خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع) ابنا- تربیت راهبردی یعنی طراحی گامبهگام مسیر تربیت متناسب با شرایط واقعی خانواده، امکانات والدین، ظرفیتهای فرزند و اهداف دینی. این نگاه، بدیل تربیت آرمانیِ ذهنی است؛ یعنی اگر نتوان همهچیز را کامل ساخت، باید مهمترینها را حفظ کرد.برای این منظور به نکاتی مهم در تربیت اشاره میشود:
1. مدل سهمرحلهای تربیت
تربیت ایدهآل: ساخت فرزندی مؤمن، مقید، متعهد و دور از گناه
تربیت ضروری: تمرکز بر واجبات اصلی (نماز، حجاب، صداقت،...) و ترک محرمات مهم
تربیت حداقلی یا اضطراری: حتی اگر همهچیز از دست رفت، محبت به خدا و اهل بیت، و رابطهی سالم با فرزند باید حفظ شود.
2. پدر، شمس خانه؛ مادر، قمر همراه
🌝🌙در نظام تربیتی اسلام، پدر مانند خورشید در خانواده است؛ منبع نور، جهتدهنده و راهبر. مادر مانند قمر، نور پدر را در نبود او بازتاب میدهد و نقش حمایتی دارد.
تحقیر پدر توسط رسانهها، ستون ولایت در خانواده را میلرزاند.
🧕 مادر باید:
نقش پدر را تضعیف نکند.
اقتدار او را بسازد.
در نبود پدر هم به فرزند بگوید: «بابات گفته...»
خودش مطابق چارچوب پدر، ایفای نقش کند
3 .👨🦰 نقش پدرانه در تربیت دخترانه
👨👧🧕 دختر به دلیل احساسیبودن و انعطافپذیریاش، بسیار بیشتر از پسر آمادهی پذیرش عاطفه و هدایت پدرانه است.
🧔 اگر پدر رابطهای آمیخته با محبت، احترام، مراقبت و اقتدار ایجاد کند، دختر ناخودآگاه در میدان تربیت قرار میگیرد.
📌 پدر نباید فقط ناظر باشد؛ باید مربی باشد، نه فقط همراه؛ اقتدار داشته باشد، نه ترسناک.
4. 🧮 تربیت تعلقی و تعقلی؛ دو بال اصلی تربیت دینی
💖 تربیت تعلقی:
یعنی ارتباط قلبی، احساسی و محبتآمیز با دین، خدا، پیامبر و اهل بیت.
اگر این عشق شکل بگیرد، تربیت دینی پایدار میماند.
🧠 تربیت تعقلی:
یعنی تقویت قدرت تفکر، تحلیل، و تشخیص درست از نادرست.
عقلی که در فضای محبت رشد کرده باشد، ستون تصمیمگیری اخلاقی در آینده است.
5 .🧬 نقش طینت و سرشت در تربیت
یَا نَوْفُ، خُلِقْنَا مِنْ طِینَةٍ طَیِّبَةٍ ؛ ما اهلبیت (ع) از یک گل و سرشت پاک آفریده شده ایم. وَ خُلِقَ شِیعَتُنَا مِنْ طِینَتِنَا؛ شیعیان ما هم از همان گل آفریده شده اند. (1)
🧪 هر کودک با ویژگیهای خاص ژنتیکی، شخصیتی و روانی به دنیا میآید.
مربی موفق کسی است که این تفاوتها را درک کرده و روش تربیتی مناسب با هر کودک برگزیند.
طینت بهانه نیست؛ راهنمای شناخت مسیر است. نمیشود با یک نسخه همه را درمان کرد!
6. راهبردهای کاربردی برای تقویت ایمان در فرزندان
ساخت فضای دینی و آرام در خانه
والله جعل لکم من بیوتکم سکنـا..(2)
و خدا برای شما از خانه هایتان محل سکونت (و آرامش) قرار داد...
همراستایی کامل پدر و مادر در تربیت
انتقال دین از راه رفتار، نه فقط گفتار
استفاده از بازی، قصه و هنر برای بیان مفاهیم
ایجاد هیئت و اجتماع کودکمحور
آموزش عاطفی تولی و تبری
ساخت هویت دینی در جمعهای ایمانی
دین باید دیده شود، شنیده شود، لمس شود، حس شود نه فقط یاد گرفته شود.
7. فرق آموزش دین با تربیت دینی
آموزش دین یعنی گفتن مفاهیم، احکام، توصیهها
تربیت دینی یعنی کاشت ایمان در قلب، تثبیت آن در تجربه، و رشد آن در رفتار روزمره
اگر بچه فقط «بداند» ولی «نچشد»، روزی آن را کنار میگذارد. ولی اگر دین را «حس» کند، آن را با جانش پیوند میزند.
چرا بعضی بچههای مذهبی، بیدین میشوند؟
چون دین را به شکل محبت ندیدند.
چون والدین متضاد عمل کردند.
چون آموزش همراه با ترس و اجبار بود.
چون بین خانه و مدرسه و اجتماع، تضاد رفتاری دیدند.
کلیدش این است: دین باید تجربهای امن، عاشقانه، عاقلانه و دلنشین باشد.(3)
پی نوشت:
1.بحارالانوار، ج ۶۵، ص ۱۷۷، باب صفات الشیعة و أصنافهم.
2.نحل: آیه 80.
3. گزیده بیانات حجه الاسلام محمد رضا زیبایی نژاد.
نظر شما