خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع) ابنا- امروزه با افزایش تکنولوژی، استرس یکی از مشکلات عمدهای است که افراد جامعه را درگیر خود کرده است. به نظر می رسد تنظیم خواب و تغذیه از جمله موارد مهمی است که سبب ایجاد آرامش وکاهش استرس در فرد خواهد شد.
خواب:
وقت خواب: در طب اسلامی، خوابیدن در ابتدای شب بسیار مهم است. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: "خوابیدن بعد از نماز عشا مکروه است." دلیل این توصیه این است که خواب در این زمان، با ریتم طبیعی بدن هماهنگتر است و به بدن فرصت میدهد تا استراحت کافی داشته باشد و برای فعالیتهای روز بعد آماده شود. بیدار شدن قبل از طلوع آفتاب نیز به فرد امکان میدهد از برکات و فضیلتهای این زمان بهرهمند شود و روز خود را با انرژی و نشاط بیشتری آغاز کند.
مکان خواب: محیط خواب باید تمیز، آرام و خنک باشد. تمیزی محل خواب به بهداشت فردی کمک میکند و از انتقال بیماریها جلوگیری میکند. آرامش محیط نیز به فرد کمک میکند تا راحتتر به خواب رود و خواب عمیقتری داشته باشد. خنک بودن اتاق نیز به کاهش دمای بدن و بهبود کیفیت خواب کمک میکند. استفاده از عطرهای طبیعی مانند گلاب نیز میتواند به آرامش و کاهش استرس کمک کند.
وضو قبل از خواب: وضو گرفتن قبل از خواب، علاوه بر فواید بهداشتی، به آرامش و کاهش استرس نیز کمک میکند. وضو باعث تمیزی بدن و ایجاد حس سبکی و طراوت میشود. همچنین، وضو گرفتن به فرد یادآوری میکند که در حالت پاکیزگی به خواب میرود و این امر میتواند به آرامش ذهن و قلب کمک کند.
دعای قبل از خواب: خواندن دعا و ذکر قبل از خواب، باعث آرامش قلب و ذهن میشود و به خوابی آسوده کمک میکند. در روایات اسلامی، دعاهای مختلفی برای قبل از خواب ذکر شده است که هر کدام میتوانند به فرد کمک کنند تا با آرامش بیشتری به خواب رود. این دعاها معمولاً شامل یاد خدا، طلب مغفرت و شکرگزاری از نعمتهای الهی هستند.
در منابع اسلامی دعاهای بسیاری قبل از خواب توصیه شده است. ازجمله:
1. سوره های ( 3 بارتوحید، فلق، ناس، کافرون، تکاثر، 7 بار سوره قدر، تکاثر)
2. خواندن اشهد ان لااله الاالله، أشهدأنّ محمد رسول الله، أشهد انّ علی ولی الله
3. خواندن سبحان الله والحمدلله و لا اله الله والله اکبر
4. خواندن دعای قبل از خواب ( یفعلُ الله مایشاءُ بقدرته و یحکمُ ما یُرید بعزتِه)
تغذیه:
توجه به طعام: نگاه کردن به ظعام یا هرچیز دیگر که انسان آن را میخواهد میل کند و حتی بوییدن و مزمزه کردن آن و حتی نیت کردن برای اینکه این تغذیه سبب ایجاد انرژی در انسان شود که اورا برای عبادت خداوند توانمند سازد سبب ایجاد نیرویی خواهد شد که در کاهش اضطراب بسیار مؤثر است.
کَلَّا لَمَّا یَقْضِ ما أَمَرَهُ فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی طَعامِهِ .(1) چنین نیست که او میپندارد، او هنوز فرمان الهی رااطاعت نکرده است. (2) انسان باید به غذای خویش بنگرد.(3)
منظور از" نگاه کردن" تماشای ظاهری نیست، بلکه نگاه به معنی دقت و اندیشه در ساختمان این مواد غذایی، و اجزاء حیاتبخش آن، و تاثیرات شگرفی که در وجود انسان دارد، و سپس اندیشه در خالق آنها است.
و اینکه بعضی احتمال دادهاند مراد نگاه ظاهری است، نگاهی که باعث تحریک غدههای بزاقی دهن، میشود، در نتیجه کمک به هضم غذا میکند بسیار بعید به نظر میرسد، زیرا آیه به قرینه آیات قبل و بعد اصلا در مقام بیان اینگونه مسائل نیست، منتها بعضی از دانشمندان غذاشناس که قرآن را تنها از زاویه محدود مسائل شخصی خود مینگرند طبیعی است چنین پنداری درباره آیه فوق داشته باشند.
تغذیه حلال و طیب: در طب اسلامی، تغذیه حلال و طیب بسیار مهم است. حلال بودن غذا به این معناست که غذا مطابق با دستورات شرع تهیه شده باشد و از مواد حرام و ناپاک استفاده نشده باشد. طیب بودن غذا نیز به این معناست که غذا سالم، پاکیزه و مغذی باشد. مصرف غذاهای حلال و طیب، بر سلامت جسم و روح تأثیر مثبت دارد و به فرد کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشد.
اعتدال در خوردن: پرهیز از پرخوری و رعایت اعتدال در مصرف غذاها، به حفظ سلامتی و کاهش استرس کمک میکند. پرخوری باعث سنگینی معده، سوء هاضمه و افزایش وزن میشود. همچنین، پرخوری میتواند باعث افزایش استرس و اضطراب شود. رعایت اعتدال در خوردن به فرد کمک میکند تا احساس سبکی و نشاط داشته باشد و از فواید غذاها به بهترین شکل بهرهمند شود.
غذاهای مفید: مصرف غذاهایی مانند عسل، خرما، انجیر، زیتون، انگور و انار که در قرآن و روایات به آنها اشاره شده، برای سلامتی بسیار مفید است. این غذاها دارای خواص تغذیهای فراوانی هستند و میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کاهش استرس و افزایش انرژی کمک کنند.
پرهیز از غذاهای مضر: مصرف غذاهای فرآوری شده، چرب، شور و شیرین به مقدار زیاد، میتواند باعث افزایش استرس و اضطراب شود. این غذاها معمولاً دارای مواد افزودنی، نگهدارندهها و قندهای مصنوعی هستند که میتوانند به سلامت بدن آسیب برسانند. همچنین، مصرف این غذاها میتواند باعث افزایش وزن، بیماریهای قلبی عروقی و دیابت شود.
روزه: روزه گرفتن در ماه رمضان و روزهای دیگر (بهصورت مستحبی)، علاوه بر فواید معنوی، به پاکسازی بدن و کاهش استرس نیز کمک میکند. روزه به دستگاه گوارش فرصت میدهد تا استراحت کند و سموم بدن را دفع کند. همچنین، روزه میتواند به کاهش وزن، بهبود قند خون و کاهش کلسترول کمک کند.
پی نوشت:
1. عبس؛ آیه 23-24.
2.مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج26، ص132.
3.مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج26، ص143.
نظر شما