مهریه، تکریم یا اهانت به زنان؟

خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت (ع) ـ ابنا: در پاسخ به این پرسش که آیا قرار دادن مهریه برای زن، موجب تحقیر یا توهین اوست، باید گفت؛ مهریه حکم تأسیسی اسلام نبوده، بلکه اسلام آن را تأیید و اصلاح کرده است. اولین مهریه، آموزش احکام الهی و معارف دین بود که در ازدواج حضرت آدم با حوا معین شد؛ اما در جاهلیت، مهریه را به عنوان حق‌‏الزحمه و «شیر بها» حق پدر و مادر می‌دانستند و به آن‌ها می‌پرداختند. در حالی که بنابر قوانین اسلام مهریه به پدر و مادر داده نمی‌شود بلکه به خود زن تعلق می‌گیرد؛ یعنی مهریه، مزد بزرگ کردن یا شیر و نان دادن به زن نیست. اسلام رسوم جاهلیت را منسوخ کرد و آن را به حالت اوّلی و طبیعی آن برگردانید و با تأکید فراوان برای تسهیل و منع از سخت‏گیری در این امر، حتی به تعلیم سوره قرآن هم اکتفا نمود. [1]‏ معمولاً مرد به دلیل تفاوت در نوع احساساتش، نسبت به زن اظهار نیاز نموده و برای جلب رضایت او اقدام می‌کند. یکی از اقداماتی که مرد، برای جلب موافقت زن، انجام می‌دهد، تقدیم هدیه‌ه‏ایی به اوست؛ قرآن کریم این هدیه را با نام «صدُقه» یاد کرده است. [2]

صدُقه از ماده صدق و نشانه راستین بودن علاقه مرد است؛ مانند صدَقه که نشانه صدق ایمان است. در واقع مهریه هیچ عنوانی جز پیشکشی و هدیه ندارد و برای احترام بیشتر به زن، تعیین محدوده آن به عهده خود او گذاشته شده است. مهریه موجب تکریم زن می‌شود و به او شخصیت می‏‌دهد و در واقع تدبیری از ناحیه قانون خلقت برای بالا بردن ارزش زن است همان گونه که تعیین مهریه از طرف پیامبر اسلام (ص) برای حضرت زهرا (س) موجب توهین و اهانت ایشان نیست.[3]

پاورقی

[1]- سجادی، جعفر(1373ش) فرهنگ معارف اسلامی. ج3، تهران: کومش، ص1969؛ جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جمال و جلال. ص 340، نرم‌افزار.

[2]- مجددی برکتی، محمد عمیم الاحسان (2009م) التعریفات الفقهیة. دوم، بیروت: دار الکتب العلمیة، ص 127.

[3]- مطهری، مرتضی (1384ش) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج 19، هفتم، تهران: صدرا، ص 203-198.