش اخلاقی در افراد خانواده با چالش مواجه خواهد شد.
دکتر زیبایینژاد ادامه داد: مشکلی که ما امروزه با آن مواجه هستیم این است که خانواده در موقعیت تهدید قرار دارد و از همه طرف با پیامهای غیراخلاقی و مرجعیت های نااَهل محاصره شده است. خانواده در این موقعیت با سه مشکل مواجه است؛ مشکل اول این است که فهم عمیقی از موقعیت تهدید ندارد. مشکل دوم این است که با فرض شناخت موقعیت تهدید، خانواده برای تغییر آن احساس مسئولیت نمیکند. چالش سوم این است که خانوادههایی که فهم عمیق از موقعیت تهدید دارند و احساس مسئولیت برای تغییر میکنند، متأسفانه دانش و مهارت ندارند.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده به توضیحاتی پیرامون موقعیت تهدید پرداخت و گفت: وقتی میگوییم در موقعیت تهدید هستیم یعنی ساختارها در خدمت بسط ارزشهای توحیدی و اخلاقی و خانوادگی نیستند؛ برای مثال ما وارد عصر جدیدی شدهایم که مصرف گرایی شخصیت ما را شکل میدهد. مصرف از بُعد اقتصادی به بعد فرهنگی وارد شده و مردم به همه چیز مصرفی نگاه میکنند. مثلا ما پدر و مادر را مصرف میکنیم؛ یعنی نگاه به پدر و مادر این نیست که پدر و مادر شخصیتهای والایی هستند بلکه نگاه این است که پدر و مادر چه نفعی به ما میرسانند.
وی، به نیروهای نجاتبخش در این شرایط اشاره کرد و گفت: برای نمونه وقتی مشکل خانوادگی برای ما پیش میآید به مشاور، رواندرمانگر یا روانشناس مراجعه میکنیم اما آیا فکر نمیکنیم شاید همین افراد عامل مشکل ما باشند. روان شناسی با یک الگوی فردگرایی مرد و زن را آشتی میدهد که خود این روانشناس بخشی از جامعه تهدیدگر است یا برای تحلیل اجتماعی به جامعهشناس مراجعه میکنیم ولی جامعهشناس پست مدرن، اخلاق را تابو میداند و هیچ پایه ثابتی برای اخلاق قائل نیست. نظام تعلیم و تربیت هم چنین است زیرا مدرسه مدرن، بخشی از جامعه تهدید بشمار میرود. کسانی که مدارس جدید را وارد ایران کردند، میسیونرهای مسیحی بودند که اسلام را ضد بشر، ضد جامعه و ضد طبیعت معرفی میکردند.
دکتر زیبایینژاد، وضعیت امروز را بغرنج توصیف کرد و بیان داشت: ما در وضعیتی آخرالزمانی قرار گرفتهایم. بنابر برخی روایات، وضعیت آخرالزمانی وضعیتی است که امتلاء فساد در آن اتفاق میاُفتد؛ یعنی هم فساد فراگیر میشود و هم عمیق. فرهیختگان روحانی میبینند که روز به روز مخاطبانشان و تأثیرشان کمتر میشود زیرا در گذشته این افراد تنها مرجع تربیت بودند اما اکنون یکی از صدها مرجع هستند.
حجت الاسلام زیبایی نژاد سپس به آسیبشناسی نظام تربیتی موجود پرداخت و گفت: زمانی که روحانیان، فرهنگیان و فرهیختگان کتابهای تربیتی به نگارش در میآورند، بر اصول تربیت تأکید میکنند. اصول تربیت اصولی ثابت هستند و ما آن را به جای الگوهای تربیتی مینشانیم. نظام تربیتی همان اصول تربیتی هستند که هزار سال پیش هم بودهاند و خواهند بود اما الگوی تربیت از ضرب اصول و آموزههای ثابت تربیت در موقعیت های متحول حاصل میشود. ظرفیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی انسان جدید غیر از گذشته است و محدودیتها و تهدیدهای انسان جدید هم غیر از گذشته است. مثلاً الگوی تربیت برای خانواده ثروتمند شمال شهر همان الگوی تربیتی خانواده فقیر نیست، گرچه یک روح واحد وجود دارد. الگوی تربیتی امروز با الگوی تربیتی صد سال پیش قطعاً یکی نیست ولی ما فرهنگیان و روحانیون و معلمان با همان روش سابق در جهان جدید حرکت میکنیم و گمان میبَریم که تربیت، فقط اصول تربیت است.
..........................
پایان پیام / 348