به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ براساس آیات تورات، خداوند دعای حضرت ابراهیم(ع) برای جناب اسماعیل(ع) را اجابت کرده و به او نوید فرزندانی «ربانی» از نسل «محمد» را میدهد، در سِفر «پیدایش» تورات فصل ۲۵ آیات ۱۵ ، همچنین در «سِفر اول تواریخ ایام» آیات ۲۹ تا ۳۱، نام این فرزندان حضرت اسماعیل(ع) اینگونه بیان شده است: «و این است نام پسران اسماعیل، موافق اسمهای ایشان به حسب پیدایش ایشان، نخست زادۀ اسماعیل، «نَبایوت» و «قیدار» و «اَدَبئیل» و «مِبسام» و «مشماع» و «دومه» و «مسا» و «حدار» و «تیما» و «یطُور» و «نافِیش» و «قِدْمَه».
قبل از بررسی این اسامی باید این نکته را گفت که در برخی مواقع و به دلایلی نامشخص، در ترتیب اسامی افراد در تورات، تغییری ایجاد شده؛ بهعنوان مثال نام فرزندان حضرت یعقوب(ع) در «سِفر پیدایش» و «سِفر خروج» ذکر شده؛ اما در ترتیب اسامی آنان تفاوتهایی دیده می شود.
بر همین اساس میتوان گفت که ممکن است در ترتیب اسامی فرزندان «ربانی» حضرت اسماعیل(ع)، تغییراتی صورت گرفته باشد و در این نوشته، برخی از این اسامی مطابق با اندیشه شیعی، بررسی میشود.
اولین نام از میان فرزندان حضرت اسماعیل(ع) که بررسی میشود: نام «حِدار، חדר» است که در زبان عبری به معنای «حصار کردن» است، این کلمه در زبان امروز عبری به معنای «اطاق» استفاده میشود که محدودهای مشخص و حصار شده است، از خصوصیات شیر نیز داشتن قلمرو و حصار کردن در آن است. بر همین اساس نیز این لفظ در زبان عربی به صورت «حیدر» و به معنای «شیر» استفاده میشود.
صفت «حیدر» نیز از معروفترین اوصاف امیرالمومنین (ع است که در روایات مختلفی به آن تاکید شده؛ بهعنوان نمونه در کتاب «وقعة صفین» به نقل از امام علی(ع) آمده است که ایشان هنگام نبرد با مرحب یهودی خود را اینگونه معرفی میکند: «انا الَّذی سَمَّتنِی أمّی حیدره؛ منم که مادرم مرا حیدر نامید». برخی از محققان معتقدند نخستین کسی که در تاریخ اسلام نام «حیدر» برای او انتخاب شده، امام علی (ع) است.
نام یکی دیگر از فرزندان اسماعیل، «اَدَبئیل אַדְבְֵּאֵ֖ל» ترکیب دو واژه «ادب» و «ئیل به معنای خدا» است که بهمعنای آموزشدیده و مودبشده توسط خداوند است. این واژه در زبان امروزی عبری به معنای «آگهی» یعنی «آگاه کردن» استفاده میشود. برخی از منابع قدیمی تورات مانند «نسخه سبعینه یونانی» و «نسخه ولگات» این واژه را بهصورت «اَبَدئیل» نقل کردهاند که این کلمه نیز ترکیب دو کلمه «ابد» و «ئیل» به معنای خدا است. کلمه «ابد» در هر دو زبان عربی و عبری به معنای کسی که «قطعه قطعه» شده و فانی شده، معنا میشود. بهعنوان نمونه میتوان به کتاب «مفردات راغب» ذیل کلمه «بید» این معنا را دید. بنابراین میتوان این کلمه را بهمعنای «قطعه قطعه شده و فانی شده در خداوند» دانست که یادآور امام حسین(ع) و ماجرای کربلاست.
در بخشهای بعدی این نوشته، اوصاف دیگر ائمه معصومین(ع) براساس منابع ادیان توحیدی بررسی میشود.
منابع:
- تورات، سفر پیدایش
- تورات، سفر اول تواریخ ایام
- کتاب: Brown, Driver, Briggs, Hebrew and English Lexicon
- کتاب: مفردات راغب اصفهانی، ذیل کلمه بید
- کتاب: فرهنگ قاموس قرآن، ذیل کلمه بید
- کتاب : وقعه الصفین، نصر بن مزاحم
- کتاب: الاحتجاج علی اهل اللجاج، طبرسی
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
......................
پایان پیام
نظر شما