به گزارش خبرگزاری اهل‌بيت(ع) ـ ابنا ـ ششمین جلسه از سلسله جلسات درس اخلاق با عنوان "اخلاق اداری" امروز پنج شنبه 18 خردادماه ۱۴۰۲ با سخنرانی آیت‌الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در سالن اجتماعات مجمع و با حضور مدیران و کارکنان این سازمان بین‌المللی در شهر قم، برگزار شد.
آیت‌الله رمضانی اظهار داشت: از نکات مهم مباحث اخلاقی، "رابطه میان انسان‌سازی و جامعه‌سازی" است که در نظام‌های غیردینی، این مفهوم را نمی‌بینیم.
وی با بیان اینکه حضرت امام(ره) در برهه‌ها و سخنرانی‌های مختلف به بحث "رابطه میان انسان‌سازی و جامعه‌سازی" پرداخته است، افزود: ادبیاتِ خودسازی، معنویت و سازمان‌سازی باید در جامعه نهادینه شود و اگر در گزینش‌ها، نگاه ابزاری داشته و رابطه‌ها را جایگزین ضوابط کنیم، اتفاقات ناگواری رخ خواهد داد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: حضرت امام درباره رابطه خودسازی و جامعه‌سازی در بیانی می فرمایند: «شما خودتان را درست کنید، کشورتان درست می‌شود»، اما این ادبیات در سخنان رهبران دیگر کشورها مطرح نیست، بلکه آنها قانون را برجسته می‌کنند، در حالی که قانون بشری جلو هرج و مرج را می‌گیرد، اما قانون الهی، آرم‌بخش است و بشر را اقناع می‌کند.
وی ادامه داد: امام راحل در بیان دیگری اظهار داشتند: «ما تا خودمان را اصلاح نکنیم، نمی‌توانیم کشور خودمان را اصلاح کنیم». امام به رابطه بین خودسازی و جامعه‌سازی اعتقاد دارد و رابطه منطقی به این دو برقرار می‌کند. به اعتقاد حضرت امام هر کس باید از خود شروع کند، خود را اصلاح کرده بعد به اصلاح دیگران بپردازد. حضرت امام از انقلاب باطنی، غیر از انقلاب ظاهری بحث می‌کند و ادبیات ایشان خاص و ویژه نظام‌های ارزشی و دینی است.
آیت‌الله رمضانی با بیان اینکه در نظام دینی توحید در رأس است، افزود: در نظام‌ها و تمدن‌های غیرتوحیدی، خدا و معنویت جایی ندارد.
وی درباره علل افول تمدن‌ها، سازمان‌ها و کشورها اظهار داشت: امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام در روایتی، چهار عامل را برای عدم رشد و افول نظام‌ها معرفی می کند: «یُسْتَدَلُّ عَلَی اِدبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ َتقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَاخیرِ الاَفاضِ». عامل اول تضییع اصول است؛ یعنی اینکه افراد به اصولی که معتقد هستند پایبند نباشند. دوم، افراد به چیزهای غیر مهم و فروع و شاخه‌ها بپردازند. سوم، افرادِ ناکارآمد و نالایق در صدر قرار گیرند و چهارم، انسان‌های لایق و شایسته، کنار گذاشته شوند.
استاد سطوح عالی حوزه ادامه داد: اگر ذهن انسان درگیر امور جزئی و غیرمهم شود، از هدف و اهداف باز می‌ماند. از طرف دیگر امور غیر مهم آن قدر زیاد است که ذهن انسان کشش آنها را ندارد، لذا در کار اداری باید وارد امور مهم شویم تا آنها را به سرانجام برسانیم.
وی به دیدگاه ابن‌خلدون درباره علل افول جوامع اشاره کرد و اظهار داشت: ابن خلدون در بیانی می‌گوید: جامعه‌ای که می‌خواهد رشد کند، باید مراقب اهداف باشد؛ اگر جامعه به پیروزی رسید، افراد جامعه نباید احساس غرور کنند، چون قدرت، مستی و غرور، خودکامگی می‌آورد. اگر در جامعه‌ای خودکامگی باشد، شاهد اسراف و تبذیر خواهیم بود و اسراف و تبذیر باعث انحراف جامعه از اصول و اهداف می‌شود، لذا جامعه و تمدن دچار انحطاط می‌شود.
آیت‌الله رمضانی با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایران به برکت رهبری رهبر معظم انقلاب از اصول خود برنگشت، افزود: در عرصه‌های علمی و نظامی پیشرفت کردیم و قدرت و اقتدار ما، امروزه بازدارنده است، اما در عدالت پیشرفت لازم را نداشته‌ایم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به زیست جمعی در اخلاق اداری تأکید کرد و افزود: زیست جمعی و باهم بودن در محیط اداری، ضروری است و اهمیت زیادی دارد.
وی به رعایت اصل خوش‌بینی اشاره کرد و ادامه داد: خوش‌بینی، غیر از خوش‌باوری است و این دو را باید از هم تفکیک کنیم. منافقان، پیامبر(ص) را اذیت می‌کردند، پیامبر(ص) حرف‌های همه را می‌شنید، اما ایشان را متهم می‌کردند که انسان خوش‌باوری است، در حالی که پیامبر(ص) سخنان همه را حمل به صحت می‌کرد. خداوند در قرآن می فرماید: «وَمِنهُمُ الَّذينَ يُؤذونَ النَّبِيَّ وَيَقولونَ هُوَ أُذُنٌ ۚ قُل أُذُنُ خَيرٍ لَكُم يُؤمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤمِنُ لِلمُؤمِنينَ وَرَحمَةٌ لِلَّذينَ آمَنوا مِنكُم ۚ وَالَّذينَ يُؤذونَ رَسولَ اللَّهِ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ». خداوند می‌فرماید: خوش‌باوربودن پیامبر به نفع شماست، پیامبر باطن شما را می‌داند و نمی‌خواهد با شما برخورد کند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: در مجموعه اداری اگر کسی کار خوبی انجام داد، باید تشویق شود و نباید افراد به سرعت نقد شوند. از سوی دیگر حواس مسئول، باید به سخن‌چینان باشد که کینه و جدایی بین افراد ایجاد نکنند و اگر در مجموعه‌ای فردی در کار اختلال و ناامیدی ایجاد می‌کند به وقت خود باید تنبیه شود، البته تنبیه باید آخرین اقدام باشد و نه اولین اقدام.
وی علت ایجاد یأس و ناامیدی در محیط اداری را عدم خودسازی عنوان کرد و ادامه داد: برخی کارهای خوب را نمی‌بینند، حاشیه‌ساز هستند و دائما ایجاد یأس می‌کنند. باید کارهای خوب را هم ببینیم و اگر در جایی نقصی دیدیم، باید به صورت خصوصی به مسئول مربوطه تذکر دهیم.
استاد سطوح عالی حوزه افزود: خوش‌بینی و حمل بر صحت، جزو اخلاق اداری است و بر اساس حدیثی از امیرالمومنین حضرت علی(ع) اگر انسان مشغول عیب‌های خود باشد، از عیوب دیگران غافل می‌شود. یا در روایت دیگری حضرت امام رضا(ع) می‌فرماید: انسان دیگران را که می‌بیند باید بگوید همه از من بهتر و متقی‌تر هستند.
وی در پایان به راه‌های نفوذ شیطان بر انسان اشاره کرد و اظهار داشت: نباید خود را بالاتر از دیگران تصور کنیم که این فریب شیطان است.
..............................................
پایان پیام/ 167