خبرگزاری بین المللی اهل بیت علیهم السلام _ ابنا: صراط پلی روی دوزخ است که همگی باید از آن رد شوند؛ مومن باشند یا کافر. قرآن درباره صراط می فرماید:
و همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم می شوید؛ امری است حتمی و قطعی بر پروردگارت سپس اهل تقوا را از آن رهایی می بخشیم و ظالمان را در آن رها می سازیم.(1)
سپس همه بر آتش وارد می شوند؛ اما آتش بر مؤمنان کارساز نیست، بلکه برای آن ها سرد می شود و آن هم به دلیل نور مؤمن است که آتش خروشان دوزخ را از جوش و خروش می اندازد.(2)
پیامبر اکرم (ص) در این زمینه می فرماید: چنان آتش بر مومنان بهشتی سرد می شود که آنان شک می کنند که آیا از آن گذشته اند و می پرسند: مگر خدای سبحان نفرموده بود که همه بر آتش جهنم وارد می شوند؟ (3)
صراط در روایات اسلامی
در روایات اهل بیت (ع)، صراط به عنوان پلی بر فراز جهنم توصیف شده که همه انسان‌ها باید از آن عبور کنند. در برخی روایات، صراط به نازکی مو و تیزی شمشیر تشبیه شده که نشان دهنده دشواری عبور از آن است.
امام صادق (ع) می فرماید: مرصاد پلی است بر مسیری که از جهنم می گذرد و کسی که حق مظلومی بر گردن او باشد، از آن نخواهد گذشت.(4) این روایت نشان دهنده اهمیت حقوق مردم و تأثیر آن در عبور از صراط است.
همچنین امام صادق (ع) در مورد صراط می فرماید:
صراط؛ یعنی طریق معرفت خداوند، و شامل دو صراط می شود، صراطی در دنیا و صراطی در آخرت. اما صراط در دنیا، امامی است که اطاعت او واجب است، و صراط در آخرت، پلی است که بر روی جهنم زده شده، و هر کسی در دنیا از صراط دنیا، به درستی رد شود؛ یعنی امام خود را بشناسد و او را اطاعت کند، در آخرت نیز از پل آخرت به آسانی می گذرد.
و کسی که در دنیا امام خود را نشناسد، در آخرت هم، قدمش بر پل آخرت می لغزد و به درون جهنم سقوط می کند.(5)
امام صادق (ع) درباره گذر مردم از پل صراط و صفات آن و طبقات مردم در گذر از صراط می فرماید:
مردمی که از صراط می گذرند بر چند دسته اند: گروهی مانند برق از آن می گذرند؛ عده ای همانند دویدن اسب از آن رد می شوند؛ گروهی با سینه خیز از آن می گذرند؛ گروهی در حالت پیاده روی می گذرند و گروهی افتان و خیزان می روند؛ گاهی آتش آنان را در می یابد و گاهی آن ها را رها می کند. (6)
مفهوم صراط
در باب حقیقت صراط، دو احتمال وجود دارد:
یکی این که مقصود معنای ظاهری آن است، یعنی در سرای دیگر بر جهنم پل یا راهی نظیر آنچه در دنیا می باشد، نصب می شود. دوم این که صراط، تجسم و تبلور همان صراط دنیوی است؛ در نتیجه، تجسم صراط مستقیمی که پرهیزگاران در دنیا برگزیده اند، راهی است که آنان را به بهشت می رساند؛ اما تجلی راه های باطلی که ستمکاران در این دنیا پیموده اند، آنان را داخل دوزخ می نماید.(7)
موقف های پل صراط
یکی از سختی های صراط، وجود عقبه ها و به تعبیر دیگر، وجود ایست و بازرسی هایی است که در آن وجود دارد.
شیخ صدوق معتقد است عقبه های صراط، واجبات و حرام هایی است که انسان در دنیا باید آن ها را رعایت می کرد، هر یک از این عقبه ها به نام یکی از این واجبات و حرام ها هستند، اگر در آن کار، کوتاهی کرده باشد در هر عقبه مورد بازخواست قرار می گیرد و اگر به درستی در دنیا از عهده آن برآمده باشد به سرعت به عقبه دیگر و در نهایت به بهشت می رسد. (8)
برخی از مهم ترین عقبه های صراط عبارتند از: ولایت امام علی (ع)، امانت داری و صله رحم، نماز، خمس، زکات، حج و عمره و روزه. (9)
عوامل پایداری انسان بر صراط
بر اساس آیات قرآن و روایات، مهم‌ترین عواملی که باعث پایداری و استقامت انسان بر پل صراط می‌شود عبارتند از:
امید به رحمت خدا، صلوات فرستادن، ولایت و محبت و زیارت اهل بیت (ع)، نماز شب، یاری رسانی به مومن، ده روز روزه در ماه رجب، صدقه دادن خصا در شب قدر، استغفار در ماه شعبان، محافظت از نمازهای یومیه، رفع غم مومن، روزه ماه شعبان، احیای شب ۲۳ ماه رمضان و پرستاری از بیمار. (10)
بنابراین صراط مسیری بر روی جهنم است که همه بندگان از آن عبور می کنند. بهشتیان آن را طی می کنند و بسوی بهشت و جایگاه خود می روند و جهنمی ها به سوی جهنم سقوط می کنند.
پی نوشت ها و منابع:
1- سوره مریم، آیات ۷۱ و ۷۲
2- سوره صافات، آیات ۲۲-۲۶
3- بحارالأنوار، ج ۸، ص ۲۴۹-۲۵۰
4- بحارالانوار، ج ۸، ص ۶۶
5- معانی الاخبار، ص ۳۲
6- بحارالأنوار، ج ۸، ص ۶۵
7- سبحانی، اندیشه های جاوید، ج۲، ص۳۸۴-۳۸۶
8- الاعتقادات، شیخ صدوق، ص۷۱-۷۲
9- زکی زاده رنانی، پل صراط، ص۵۳
10 عیون أخبار الرضا (ع)، ج۲، ص۲۷۲، ح۶۳
نظر شما