به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ دکتر سیدحسین شرفالدین، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در گفتوگو با خبرگزاری ابنا، به تبیین ابعاد مختلف زیست عفیفانه، جایگاه عفاف و حجاب در مطالبهگری اجتماعی و نقش نهادهای متولی در ترویج این فرهنگ پرداخت.
شرفالدین درباره چگونگی تحقق زیست عفیفانه، با تأکید بر چندبعدی بودن این مقوله گفت: زیست عفیفانه به دلیل تعدد و تنوع ابعاد و لایهها، نیازمند واکاوی و توضیح است و به معنای برخورداری از یک سبک زندگی جامع است که خطوط کلی حرکت افراد و گروهها را در عرصههای مختلف حیات روزمره تعیین میکند.
وی با اشاره به اینکه سبک زندگی در حوزههای مختلفی همچون همسرداری، همسایهداری، گذران فراغت، کسبوکار و خور و خواب معنا پیدا میکند، افزود: نمیتوان از مقوله سبک زندگی بدون ذکر متعلق آن، جز در چارچوب کلیات سخن گفت.
این استاد حوزه علمیه با استناد به دیدگاههای جامعهشناختی تصریح کرد: از منظر جامعهشناسان، نهادهای اجتماعی، ساختارهای هدایتگر انسانها در تدبیر امور زندگی و تأمینکننده الگوهای مرجح زیست در هر عرصه هستند و مسیر حرکت افراد را در راستای تأمین نیازهای مختلف تعیین میکنند.
شرفالدین با بیان اینکه مراد از زیست عفیفانه در افکار عمومی غالباً ناظر به پوشش و حجاب و ابعاد درونی و بیرونی آن است، اظهار کرد: در این حوزه، فقه اسلامی، اخلاق اسلامی، قوانین مدنی و عرف ایرانی وظیفه اجتماعی افراد را مشخص کردهاند.
وی در ادامه، تحقق هرچه بیشتر التزام به عفاف و حجاب را نیازمند توجه جدی کارگزاران فرهنگ عمومی دانست و گفت: فرهنگی بودن مقوله حجاب، نقش نظام تربیتی خانواده و مراکز آموزشی، ضعف آگاهی نسل جوان، هجوم فرهنگهای بیگانه از طریق رسانهها، ارتباطات گسترده میانفرهنگی، تنوع سبکهای زندگی، تشدید فردگرایی، شخصی تلقی کردن پوشش، استفاده ابزاری از بیحجابی برای ابراز مخالفت سیاسی و ضعف عملکرد نهادهای مسئول، از جمله عواملی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در بخش دیگری از این گفتوگو، جایگاه عفاف و حجاب در عرصه مطالبهگری اجتماعی و فرهنگی را مورد بررسی قرار داد و گفت: بر اساس مشاهدات عینی و میدانی، اکثریت بانوان همچنان بر رعایت حجاب و عفاف پایبند هستند و اکثریت جامعه نیز نسبت به گسترش بدحجابی و بیحجابی در سالهای اخیر، موضع انتقادی جدی دارند، هرچند به دلیل برخی محدودیتها، مشارکت فعال در مواجهه با این معضل کاهش یافته است.
وی با اشاره به نقش رسانهها و نهادهای فرهنگی افزود: برخی نهادهای فرهنگی، بهویژه از طریق رسانهها، در آگاهیبخشی، اقناعسازی، رفع شبهات، تقویت حساسیتهای فرهنگی و توجه دادن نهادهای حاکمیتی به وظایف خود، نقش قابل توجهی ایفا کردهاند.
شرفالدین عدم ابلاغ قانون حجاب و عفاف از سوی دولت را نشانهای از پرهیز حاکمیت از مواجهه قهرآمیز دانست و تصریح کرد: این رویکرد موجب تردید و عقبنشینی برخی نهادهای دارای مأموریت میدانی، از جمله ستاد امر به معروف، شده است.
وی تأکید کرد: اعتقادی به سیاستهای قهری و خشونت فیزیکی ندارم و با توجه به فرهنگی بودن مقوله حجاب و عفاف، راهکارهای فرهنگی باید اصل قرار گیرد؛ هرچند دولت میتواند در مراکز تحت مدیریت خود، ضوابط مشخصی را با اقتدار دنبال کند.
این استاد حوزه علمیه همچنین اجرای نرم فریضه امر به معروف و نهی از منکر زبانی، با رعایت ملاحظات شرعی و عرفی، و فعالیتهای هماهنگ فرهنگی در محیطهای آموزشی و رسانهای را از راهکارهای کمهزینه و مؤثر در این زمینه برشمرد.
دکتر شرفالدین در ادامه، به نقش نهادهای متولی از جمله ستاد امر به معروف، نهادهای حاکمیتی، دولت و نیروی انتظامی اشاره کرد و گفت: در قوانین پیشین حجاب و عفاف، وظایف بیش از ۲۵ سازمان مشخص شده بود، اما به دلیل فقدان ضمانت اجرایی مؤثر، نتایج مورد انتظار حاصل نشد.
وی افزود: نیروی انتظامی بهصورت فعال به مأموریت خود عمل میکرد، اما وقایع سال ۱۴۰۱ به عقبنشینی این نهاد انجامید. به اعتقاد من، حتی اگر قانون جدید حجاب و عفاف نیز ابلاغ میشد، توسل به جریمه و فشار قهری تأثیر تعیینکنندهای در حل این مسئله نداشت.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پایان تأکید کرد: انتظار میرود مدیریت حوزههای علمیه با همکاری نهادهای فرهنگی، تقنینی و اجرایی، طرحی جامع برای مهار این معضل تدارک ببیند و از همه ظرفیتها با توجه به تجربههای ناکام گذشته استفاده شود.
وی همچنین خاطرنشان کرد: مطالبه بهحق جامعه این است که نهادهای مسئول نسبت به همه منکرات و مفاسد، بهویژه در حوزههای سیاسی و اقتصادی، واکنش قاطع داشته باشند و تمرکز صرف بر موضوع حجاب نداشته باشند.
..........................
پایان پیام
نظر شما