به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ دعای افتتاح، به عنوان یکی از مشهورترین دعاهای ماه رمضان، موضوعات متنوعی را در قالب مناجات با خداوند بیان می‌کند که توجه به جایگاه پیامبر اکرم(ص) یکی از این موضوعات است.
با ذکر این نکته باید گفت؛ «دعای افتتاح» از دعاهایی است که براساس برخی از اسناد روایی، از طریق «ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعید عمری»، نائب دوم امام زمان(عج) نقل شده که با توجه به تاکید فراوان ایشان بر خواندن این دعا در هر شب از ماه رمضان، همچنین مضامین بلند این دعا، برخی از علما گفته‌اند که به نظر می‌رسد که این دعا از طرف امام زمان(عج) به دست ایشان رسیده باشد.
متن این دعا در معتبرترین کتابهای روایی شیعه نقل شده است، به عنوان مثال شیخ طوسی، این دعا را هم در کتاب روایی «تهذیب الاحکام» و هم در کتاب «مصباح المتهجد» که با موضوع دعا و زیارت تالیف کرده، آورده است. همچنین سید بن طاووس نیز در کتاب «اقبال الاعمال» که از مهم‌ترین کتابهای ادعیه است، «دعای افتتاح» را نقل کرده است.
شکایتی مستمر در ماه مبارک رمضان
جایگاه و ارزش هر شخص به میزان تاثیر او در خانواده، محیط، تاریخ و در معنایی وسیع‌تر تاثیر او در نظام خلقت است. بدون شک، شخصیت و جایگاه حضرت رسول اکرم(ص) در عالم خلقت، به گونه‌ای است که باید او را «موثرترین فرد» در همه ساختارهای خلقت و در همه دوران تاریخ دانست.
فقدان شخصیتی با این عظمت برای کل خلقت در تمامی قرون و اعصار آن چنان بزرگ و برجسته است که امام علی(ع)، در خطبه ۲۳۵ درباره این «مصیبت عظیم» می‌فرماید: «لَقَدِ انْقَطَعَ بِمَوْتِکَ مَا لَمْ یَنْقَطِعْ بِمَوْتِ غَیْرِکَ مِنَ النُّبُوَّةِ وَ الْإِنْبَاءِ وَ أَخْبَارِ السَّمَاءِ؛ خَصَّصْتَ حَتَّی صِرْتَ مُسَلِّیاً عَمَّنْ سِوَاکَ، وَ عَمَّمْتَ حَتَّی صَارَ النَّاسُ فِیکَ سَوَاءً. با مرگ تو رشته‌ای گسسته شد که با مرگ دیگران گسسته نشده بود: رشته نبوّت و اخبار غیبی و آسمانی. حادثه خاصی بود مرگ تو. به گونه‌ای که آنان که به مصیبت مرگ تو دچار شدند دیگر مصیبت‌ها را از یاد بردند و همگان یکسان در مصیبت مرگ تو عزادار شدند».
با این سخنان به نظر می‌رسد که عظمت مصیبت بزرگ فقدان رسول خدا(ص)، موضوعی فراتر از «غصب حکومت» بوده است و تاثیر آن در جهان خلقت، به گونه‌ای بوده که نمی‌توان آن را صرفا در موضوع انحراف امت محدود کرد، بلکه باید گفت سختی این انحراف، شدت این مصیبت را افزون‌تر کرده است.
ایشان در خطبه ۲۰۲ نهج‌البلاغه نیز ضمن اشاره به وقایع بعد از رحلت پیامبر(ص)، مصیبت شهادت حضرت زهرا(س) را در مقابل مصیبت فوت نبی اکرم(ص)، مصیبتی آسانتر می‌نامند.
در جلد سوم کتاب اصول کافی نیز در حدیثی از امام باقر(ع) نقل شده است :«إِنْ أُصِبْتَ بِمُصِیبَةٍ فِی نَفْسِکَ أَوْ فِی مَالِکَ أَوْ فِی وُلْدِکَ فَاذْکُرْ مُصَابَکَ بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَإِنَّ اَلْخَلاَئِقَ لَمْ یُصَابُوا بِمِثْلِهِ قَطّ. هرگاه مصیبتی در جان یا مال یا فرزندت به تو برسد، مصیبت رسول‌اللّه را یاد کن، زیرا مردم هرگز به مصیبتی مانند مصیبت آن حضرت گرفتار نشدند». این در حالی است که در زمان امام باقر(ع)، حدود ۱۰۰ سال از رحلت پیامبر اکرم(ص) گذشته بود و بنابر برخی از اسناد، حضرت امام باقر(ع)، شاهد عینی فاجعه عظیم کربلا بوده‌اند.
با توجه به این احادیث، بهتر می‌توان معنای این فراز از دعای افتتاح را دانست که :«اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْکُو إِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنَا صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ،خدایا به تو شکایت می‌کنیم از فقدان پیامبر(ص)». سی شب شکایت در شب‌های ماه مبارک رمضان برای فقدان رسول خدا(ص) به خداوند، نشانه‌ای از مصیبتی عظیم در تاریخ خلقت بشر است که باید هر شب در فراق آن گریست، موضوعی که غالبا هنگام خواندن این دعا، از آن غفلت می‌شود.
در بخش‌های دیگر این نوشته، فرازهای دیگر این دعا را بررسی خواهیم کرد.
منابع:
کتاب: نهج‌البلاغه
کتاب: اصول کافی، شیخ کلینی
کتاب: تهذیب الاحکام، شیخ طوسی
کتاب: مصباح المتجهد، شیخ طوسی
کتاب: اقبال الاعمال، ابن طاووس
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
....................
پایان پیام
نظر شما