به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ حجت الاسلام والمسلمین «حمید احمدی» رییس کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین در یادداشت زیر با عنوان «دعا و عبادت در شب» به جایگاه شب‌زنده‌داری و ارزش مناجات با خدا پرداخته است:
ومِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَیٰ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَحْمُودًا( اسراء ۷۹)
امام علی‌علیه‌السلام: أَمَّا اللَّیْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ تَالِینَ لِأَجْزَاءِ الْقُرْآنِ یُرَتِّلُونَهَا تَرْتِیلًا.۱
در ادبیات عرفانی ما متأثر از آموزهای قرآن کریم، انس با خداوند در شب دست‌مایه‌ی بسیاری از مسائل عمیق معرفتی و معنوی در میان عرفا و اولیای الهی بوده است. ابوسعید ابوالخیر می‌گوید:
شب خیز که عاشقان به شب راز کنند/ گِرد در و بام دوست پرواز کنند
هرجا که دری بود به شب در بندند/ الا در دوست که شب باز کنند.
همه درها شب‌ها بسته می‌شود الا در خانه دوست و معشوق که بر روی عاشقان گشوده است.
مصلح الدین حافظ شیرازی شب‌زنده‌داری و مناجات سحرگاهان را نشان عشق به معشوق حقیقی می‌داند و می‌گوید:
زلف‌آشفته و خِوی‌کرده و خندان‌لب و مست/ پیرهن‌چاک و غزل‌خوان و صُراحی در دست
نرگسش عَربده‌جوی و لبش افسوس‌کنان/ نیم شب، دوش به بالین من آمد، بنشست
سر فرا گوش من آورد به آوازِ حزین/ گفت: ای عاشقِ دیرینهٔ من، خوابت هست؟
آدمی در نیمه شب، در تاریکی هستی همچون یونس نبی در شکم نهنگ، باید خداوند را بخواند و رهایی طلبد تا به لطف حق نجات یابد.
"فَنَادَی فِی الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» ۲
حافظ در سروده‌ای رمز موفقیت آدمی را در چهار چیز می‌داند؛ آنجا که می‌گوید:
سوزِ دل، اشکِ روان، آهِ سحر، نالهٔ شب/ این همه از نظرِ لطفِ شما می‌بینم
دست‌یابی به این امور را نیز از لطف حق می‌داند.
آدمی در نیمه شب و در تاریکی‌ها همچون یونس نبی در شکم نهنگ، باید خداوند را بخواند و عبادت کند، به هر زبان و شکل و قالبی فقط او را بخواند، خواندنی برای جمال دوست!
صد گونه نماز است و رکوع است و سجود/ آن را که جمال دوست باشد محراب۳
"اللهم انی اسئلک من جمالک کله" ۴
خداوند سبحان مقام محمود که مقام شفاعت باشد را به پیامبرش رهاورد شب‌زنده‌داری و عبادت شبانه می‌داند که خود مبین معنای عظیم انس با خداوند و عبادت درسحرگاهان و شب است." عَسی اَن یَبعَثَکَ مقاماً محموداً"
از دیگر سو، خواندن و انس با محبوب ازلی امید و ایمان را بشارت می‌دهد و شادی‌زا و نشاط آفرین است. لذا اهل عبادت شبانگاهی و سحرگاهان در صبح که دوباره وارد روشنایی می‌شوند، آفریدگار را شکر گزارند و اهل علم و اندیشه، نیکی به خلق و بردباری باشند و با یاد و نام خداوند از اندوه و غم خویش را برهانند و با شادابی و نشاط در تلاش باشند و از بازگشت میان خلق و صحنه کار و تلاش شادمان باشند و آن را از لطف و عنایت حق می‌دانند و بر آن شاکرند.
چنان‌چه امیر مؤمنان علی علیه‌السلام فرمودند:
یُصْبِحُ وَ هَمُّهُ الذِّکْرُ یَبِیتُ حَذِراً وَ یُصْبِحُ فَرِحاً حَذِراً لِمَا حُذِّرَ مِنَ الْغَفْلَةِ وَ فَرِحاً بِمَا أَصَابَ مِنَ الْفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ ۵
حضرت امیر علیه السلام خود با شب مأنوس بود و شب با او هم راز و انس خاص داشت.
چه زیبا سروده است مرحوم شهریار :
علی آن شیر خدا شاه عرب/ الفتی داشته با این دل شب
شب ز اسرار علی آگاه است/ دل شب محرم سرّالله است
شب علی دید و به نزدیکی دید/ گر چه او نیز به تاریکی دید
شب شنیده‌ست مناجات علی/ جوشش چشمه عشق ازلی
فجر تا سینه‌ی آفاق شکافت/ چشم بیدار علی خفته نیافت
منابع:
۱- نهج‌البلاغه، خطبه متقین
۲-انبیاء، ۸۷
۳- دیوان شمس، رباعیات، رباعی ۸۱
۴- دعای سحر ماه رمضان
۵- نهج‌البلاغه، خطبه متقین
......................................
پایان پیام/ 167
نظر شما