خبرگزاری بین المللی اهل بیت(ع)- ابنا: تکنیک‌های رفتاری خانواده‌ها در زمان امتحانات فرزندان، از دیدگاه روانشناسی تربیتی و با نگاهی به آموزه‌های اسلامی، نکات مهمی وجود دارد که می‌تواند به کاهش استرس دانش‌آموز و افزایش تمرکز او کمک کند. هدف اصلی، ایجاد محیطی آرام و حمایت‌کننده است، نه افزایش فشار و اضطراب.
در اینجا به برخی از این تکنیک‌ها اشاره می‌کنم:
۱. ایجاد محیط آرام و بدون استرس:
کاهش تنش در خانه: در ایام امتحانات، سعی کنید بحث و جدل‌های خانوادگی را به حداقل برسانید. محیط خانه باید محلی برای آرامش و تمرکز باشد، نه منبع استرس.
فراهم کردن فضای مناسب مطالعه: اطمینان حاصل کنید که فرزندتان فضایی آرام، با نور کافی و بدون حواس‌پرتی برای مطالعه دارد.
کاهش سر و صدا: در ساعات مطالعه فرزندتان، صدای تلویزیون، موسیقی و دیگر منابع سر و صدا را کم کنید.
۲. حمایت عاطفی و تشویق:
ابراز اعتماد به توانایی فرزند: به فرزندتان اطمینان دهید که به توانایی‌های او برای موفقیت ایمان دارید. جملات حمایتی و تشویق‌آمیز، اعتماد به نفس او را افزایش می‌دهد.
پرهیز از مقایسه با دیگران: مقایسه فرزندتان با خواهر و برادر یا دوستانش می‌تواند بسیار آسیب‌زننده باشد. بر پیشرفت فردی او تمرکز کنید.
شنیدن حرف‌های فرزند: به دغدغه‌ها، نگرانی‌ها و احساسات فرزندتان در مورد امتحانات گوش دهید و با او همدلی کنید.
اهمیت تلاش، نه فقط نتیجه: بر اهمیت تلاش و یادگیری تأکید کنید، نه فقط کسب نمره بالا. به فرزندتان بیاموزید که ارزش اصلی در یادگیری و رشد است.
۳. کمک به برنامه‌ریزی و مدیریت زمان:
کمک به ایجاد برنامه مطالعاتی: در صورت نیاز، به فرزندتان کمک کنید تا یک برنامه مطالعاتی واقع‌بینانه و قابل اجرا برای خود تنظیم کند.
تقسیم مطالب درسی: به فرزندتان کمک کنید تا مطالب درسی را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و برای هر بخش زمان مشخصی را در نظر بگیرد.
اهمیت استراحت: به فرزندتان یادآوری کنید که استراحت‌های کوتاه و منظم در حین مطالعه ضروری است. خواب کافی نیز در ایام امتحانات اهمیت زیادی دارد.
۴. تغذیه سالم و ورزش:
تغذیه مناسب: اطمینان حاصل کنید که فرزندتان در این ایام از تغذیه سالم و مقوی برخوردار است. مصرف میوه‌ها، سبزیجات و آب کافی توصیه می‌شود. از دادن غذاهای پرچرب و شیرین به میزان زیاد خودداری کنید.
اهمیت فعالیت بدنی: تشویق فرزند به انجام فعالیت‌های ورزشی سبک و کوتاه در طول روز می‌تواند به کاهش استرس و افزایش تمرکز او کمک کند.
۵. پرهیز از فشار و اضطراب بیش از حد:
انتظارات واقع‌بینانه: از فرزندتان انتظارات واقع‌بینانه داشته باشید. توانایی‌های هر فرد متفاوت است.
پرهیز از تهدید و ترساندن: از تهدید کردن فرزندتان با عواقب بد در صورت عدم موفقیت در امتحانات خودداری کنید. این کار فقط اضطراب او را افزایش می‌دهد.
تمرکز بر یادگیری، نه فقط آزمون: به فرزندتان کمک کنید تا اهمیت یادگیری و فهم مطالب را درک کند، نه اینکه فقط برای قبولی در آزمون درس بخواند.
۶. آموزه‌های اسلامی در این زمینه:
توکل بر خدا و دعا: به فرزندتان یادآوری کنید که علاوه بر تلاش، توکل بر خدا و دعا نیز در موفقیت مؤثر است.
دعای قبل از مطالعه به فرزندان آموزش داده شود که عبارتند از: «اَللَّهُمَّ اَخرِجنی مِن ظُلُماتِ الوَهم وَ اَکرِمنی بِنُورِ الفَهم، اَللَّهُمَّ افتَح عَلَینا اَبوابَ رَحمَتِک، وَانشُر عَلَینا خَزائِنَ عُلُومِکَ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمَ الرّاحِمینَ؛ خدایا مرا از تاریکی های وهم خارج کن و به نور فهم کرامت فرما و باز کن برای ما خزاین و گنجینه های علم و معرفتت را، ای رحم کنندۀ رحم کنندگان.»
آرامش قلب با یاد خدا: یاد خدا و انجام فرایض دینی می‌تواند به آرامش قلب و کاهش اضطراب کمک کند.
نیت خالص برای یادگیری: تشویق فرزند به داشتن نیت خالص برای یادگیری و کسب علم که در اسلام بسیار توصیه شده است.
۷. پس از امتحان:
تحسین تلاش فرزند: پس از هر امتحان، تلاش فرزندتان را تحسین کنید، حتی اگر نتیجه مورد انتظار حاصل نشده باشد.
بررسی نقاط قوت و ضعف: با آرامش و بدون سرزنش، نقاط قوت و ضعف را در عملکرد او بررسی کنید و به او در برنامه‌ریزی برای بهبود کمک کنید.
نکته مهم:
مهمترین نکته این است که خانواده‌ها باید در ایام امتحانات، حامی و پناهگاه فرزند خود باشند. ایجاد فضایی از عشق، احترام و درک متقابل، به فرزند کمک می‌کند تا با استرس امتحانات بهتر کنار بیاید و توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد
نظر شما