به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ در آستانه فرا رسیدن اربعین حسینی و حضور مشتاقان ابی‌عبدالله الحسین(ع) در پیاده‌روی اربعین، نشست علمی "تحلیل کلامی زیارتنامه اربعین" پیش از ظهر امروز ـ پنج شنبه 2 شهریور 1402 ـ در سالن کنفرانس خبرگزاری ابنا برگزار شد.
در این نشست، حجت الاسلام و المسلمین دکتر «محمد رنجبر حسینی» عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث، بیان داشت: ادعیه و زیارتنامه ها، دائرۀ المعارف شیعه هستند و تبلور بسیاری از آموزه های کلام امامیه در آن مشهود است؛ تحلیل محتوای این منابع غنی دینی، داده های بسیاری را در اختیار ما قرار می‌دهد.
وی با اشاره به اهمیت زیارت اربعین در نگاه معصومین گفت: در بیان امام حسن عسکری(ع) مؤمن پنج نشانه دارد که عبارتند از"اقامه ۵۰ رکعت نماز یعنی اقامه همه نمازهای واجب و مستحب، خواندن زیارت اربعین، انگشتر عقیق در دست راست کردن، سجده کردن بر خاک و قرائت بلند «بسم الله الرحمن الرحیم» در نماز".
حسینی در تشریح عبارت «وَأَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْویٰ وَأَعْلامُ الْهُدیٰ» در زیارتنامه اربعین اظهار داشت: امام حسن عسکری(ع) در این فراز به جدّ بزرگوار خود یعنی امام حسین(ع) اشاره می کنند و شهادت می دهند که امامت از نسل ایشان است و در ادامه می فرمایند که امام به عنوان نماد و پرچم هدایت است. در تحلیل این فراز باید گفت که علت ایجاد فرق و مذاهب مختلف و انحرافات متعدد از مسیر هدایت، دور شدن مسلمانان از اهل بیت(ع) بوده که این مسأله در بیان دیگر ائمه(ع) نیز آمده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث در تبیین عبارت «وَالْحُجَّةُ عَلَیٰ أَهْلِ الدُّنْیا» بیان کرد: در منظومه باورهای کلامی شیعه، زمین هیچگاه از حجت خدا خالی نمیشود و امام عسکری(ع) نیز اهل بیت(ع) را به عنوان حجت و دلیل برای همه انسان ها، نه فقط شیعیان و مسلمانان معرفی نمودند. در تمامی ادعیه و زیارات علی الخصوص زیارت جامعه کبیره که به عنوان مانیفست مباحث امامت به شمار می رود، بر این مهم تاکید شده است.
وی درباره بحث حجیت امام معصوم(ع) افزود: ما در مباحث اعتقادی شیعه، ولایت تکوینی را برای ائمه(ع) قائل هستیم، یعنی مادامی که زمین از حجت خدا خالی نباشد، تمام جهان بر مدار خود حرکت می‌کند و زمین با حضور حجج الهی قوام دارد و برقرار است؛ پس وجود حجت خدا در عالم قطعی است ولی در حال حاضر، حجت خدا و امام زمان(عج)، غایب از نظر هستند اما در تمام عالم تأثیر می‌باشند.
حسینی با اشاره به عبارت «وَأَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ و َبِإِیابِکُمْ مُوقِنٌ» در زیارت اربعین، اظهار کرد: امام حسن عسکری(ع) شهادت می دهد که من مؤمن به شما هستم و به بازگشت شما ایمان دارم؛ این جمله ناظر به باور اختصاصی شیعیان یعنی «رجعت» می باشد. در منظومه اعتقادی شیعه، رجعت به معنای بازگشت به زندگی شیعیان از جمله امام حسین(ع) است که قبل از روز قیامت رخ خواهد داد و بعضی از اهل سنت نیز بدان اعتراف دارند. بحث رجعت به زندگی دنیا شاید استبعاد عقلی داشته باشد اما از آنجا که از سوی مخبر صادق نقل شده، حجت است و به آن باور داریم حتی اگر دقیقا متوجه کیفیت این امر نشویم.
عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث با اشاره به برگزیده بودن معصومین(ع) از میان انسان ها بیان داشت: در قرآن و متون ادعیه شیعی به این نکته اشاره شده که ائمه(ع) به عنوان برگزیدگان خدا و عصاره انسان ها هستند تا بتوانند به عنوان حبل المتین و عروۀ الوثقی ایفای نقش کنند.
وی درباره ویژگی های امامان معصوم گفت: عصمت اولین ویژگی امام است تا بتوان به طور کامل به حرف و عمل او اعتماد کرد و بدان استناد نمود. دومین ویژگی اصالت خانوادگی و طهارت نسب است به طوری که اگر خاندان امام بدنام باشند، موجب سلب اعتماد پیروان از او می گردد.
وی در جمع بندی مطالب سخنان خود گفت:
ادعیه و زیارتنامه ها به خصوص مواردی که معصومین(ع)، امام دیگری را خطاب قرار می
دهند، حاوی معارف بلند و نابی است که از تحلیل آن می توان به نکات ارزنده ای دست یافت؛
امام حسن عسکری(ع) در زیارت اربعین، امام حسین(ع) را خطاب قرار می دهند و به مواردی
همچون حجیت و برگزیده بودن امام، نسب او و رجعت اشاره دارند.
گفتنی است مشروح سخنان حجت الاسلام و المسلمین دکتر رنجبر حسینی در خبرگزاری ابنا منتشر خواهد شد.
.........................................
پایان پیام / 348