خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا: شب یلدا، این جشن کهن ایرانی که قدمتی چند هزارساله دارد، تنها یک آیین باستانی نیست، بلکه تبلور هوشمندانهای از تلفیق فرهنگ غنی ایران باستان با ارزشهای اصیل اسلامی است. این پیوند ستودنی، یلدا را از یک جشن فصلی صرف به نمادی فرهنگی بدل ساخته که در آن احترام به بزرگترها، حفظ پیوندهای خویشاوندی و تقدیر از نعمتهای الهی در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند. تلفیق حکمتهای کهن و ارزشهای دینی شب یلدا بهدرستی نمونهای بینظیر از همزیستی فرهنگی است.
در این شب آیینهای کهن مانند خواندن شاهنامه، حافظخوانی و گردهمآیی خانوادگی به حفظ اصالت این رسم کمک می کند. همچنین می تواند در تلفیق با ارزشهای اسلامی به زیباترین شکل برگزار شود. تأکید بر صلهرحم، احترام به بزرگان و شکرگزاری از مصادیق حفظ ارزش های اسلامی است.
این هماهنگی میان سنت و دین منجر به شکلگیری هویتی جدید شده است. شکلگیری نمادی فرهنگی که هم ریشه در تاریخ دارد و هم با باورهای دینی ما سازگار است. این هماهنگی نشان میدهد که فرهنگ ایرانی توانایی قابل توجهی در بازآفرینی و نو شدن دارد، بیآنکه اصالت خود را از دست بدهد.
متأسفانه در سالهای اخیر، این آیین اصیل با چالش تجملگرایی روبرو شده است. از جمله آن ها می توان به چالش تجملگرایی اشاره کرد. تجمل گرایی تهدیدی برای اصالت یلداست. تبدیل میوههای ساده و سنتی به میوههای خارجی و گرانقیمت، رقابت ناسالم در تزئینات و سفرهآراییهای پرخرج، جایگزینی صمیمیت با نمایش ظواهر مادی، فشار مالی بر خانوادههای کمدرآمد را به دنبال داشته است.این روند نه تنها برخلاف روح اصیل یلدا است، بلکه با آموزههای دینی درباره پرهیز از اسراف و توجه به باطن امور نیز در تضاد است.
راهکارهایی برای بازگشت به اصالت یلدا
۱. بازتعریف مفهوم "سفره یلدا" با تأکید بر حضور نمادین میوههای سنتی مانند انار، هندوانه و خرمالو به جای میوههای وارداتی، استفاده از تنقلات خانگی و محلی مانند گندم برشته، نخودچی و کشمش، تزئین سفره با عناصر طبیعی مانند شاخههای کاج، گلهای خشک شده محلی
۲. احیای محتوای معنوی و فرهنگی: سازماندهی جلسات حافظخوانی و شاهنامهخوانی با مشارکت همه اعضا، ثبت و بازگو کردن خاطرات بزرگان خانواده، معرفی جنبههای نمادین یلدا به نسل جوان با زبان امروزی، خواندن اشعاری با مضامین اخلاقی و معنوی در کنار شعرهای کلاسیک.
۳. سادهسازی و کاهش هزینهها با تشویق به تهیه غذاها و تنقلات به صورت دستهجمعی و مشارکتی، جایگزینی هدایای کوچک و معنادار به جای کالاهای گرانقیمت، استفاده مجدد از تزئینات سالهای گذشته با خلاقیت جدید.
۴. گسترش روحیه مشارکت و همدلی: دعوت از خانوادههای کمبضاعت به گردهمآییهای یلدا، اختصاص بخشی از هزینههای جشن به امور خیریه، سازماندهی برنامههای یلدایی در محلهها و مساجد با مشارکت عمومی.
۵. ترویج یلدای زیستمحیطی با استفاده از ظروف قابل شستشو به جای ظروف یکبار مصرف، کاهش پسماندها با برنامهریزی دقیق برای میزان مواد غذایی، انتخاب محصولات محلی و فصلی برای کاهش ردپای کربن.
به تناسب شهر و بوم زیستی هر قوم امکان انجام راهکارهای ارائه شده وجود دارد.
شب یلدا فرصتی استثنایی است برای تجدید پیوندهای خانوادگی، انتقال فرهنگ نسلها و شکرگزاری برای نعمتهای زندگی. اصالت این جشن نه در تجملات و نمایش مادی، که در صمیمیت، اشتراک فرهنگی و معنویت نهفته است. با بازگشت به ریشههای اصیل این آیین و پرهیز از اسراف و تجملگرایی، میتوانیم یلدایی را تجربه کنیم که همسو با آموزههای دینی و فرهنگی ما باشد و برای نسلهای آینده نیز به میراثی ارزشمند تبدیل شود. بیایید یلدا را به سادگی و اصالتش بازگردانیم، تا طولانیترین شب سال، بهراستی شبی شود که گرمای محبت خانوادگی، روشنی فرهنگ کهن و عمق معنویتی جاودانه را به ارمغان آورد.
زهرا صالحیفر، دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه باقرالعلوم
..........................
پایان پیام
نظر شما