۷ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۷:۰۰
معارف نهج‌البلاغه ۱/ روزه‌داری در سخنان علوی

ویژگی‌های روزه‌داری و خصوصیات روزه‌داران از موضوعات مورد توجه امیرالمومنین امام علی(ع) در خطبه‌ها و نامه‌های نقل شده از ایشان در کتاب شریف نهج‌البلاغه است.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ اگرچه در کتاب شریف نهج‌البلاغه، تنها یکبار واژه «رمضان» در خطبه ۱۱۰ این کتاب با عبارت «صَوْمُ شَهْرِ رَمَضَانَ فَإِنَّهُ جُنَّةٌ مِنَ الْعِقَابِ، روزه ماه رمضان، سپری از عِقاب خداوند است» آمده است، ولی در میان خطبه‌ها، نامه‌ها و جملات قصار امام علی(ع) در نهج‌البلاغه، نکات فراوانی از روش روزه‌داری و آثار و برکات توجه به ویژگی‌های این ماه دیده می‌شود.

به عنوان نمونه ایشان در خطبه‌ ۸۰ هنگام توصیف بانوان با عبارت «و الصیام فی ایام»، در خطبه ۱۱۰ با عبارت «صوم ماه رمضان»، همچنین در خطبه ۱۲۱ هنگام وصف یاران شهیدش با عبارت «حمص البطون من الصیام» و در خطبه ۱۹۲ هنگام ذکر آثار عبادات با جمله «و مجاهده الصیام» به موضوع «روزه‌داری» اشاره کرده‌اند. امام علی(ع) همچنین در نامه ۴۷ به عنوان «وصیت به همگان» و در نامه ۵۲ خطاب به حکام برای تعیین زمان نمازهای پنجگانه و در جملات قصار و حکمت‌های شماره‌های ۱۳۶، ۱۴۵، ۲۵۲ و  ۴۲۸ به «روزه» اشاره کرده‌اند.

عید روزه‌داران:

امام علی(ع) قبولی اعمال را شرط «عید بودن روزها» می‌دانند و در حکمت شماره ۴۲۸ می‌فرمایند:

«فِی بَعْضِ الْأَعْیَادِ: إِنَّمَا هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللَّهُ صِیَامَهُ وَ شَکَرَ قِیَامَهُ، وَ کُلُّ یَوْمٍ لَا یُعْصَی اللَّهُ فِیهِ فَهُوَ عِیدٌ» امام(ع) در یکی از اعیاد فرمود: همانا امروز عید است، برای کسی که روزه‌اش مورد قبول و شب زنده‌داری‌اش مشکور باشد و هر روزی که در آن معصیت خدا نشود آن روز عید است».

آداب روزه‌داری:

امام علی(ع) با اشاره به روزه بدن در حکمت ١٣۶ می‌فرمایند: «لِکُلِّ شَیْءٍ زَکَاةٌ، وَ زَکَاةُ الْبَدَن الصّیام، برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه گرفتن است» و در حکمت ۱۴۵ نهج‌البلاغه، توجه به روزه باطن در کنار روزه‌داری ظاهر را موضوعی مهم دانسته و هشدار می‌دهند: «کَمْ مِنْ صَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ صِیَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ، وَ کَمْ مِنْ قَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ قِیَامِهِ إِلَّا السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ، حَبَّذَا نَوْمُ الْأَکْیَاسِ وَ إِفْطَارُهُمْ. چه بسا روزه‌داری که از روزه‌اش جز گرسنگی و تشنگی نصیبی نیابد و بسا شب زنده‌داری که از عبادت شبانه‌اش جز رنج و بی‌خوابی بهره‌ای نبرد، خوشا خواب زیرکان و [عارفان] و افطار آنان.»

آثار روزه‌داری:

امیرالمومنین(ع)، در خطبه ۱۹۲، مصون ماندن از شیطان را از آثار روزه‌داری دانسته‌اند و می‌فرمایند: «حَرَسَ اللَّهُ عِبَادَهُ الْمُؤْمِنِینَ بِالصَّلَوَاتِ وَ الزَّکَوَاتِ وَ مُجَاهَدَةِ الصِّیَامِ فِی الْأَیَّامِ الْمَفْرُوضَاتِ تَسْکِیناً لِأَطْرَافِهِمْ وَ تَخْشِیعاً لِأَبْصَارِهِمْ وَ تَذْلِیلًا لِنُفُوسِهِمْ. خداوند متعال، ایمان بندگان خود را به وسیله نمازها و زکات دادن و تحمل مشقت به وسیله روزه گرفتن در روزهای مقرر با هدف ایجاد آرامش در اعضای آنان و برای خاشع نمودن چشمان و رام کردن نفس‌ها حفظ می‌کند.» ایشان همچنین در خطبه ۱۱۰، روزه را سپری از آتش معرفی کرده‌اند.

از دیگر حکمت‌های روزه‌داری در کلام امیرالمومنین(ع) آزمایش اخلاص بندگان است. ایشان در حکمت ۲۵۲ می‌فرمایند: «فَرَضَ اللهُ... الصِّیامَ ابْتِلاءً لاخلاصِ الْخَلْقِ». خداوند روزه را آزمایشی برای اخلاص بندگانش قرار داد».

.....................

پایان پیام

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha