خبرگزاری بین المللی اهل بیت(ع) - ابنا: در اسلام، سفارشهای متعددی به پرهیز از شهرتطلبی و خودنمایی وجود دارد. این توصیهها که ریشه در آموزههای قرآنی و روایات معصومین (ع) دارد و هدف از آن، پرورش اخلاق الهی و دوری از رذایل اخلاقی است بخصوص در آخرالزمان سفرش بیشتری به آن شده است. در اینجا به بررسی برخی از جنبههای این موضوع اخلاقی میپردازیم:
تواضع و فروتنی: اسلام بر تواضع و فروتنی تأکید دارد. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: «مَنْ تَوَاضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ اللّهُ» هر که برای خدا فروتنی کند، خدا او را بلندمرتبه میسازد(۱)
شهرتطلبی اغلب با تکبر و خودبرتربینی همراه است و فرد شهرت طلب خود را داری ویژگی خاصی می دان که از دیگران متمایز شده، این امر با روحیه تواضع اسلامی در تعارض است.
اخلاص در عمل: یکی از خصلت های مهم اخلاقی اسلامی، اخلاص در عمل است. قرآن کریم میفرماید: «وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ» و به آنها دستور داده نشده است جز اینکه خدا را با اخلاص بپرستند.(۲)
شهرتطلبی ممکن است باعث شود که اعمال انسان از اخلاص دور شود و هدف از عبادت و کارها، جلب توجه دیگران گردد.
دوری از ریا: ریاکاری، یعنی انجام اعمال برای جلب توجه و ستایش غیر خدا، که در آموزه های دینی از صفات مذموم شمرده شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: «أَخْوَفُ مَا أَخَافُ عَلَی أُمَّتِی الإِشْرَاکُ بِاللّهِ، أَمَا إِنِّی لَسْتُ أَقُولُ یَعْبُدُونَ شَمْسًا وَلَا قَمَرًا وَلَا وَثَنًا، وَلَکِنْ أَعْمَالًا لِغَیْرِ اللّهِ وَشَهْوَةً خَفِیَّةً» بیشترین چیز که از آن بر امت خود میترسم، شرک با خداست، و من نمیگویم که آنها خورشید یا ماه یا بت را میپرستند، بلکه اعمالی برای غیر خدا و هوسهای پنهانی است. (۳)
اهمیت عمل نه ظاهر: اسلام بر اهمیت عمل درونی و نه ظاهر بیرونی تأکید دارد. قرآن کریم میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * کَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ» ای کسانی که ایمان آوردهاید، چرا چیزی میگویید که انجام نمیدهید؟ نزد خدا بسیار ناپسند است که چیزی بگویید و انجام ندهید).(۴)
شهرتطلبی باعث می شود که افراد بر ظواهر اعمال تمرکز کنند و از کیفیت و اخلاص در عمل غافل شوند.
پرهیز از خودنمایی: در روایات اسلامی، خودنمایی و جلب توجه دیگران مذموم شمرده شده است.
ثواب پنهان کاری اعمال نیک: در اسلام، پنهان کردن اعمال نیک و دوری از شهرتطلبی، ثواب بزرگی دارد. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: «صَدَقَةُ السِّرِّ تُطْفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ» صدقه پنهانی خشم خدا را فرو مینشاند. (۵)
پرهیز از شهرتطلبی در اسلام، نه تنها یک توصیه اخلاقی است، بلکه راهی برای رسیدن به تقوا، اخلاص و نزدیکی به خداوند متعال است. این امر باعث میشود که اعمال انسان خالصانه و برای رضای خداوند انجام شود، نه برای جلب توجه و ستایش دیگران بی شک عملی که برای رضای حق تعالی صورت پذیرد روح و بعد معنوی انسان را از زنگار آلودگی های نفسانی پاک می کند و بر عکس اگر عبادت یا کار خیری به نیت غیر خدایی و تنها برای جلب رضایت خلق انجام شود، درحد مدح و ستایش مردم و آثار دنیوی باقی می ماند و سودی برای رشد آخروی و عاقبت بخیری ندارد.
پاورقی:
۱.کنز العمال
۲.سوره بینه آیه۵
۳.بحارالانوار
۴.سوره مبارکه صف آیه ۲و۳
۵.اصول کافی
نظر شما