به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ الاخبار مقاله ای را منتشر کرده و به بررسی گزینه های رهبر جنبش حماس پرداخته است. به نظر میرسد رقابت شدیدی بین دو چهره کلیدی رهبری جنبش حماس، خلیل الحیه و خالد مشعل، وجود دارد، بدون این که این به معنای آن باشد که هیچ رقیب دیگری غیر از آنها وجود ندارد، اما یکی از آنها لزوماً رئیس بعدی دفتر سیاسی عمومی این جنبش خواهد بود.
الحیه: نامزد غزه با اجماع سیاسی و نظامی
در طول دو سال نسلکشی، خلیل الحیه کنترل کامل نوار غزه را به دست گرفت و به عنوان معاون رئیس جنبش در آنجا خدمت کرد. سپس او به نقش رهبری خود در "منطقه غزه" در "شورای رهبری" ادامه داد و حساسترین پروندهها، به ویژه مذاکرات با دشمن در طول جنگ را مدیریت کرد. در این سمت، الحیه مدیریت "روابط عربی و بینالمللی" را به باسم نعیم، عضو "دفتر سیاسی" واگذار کرد و به او اجازه داد تا بر مدیریت مذاکرات در شرایط میدانی و امنیتی بسیار پیچیده تمرکز کند. الحیه از طریق مدیریت این پروندههای حساس رهبری در طول تجاوز، با موفقیت ساختار اداری حماس را بازسازی کرد، انسجام آن را بازگرداند و آن را قادر ساخت تا جای خالی رهبری را که پس از سلسله ترورهای اسرائیل علیه رهبران ارشد سیاسی و نظامی جنبش ایجاد شده بود، پر کند.
امروزه، الحیه از اجماع آشکاری در نوار غزه برخوردار است که با اعتماد شورای نظامی جدید گردانهای عزالدین قسام تقویت شده است. این امر در تصمیم سیاسی و نظامی داخلی در غزه برای حمایت از نامزدی او برای ریاست دفتر سیاسی جنبش در دوره فعلی منعکس شده است. علاوه بر حمایت داخلی که او در حماس در نوار غزه دریافت میکند، او همچنین از اعتماد قابل توجهی در میان بخش وسیعی از زندانیان جنبش در زندانهای اسرائیل برخوردار است که یک گروه فشار سازمانی با نفوذ ملموس بر پویایی رهبری داخلی را تشکیل میدهند. به نظر میرسد هنیه همچنین با توجه به رابطه قوی خود با رئیس فعلی شاخه کرانه باختری، زاهر جبارین، از حمایت قابل توجهی در کرانه باختری اشغالی، چه در سطح اعضای عادی و چه در سطح رهبری، برخوردار است. این امر شانس او را برای کسب حمایت گسترده در ساختار سازمانی جنبش در مناطق مختلف حضورش افزایش میدهد.
مشعل به عنوان نامزد رهبری حماس بازمیگردد
خالد مشعل، رئیس شاخه «تبعید» حماس، پس از سالها دوری از کانون توجه، به خط مقدم امور داخلی حماس و عرصه سیاسی گستردهتر بازگشته است. مشعل از زمان انتخاب اسماعیل هنیه به عنوان رئیس دفتر سیاسی در سال ۲۰۱۷، خارج از حلقههای تصمیمگیری باقی مانده بود. او ضمن حفظ سمت خود به عنوان رئیس شاخه «تبعید»، از هرگونه فعالیتی که میتوانست بر وحدت سازمان تأثیر منفی بگذارد، فاصله گرفت. شایان ذکر است که مشعل علاوه بر جایگاه دیرینهاش در خود حماس، از نفوذ قابل توجهی در محافل اسلامی نزدیک به جنبش اخوان المسلمین در جهان عرب و اسلام برخوردار است. با وجود دورههای تنش در رابطهاش با یحیی سینوار، مشعل حمایت بخش وسیعی از کادرها و رهبران جنبش در غزه را حفظ کرد.
خالد مشعل به خاطر دیدگاه سیاسی، سازمانی و استراتژیک منحصر به فردش که اغلب با دیدگاههای دیگر رهبران حماس متفاوت بود، شناخته میشود. با این حال، او مراقب بود که از اختلافات داخلی اجتناب کند و امیدهای دشمنان حماس را که انتظار شکاف در درون جنبش را داشتند، به ویژه پس از عملیات سیل الاقصی که به طور گسترده گزارش شده بود که مشعل با آن مخالف بوده است، نقش بر آب کرد. او به سرعت از طریق مجموعهای از مصاحبهها، بیانیهها و حضور در رسانهها، این موضوع را کنار گذاشت و بر تعهد کامل جنبش به مقاومت مسلحانه و حمایت خود از تصمیمات شاخه نظامی آن تأکید کرد.
با این حال، مشعل مشاهدات خود را که همه چیز، از جمله روابط و اتحادهای منطقهای حماس را پوشش میداد، حفظ کرد. در سالهای اخیر، او روابط خوبی با دستگاههای ایرانی مسئول مقاومت فلسطین نداشته و اشتیاق زیادی برای احیای روابط با سوریه قبل از تغییر حکومت نشان نداده بود، با وجود اینکه موضع رسمی جنبش در مورد لزوم برقراری مجدد روابط را پذیرفته بود. او در بیش از یک مورد مراقب بود تا حمایتی را که رژیم سوریه قبل از شروع بحران در سال ۲۰۱۱ از حماس کرده بود، به همه یادآوری کند.
در حال حاضر، به نظر میرسد که مشعل نیاز جنبش و واقعیت کلی فلسطین را به استراتژی متفاوتی از آنچه تاکنون رایج بوده است، احساس میکند. با وجود تأکید او در سخنرانی اخیرش، دو هفته پیش، در کنفرانس «میثاق با اورشلیم» در ترکیه، بر اصول اساسی، در درجه اول مقاومت و لزوم حفظ سلاحهایش، او دیدگاه خاصی در مورد مدیریت امور فلسطین، به ویژه پرونده نوار غزه، دارد که کاملاً با دیدگاههای دیگر همسو نیست. این امر بحث در مورد گزینههای آینده در حماس را در میان تنوع نظرات، به بحثی جدی تبدیل میکند.
مشعل نتایج انتخابات رهبری قبلی را که هنیه را برای دو دوره به ریاست دفتر سیاسی رساند، پذیرفته بود. او همچنین از انتقال رهبری جنبش به نوار غزه پس از ترور هنیه حمایت کرد و تصدی این سمت توسط سنوار را تأیید نمود. پس از ترور سنوار، مشعل با فرمول «شورای رهبری» موافقت کرد، اگرچه بارها نارضایتی خود را از فعال نشدن کامل این شورا، به ویژه در مرحله مذاکرات، ابراز کرد.
اما مشعل که اکنون به دنبال نقشی محوری است، خود را در حال آغاز جلسات گسترده با رهبران حماس و گشودن کانالهای ارتباطی با محافل مختلف حامی این جنبش از خارج از صفوف آن یافت. او همچنین در جلسات آشتی داخلی با هدف ترمیم شکاف پیش از انتخابات آینده شرکت کرد و تاکنون رسماً نامزدی خود را برای سمت رئیس دفتر سیاسی اعلام کرده است.
.................
پایان پیام
نظر شما