به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانیپور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در نشست خبری نخستین اجلاس بینالمللی حقوق بشر با رهیافت شرق که پیش از ظهر امروز سهشنبه دوم اردیبهشتماه در تهران برگزار شد، اظهار داشت: حقوق بشر یکی از مسائل محوری جوامع بشری است، اما متأسفانه شاهد استفاده ابزاری از آن هستیم.
وی در ابتدای سخنان خود با اشاره به درگذشت پاپ فرانسیس، رهبر فقید کاتولیکهای جهان، افزود: قریب به ۳۰ سال است که گفتوگوهای بینالادیانی داریم و حدود ۲۵ سال با کلیسای کاتولیک تعامل داشتهایم. در زمان پاپ فرانسیس، گفتوگوهای سازندهای صورت گرفت و ایشان روز قبل از فوتشان مواضع خوبی نسبت به جنایات غزه اتخاذ کردند. پاپ فرانسیس، رهبر شایستهای برای کلیسای کاتولیک بودند. درگذشت ایشان را به پیروان کلیسای کاتولیک و عموم مسیحیان جهان تسلیت عرض میکنم.
حجت الاسلام والمسلمین ایمانیپور درباره اهداف اجلاس حقوق بشر با رهیافت شرقی گفت: این همایش در تلاش است مسائل حقوق بشری را از نو مورد بررسی قرار دهد، چرا که مشکلات موجود در این حوزه عمدتاً سیاسی هستند و ماهیت شبهعلمی ندارند. رفتارهای سیاسی کشورهای متخاصم باعث شده تا حقوق بشر در جهان به حاشیه رانده شود.
وی با انتقاد از رویکرد فعلی نظام جهانی به حقوق بشر ادامه داد: امروز حقوق بشر مبتنی بر آموزههایی است که بر پایه لیبرالدموکراسی، منفعتگرایی و فردمحوری استوار است. ما معتقدیم که گفتوگوهای فرهنگی در این حوزه میتواند تا حد زیادی سازنده باشد و به شبهات موجود پاسخ دهد.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: در سازمان، با رویکرد مسئلهمحور به حقوق بشر نگاه میکنیم. آنچه امروز در عرصه جهانی شاهد آن هستیم، شکست بزرگ حقوق بشر برای بشریت است. جنایاتی که در غزه در حال وقوع است و سکوت نهادهای حقوق بشری، ما را بیش از پیش به بازنگری در نظامات حقوق بشری وامیدارد.
حجت الاسلام والمسلمین ایمانیپور تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران از گذشته در حوزه حقوق بشر حرفهای زیادی برای گفتن داشته و امروز نیز مطالعات گستردهای در این زمینه انجام داده است. ایران دست همکاری خود را به سوی نهادهای علمی دیگر کشورها دراز کرده تا در شکلگیری نظم نوین حقوق بشری مشارکت داشته باشد.
وی با بیان اینکه منظور از «شرق» در این همایش، صرفاً شرق جغرافیایی نیست، افزود: شرق مورد نظر ما، شرق فکری و فرهنگی است؛ نگاهی عدالتمحور، بشردوستانه و انسانی که در هر نقطهای از جهان یافت شود، با ما همراه است. ما به دنبال ایجاد ائتلافی جهانی برای شکلدهی به نظم جدید در حقوق بشر هستیم.
حجت الاسلام والمسلمین ایمانیپور با اشاره به همکاری دانشگاه باقرالعلوم(ع) در این همایش گفت: از صاحبنظرانی از کشورهای مختلف برای شرکت در این اجلاس دعوت به عمل آمده و ۱۷ پیشنشست طراحی و برگزار شده و مقالات ارزشمندی نیز تهیه شده است. امیدواریم مجموعه سخنرانیهای این اجلاس، به آوردهای علمی و ماندگار تبدیل شود.
وی با اشاره به نقش حقوق بشر در تبلیغات ضدایرانی اظهار داشت: یکی از محورهای ایرانهراسی، مسئله حقوق بشر است. غرب از حقوق بشر به عنوان ابزاری برای فشار بر ایران استفاده میکند، در حالی که منشور حقوق بشر، ریشه در تمدن ایرانی دارد و نخستین الواح حقوق بشری در تاریخ به ایران بازمیگردد. با این حال، ایران به ناحق متهم به نقض حقوق بشر میشود و در مقابل، کسانی که خود ناقضان واقعی آن هستند، به عنوان مدعی ظاهر شدهاند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: یکی از اهداف اصلی این همایش، نقد وضعیت موجود حقوق بشر در جهان و ارائه یک وضعیت مطلوب و بدیل برای آن است. ما معتقدیم کشورهای مستقل جهان میتوانند به الگویی نوین در حوزه حقوق بشر دست یابند. در این اجلاس نیز راهحلهای مناسبی برای تحقق این هدف ارائه خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به برنامههای جانبی این نشست اشاره کرد و گفت: رهیافت شرقی به حقوق بشر، مصوبات مهمی در پی خواهد داشت. از جمله این مصوبات میتوان به انتشار فصلنامه تخصصی، شکلگیری شبکهای همراه و متصل از اندیشمندان برای طراحیهای آتی، و تداوم برگزاری نشستها در سایر کشورها اشاره کرد. این همایش یک نقطه آغاز است، نه پایان؛ آغاز همکاری کشورهایی که مستقل و آزاداندیش هستند برای طراحی نظام نوین حقوق بشر.
حجت الاسلام والمسلمین ایمانیپور با اشاره به حضور مهمانانی از ۲۱ کشور در این همایش گفت: تاکنون ۴۶ نفر برای حضور در اجلاس اعلام آمادگی کردهاند؛ شخصیتهایی از مجالس قانونگذاری، وکلای برجسته، مقامات سیاسی و فعالان حقوق بشر. از جمله این افراد میتوان به خانمی اشاره کرد که پیشتر وزیر امور زنان در عراق بوده و اکنون مشاور نخستوزیر است، همچنین دکتر شمسالدین، شخصیت برجسته حقوقی از اندونزی در این همایش حضور خواهد داشت. از کشورهای آفریقایی و آسیایی نیز چهرههای شناختهشده حقوقی حضور دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم برگزاری این همایش منجر به تدوین منشوری جامع در حوزه حقوق بشر شود و در آیندهای نزدیک، شاهد شکلگیری ائتلافها و نظامات جدید در این زمینه باشیم. ناکارآمدی مدل غربی حقوق بشر امروز برای همگان آشکار است و سکوت نهادهای مدعی نیز مؤید این مسئله است.
شایان ذکر است؛ مراسم افتتاحیه این همایش بینالمللی روز هشتم اردیبهشت در تهران برگزار میشود و اختتامیه آن روز دوازدهم اردیبهشتماه در دانشگاه باقرالعلوم قم خواهد بود.
در بخش دیگری از این نشست، حجتالاسلام احسان رفیعی، رئیس دانشگاه باقرالعلوم در پاسخ به سوالات خبرنگاران و اصحاب رسانه با بیان اینکه در شکل گیری حقوق بشر امروز به دلیل هژمونی که غرب داشت، گفتمان حقوق بشر رویکردی غربی پیدا کرد، گفت: این هژمونی غربی ساختارها و مبانی خودش را به گفتمان حقوق بشر کنونی دارد؛ این حقوق بشر غربی هرچه دیرپاتر شد در صحنه و مبنا بیشتر ناکارآمدی خود را نشان داد و امروز جامعه جهانی متوجه شده که نه در صحنه و نه در راهکارها چنین گفتمانی منجر به صلح جهانی نمیشود.
وی با اشاره به اینکه نظریههای نقض حقوق بشر کنونی نشان دهنده ناتوانی آن است، تاکید کرد: براساس نظریه ایجابی طراحی شده قصد بر برگزاری اجلاس بین المللی حقوق بشر مبتنی بر رهیافت شرق فرهنگی است، شرق فرهنگی با حضور ادیان و تمدنهای اصیل این حوزه از این ظرفیت برخوردار است که به تکامل گفتمان حقوق بشر دست بزند.
رفیعی سپس گفت: دو سوم جمعیت جهان پیروان ادیان و فرهنگهای شرق فرهنگی هستند و شرق اگر بتواند نوع همکاری و همزیستی که در تنوع و نوع دوستی آن وجود دارد از این قابلیت برخوردار است که ظرفیتهای نقض مکرر گفتمان حقوق بشر کنونی و شکافهای آن را درمان کند.
رئیس دانشگاه باقرالعلوم با بیان اینکه ساختار اجلاس حقوق بشر در رهیافت شرقی به گونهای طراحی شده که همچون بقیه همایشها نباشد طراحی این رویداد را مبتنی بر سطح عملیات ایجابی دانست و اظهار داشت: مهمانان این رویداد که از نمایندگان دولتها، ادیان و مذاهب هستند به نوعی قصد دارند بی عملی دولتها در عرصه حقوق بشر را با یک نوع عملگرایی پرکنند؛ شرق فرهنگی دارای یک ظرفیت همافزایی است و از این قابلیت برای اجماع سازی برخوردار است.
وی افزود: در مورد محورهای گفتوگوهای شرق فرهنگی پیش از برگزاری این اجلاس بیش از صدها صحبت شده است، چیزی که امروز تحت عنوان این رویداد با آن مواجه هستیم از ایده تا ساختارهای جزیی آن نه در یک روز خلق شده و به بلوغ رسیده بلکه فرایندهایی را طی کرده است. حقوق بشر در رهیافت شرقی به دنبال این است که انسان در مساله حقوق بشر یک اندیشه سخت مبتنی بر حقوقش را بازتعریف و درباره سایر حقهای این حوزه خود و به دور آن اندیشه سخت بازاندیشی به عمل آورد.
رفیعی سپس گفت: وظیفه داریم درباره آنچه در صحنه عملی حقوق بشر مطرح است صحبت کنیم و وظیفه تاریخی خود را انجام دهیم.
..................
پایان پیام/ ۲۱۸
نظر شما