۹ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۷:۳۲
شرح دعای افتتاح ۲/ نگاهی به جایگاه حضرات ائمه(ع)

چهارده معصوم(ع) در دعای افتتاح با ذکر نام مورد تجلیل قرار گرفته‌اند، اما در این میان امام علی(ع) و امام زمان(عج) به عنوان اولین و آخرین وصی رسول خدا(ص) جایگاه ویژه‌ای در این دعا دارند.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) - ابنا - در بخش اول این نوشته، با تاکید بر سند دعای افتتاح و نسبت این دعا با امام زمان(عج)، جایگاه پیامبر(ص) و تاکید بر مصیبت دائمی و همیشگی مسلمانان در رحلت ایشان، بیان شد. در این نوشته، نگاهی به اوصاف ائمه(ع) در این دعا داریم.

در دعای افتتاح، چهارده معصوم(ع)، با ذکر نام و ترتیب امامت آنان ذکر شده و مورد تکریم ویژه قرار گرفته‌اند و به عنوان «ائمه مسلمین، حجت‌های خداوند و امانت‌داران آن‌ها در زمین» از آن‌ بزرگواران یاد شده است، اما از میان آن‌ها، رسول خدا(ص)، امیرالمومنین(ع) و امام زمان(عج) به شکل ویژه و با اوصاف خاص مورد تجلیل قرار گرفته‌اند. نقش هر سه این معصومین در «ایجاد اسلام»، «تثبیت امامت و تشییع» و «جهان شمول کردن باورهای اسلامی و شیعی»، نقشی اساسی است و این موضوع می‌تواند دلیلی بر تاکید ویژه این دعا بر این سه وجود نورانی باشد.

امام علی(ع) در دعای افتتاح با این اوصاف وصف می‌شود:«اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی عَلِی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، وَ وَصِی رسُولِ رَبِّ الْعَالَمِینَ، عَبْدِکَ وَ وَلِیِّکَ وَ أَخِی رَسُولِکَ وَ حُجَّتِکَ عَلَی خَلْقِکَ، وَ آیَتِکَ الْکُبْرَی وَ النَّبَإِ الْعَظِیمِ. خدایا درود فرست بر علی امیرمؤمنان، و جانشین فرستاده پروردگار جهانیان، بنده و ولی تو و برادر رسولت و حجّت توبر بندگان و نشانه بزرگترت و خبر عظیم.»

در این فراز امیرالمومنین(ع) همانند رسول خدا(ص)، «عبدک، بنده خدا» معرفی می‌شود، «ولیک، ولی برگزیده از سوی خدا» نیز از دیگر ویژگی ایشان است که به عبارت «اشهد ان علیا ولی الله» برای هر شخص آشنای با مبانی دینی و اذان‌های نماز، جمله‌ای آشنا است.

اگر چه تمامی ائمه(ع) از بزرگترین نشانه‌ها و عظیم‌ترین آیات الهی هستند، اما اگر بخواهیم نگاهی به روایات داشته باشیم، در احادیث مختلفی امیرالمومنین(ع) به عنوان آیت بزرگ الهی معرفی شده‌اند.  

برخی از مفسران قرآن کریم از جمله ملامحسن فیض کاشانی در «تفسیر صافی» در تفسیر آیات یک تا سه سوره مبارکه «نبا»، «عَمَّ یَتَسَاءَلُونَ، عَنِ ٱلنَّبَإِ ٱلعَظِیمِ، ٱلَّذِی هُمۡ فِیهِ مُختَلِفُونَ؛ از چه چیز می‌پرسند؟ از آن خبر بزرگ، که در آن اختلاف می‌کنند.» در این باره سخن گفته‌اند.

امیرالمومنین(ع) در جنگ جمل خطاب به جوانی که قرآن را حمایل کرده و شمشیر می‌زد، فرمودند: آنچه بر گردن انداخته‌ای چیست؟ جوان گفت: سوره «نبا». حضرت آیات سوره را خوانده و فرمودند: خبر بزرگی که امت در مورد آن دچار اختلاف شده‌اند چیست؟ جوان گفت: معاویه به ما گفته است که تفسیر قرآن ممنوع است. حضرت دست خود را بر سینه‌ خود گذاشته و فرمودند: «اَنا نَبَأُ العَظیم ما لِلّهِ آیَة‌ٌ اَکبَرُ مِنّی» من نبا عظیم هستم، خدا نشانه‌ای بزرگتر از من علی ندارد. 

در دعای ندبه به امام زمان(عج) عرضه می‌داریم «یابن نبا العظیم»، همچنین در زیارت امیرالمومنین(ع) می‌خوانیم «السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ» آن خبر بزرگی که امت در مورد آن دچار اختلاف شده‌اند، وجود مبارک امیرالمومنین(ع) است. روایت دیگری درباره تطبیق «نباء عظیم» در قرآن کریم با امام علی(ع) را می‌توان در «بحارالأنوار، ج۳۶» یافت.

معرفی امام زمان(عج)، همچنین وظیفه منتظران در دوران غیبت و تشریح ویژگی‌های زمان ظهور نیز بخشی از دعای افتتاح را به خود اختصاص داده است. اگر چه امکان بررسی همه ابعاد این فرازهای مهدوی در این نوشته میسر نیست، اما به عنوان اشاره‌ای کوتاه به وظایف همگان در همه دوران‌های قبل و بعد از ظهور، می‌توان به این عبارت اشاره کرد که «اللَّهُمَّ مَا عَرَّفْتَنَا مِنَ الْحَقِّ فَحَمِّلْنَاهُ، وَ مَا قَصُرْنَا عَنْهُ فَبَلِّغْنَاهُ. خدایا آنچه از حق به ما شناساندی تاب تحملش را نیز عنایت کن و آنچه را در رسیدن به آن کوتاهی کردیم، ما را به آن برسان».

سید علی اصغر حسینی/ ابنا

...................

پایان پیام

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha