به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) - ابنا - در بخش‌های قبلی این نوشته [بخش اول] و [بخش دوم]، تاریخ ساخت بقعه توسط اهل سنت بر روی مزارهای شخصیت‌های شناخته شده اهل سنت در قبرستان بقیع، همچنین اجماع فقهی همه فقیهان اهل سنت بر جواز گذاشتن نشان بر روی قبر و برجسته کردن خاک قبر و حتی نوشتن نام متوفی بیان شد.
در این نوشته، تلاش‌های یکصد ساله علمای جهان اسلام برای بازسازی مزارهای شخصیت‌های مدفون در بقیع بازخوانی می‌شود، اگرچه برخی از این تلاش‌ها، با محوریت علمای شیعه انجام می‌شد اما محور آن، صرفا شامل ائمه بقیع(ع) نبوده و شامل دیگر بزرگان مدفون در بقیع از جمله همسران و فرزندان پیامبر(ص) و برخی صحابه مانند عباس بن عبدالمطلب بوده است.
این کوشش‌ها در طول یکصد سال اخیر، به صورت‌های مختلف توسط شخصیت‌های مختلفی شیعه و سنی انجام شده و تفصیل هر کدام از آن در گنجایش این نوشته نیست، اما به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.
بعد از تخریب بقیع، اعتراض‌های وسیعی در کشورهای مختلف جهان توسط اهل سنت و شیعیان برگزار شد و شدت این اعتراض‌ها به گونه‌ای بود که دولت سعودی مجبور شد این تخریب را به گروه‌های مختلف از جمله «بدوی‌های جاهل» و یا حتی برخی از «بهائیان» نسبت دهد تا خود را از تبعات آن در جهان اسلام دور نگه دارد. اما تعلل در بازسازی بقیع، نشان داد این موضوع صرفا بهانه‌ای برای کاهش تبعات مذهبی و سیاسی این فاجعه بوده و دولت وهابی تمایلی به بازسازی بقیع ندارد.
تصویری از قبرستان بقیع و حرم ائمه(ع) قبل از تخریب
در یکی از تلاش‌های صورت گرفته، با کوشش‌های مرحوم حجت‌الاسلام عبدالرحمن صاحب فصول و پیرو توافق‌های با حاکم عربستان، قرار شد که تغییرات مشخص، امکان گذاشتن سنگ بر روی مزارهای ائمه بقیع(ع) و ایجاد سایه‌بان بر روی مزارها انجام شود، بی‌آنکه از طلا و نقره استفاده شود، اما این توافق تنها در حد گذاشتن سنگی بر روی مزار ائمه(ع) اجرایی شد.
در سال ۱۳۷۱ قمری، «مؤتمر عالم الاسلام» یا کنگره بین‌المللی اسلام با حضور علمای شیعی و سنی در کراچی تشکیل شد و با طرح موضوع بقیع در این کنگره از سوی علمای ایرانی، آیت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء، حاجی سید امین‌الدین الحسینی مفتی اعظم فلسطین و سید العراقین طهرانی از اعضای این کنگره برای مذاکره با دولت سعودی وارد عربستان شدند.
این سه شخصیت اسلامی، همراه با نماینده آیت‌الله بروجردی در مدینه، آیت‌الله سید محمدتقی آل‌احمد طالقانی (برادر جلال آل‌احمد)، توانستند موافقت دولت وهابی را برای تعمیر قبور، همچنین مسقف کردن مزار ائمه(ع) را به دست آوردند. پیرو این توافق، امیر فیصل، نایب‌السلطنه وقت حجاز، همراه با مظفر اعلم، سفیر ایران در عربستان کشور سعودی وارد مدینه شده و با حضور والی مدینه مراسم آغاز تجدید بنای بقیع، در روز میلاد امیرالمؤمنین علیه‌السلام در۱۳ رجب ۱۳۷۱ هجری قمری آغاز شد.
آیت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء - آیت‌الله سید العراقین طهرانی - حاجی سید امین‌الدین الحسینی
همچنین توافق شد قبور زوجات و پسران پیغمبر یعنی قاسم و ابراهیم و نیز عباس عموی پیغمبر و برخی از صحابه نیز تعمیر شده و علائم مشخصی بر آن‌ها گذاشته شود، اما در حد اجرای سنگ‌چینی دور قبور ائمه(ع)، سایه‌بان و مسیری با سنگ برای عبور زائران، باقی ماند.
آیت‌الله سید محمدتقی طالقانی و چند نفر از شخصیت‌های برجسته شیعیان حجاز داوطلبانه گِل بر دوش گرفته و مشغول بنائی می‌شوند، اما این بار نیز به بهانه‌ای دولت سعودی از اجرای این توافق جلوگیری کرد و یک سال بعد نیز در حادثه‌ای مشکوک، آیت‌الله محمدتقی طالقانی، نماینده آیت‌الله العظمی بروجردی در مدینه، مسموم و به شهادت رسید.
در طول این سال‌ها، تلاش‌های گروهی از علما از کشورهای مختلفی مانند شیخ محمد ابراهیم الاحمدی از کشور مصر که از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۵ شیخ الازهر بود، سید محمدباقر صدر از کشور عراق، گروهی از علمای تونس و دیگر شخصیت‌های برجسته جهان اسلام برای بازسازی بقیع ناکام مانده است.
آیت‌الله سید احمد طالقانی ( پدر جلال آل‌احمد) - آیت‌الله محمدتقی طالقانی (برادر جلال آل‌احمد)
منابع:
- مقاله: واکنش های به تخریبی بقیع، سید علی قاضی عسکر، نشریه میقات حج شماره ۱۱۲
- کتاب: تخریب و بازسازی بقیع به روایت اسناد، سید علی قاضی عسکر
- مقاله: بازسازی بقیع و اصلاح اداره حج ابراهیمی در اندیشه های شیخ محمد ابراهیم الاحمدی، نشریه میقات حج شماره ۱۲۴
- مقاله : بازخوانی، نقد و تحلیل مبانی وهابیت در تخریب بارگاه های موجود در بقیع از دیدگاه مذاهب اسلامی، تالیف: مهدی ساجدی، پژوهشنامه حج و زیارت، سال هفتم، شماره اول
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
.....................
پایان پیام
نظر شما