به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ روزنامه واشنگتنپست در گزارشی به کاهش جمعیت در اروپا پرداخته و نوشته که این روند به یکی از بزرگترین چالشهای جمعیتی قاره تبدیل شده و نگرانیهای گستردهای درباره تأثیر آن بر نیروی کار و ثبات اقتصادی ایجاد کرده است.
بر اساس این گزارش که به قلم «شیکو هارلان» خبرنگار امور اقلیم جهانی واشنگتنپست تهیه شده، سازمان ملل پیشبینی میکند جمعیت کشورهای اتحادیه اروپا در سال آینده به اوج خود برسد و سپس وارد نخستین کاهش پایدار جمعیتی از زمان مرگ سیاه در قرن چهاردهم شود.
در این گزارش آمده است که دولتهای مختلف اروپایی تلاش میکنند با ترکیبی از مشوقهای مالی و سیاستهای اجتماعی با این بحران مقابله کنند. در کشورهای اسکاندیناوی نیز کمیتههایی برای تدوین راهبردهای جدید جهت مقابله با کاهش نرخ باروری تشکیل شدهاند.
فرانسه، ایتالیا و مجارستان
در فرانسه، «امانوئل مکرون» رئیسجمهور این کشور، پس از کاهش ۱۸ درصدی نرخ باروری در طول یک دهه گذشته، بر ضرورت تسلیح مجدد جمعیتی تأکید کرده است. در برخی کشورهای دارای دولتهای ملیگرا نیز، سیاستهایی همچون ارائه مشوقهای مالی سخاوتمندانه برای فرزندآوری و ترویج خانواده سنتی در دستور کار قرار گرفته است.
در ایتالیا، به مادران شاغلی که دو فرزند یا بیشتر دارند پاداش پرداخت میشود. در لهستان نیز کمکهزینه ماهانه خانوادهها به ۲۲۰ دلار برای هر کودک افزایش یافته و رئیسجمهور این کشور کاهشهای مالیاتی قابلتوجهی را برای خانوادههای دارای دو فرزند یا بیشتر امضا کرده است. هدف این سیاستها تشویق خانوادهها به فرزندآوری و تقویت رشد جمعیت عنوان شده است.
با این حال، تجربه کشورهای اروپایی نشان میدهد که حتی گستردهترین برنامههای دولتی نیز اغلب تنها تأثیرات محدودی دارند. اگرچه برخی از این سیاستها توانستهاند روند کاهش جمعیت را کند کنند، اما در معکوس کردن کامل آن موفق نبودهاند.
هارلان مینویسد تجربه مجارستان بهروشنی این محدودیتها را نشان میدهد؛ کشوری که حدود ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف سیاستهای حمایتی از خانواده کرده، اما همچنان به اهداف جمعیتی مورد نظر دست نیافته است.

تصمیمی شخصی و پیچیده
به گفته نویسنده، تصمیم به فرزندآوری امری شخصی و پیچیده است و اغلب فراتر از حوزه تأثیرگذاری سیاستهای دولتی قرار میگیرد. عواملی ساختاری همچون هزینه بالای مسکن، تورم، دسترسی به خدمات درمانی و آموزش باکیفیت در این تصمیم نقش اساسی دارند. افزون بر این، کاهش نرخ باروری بازتاب تحولاتی اجتماعی مانند دسترسی گسترده به وسایل پیشگیری از بارداری، کاهش بارداری نوجوانان و افزایش سطح تحصیلات و فرصتهای شغلی زنان است.
بر اساس دادهها، نرخ باروری در اتحادیه اروپا به سطح بیسابقه ۱٫۳۸ تولد برای هر زن کاهش یافته است. این وضعیت باعث شده بسیاری از افراد فرزندآوری را به اواخر دهه بیست یا اوایل دهه سی زندگی خود موکول کنند.
مجارستان حدود ۱۵ سال پیش سیاستهای تشویقی برای افزایش زاد و ولد را آغاز کرد؛ بهطوری که نرخ باروری از ۱٫۲۵ به ۱٫۴۵ در سال ۲۰۱۵ و سپس به ۱٫۶۱ در سال ۲۰۲۱ رسید، اما این نرخ دوباره کاهش یافت و در سال ۲۰۲۴ به ۱٫۳۹ رسید. به گفته برخی کارشناسان، این مشوقها بیشتر باعث شدهاند افرادی که از پیش قصد فرزندآوری داشتند، زودتر اقدام کنند.
بزرگترین نگرانیهای جوانان
هارلان مینویسد گفتوگوهای او با جوانان در بوداپست نشان داده است که سیاستهای فعلی به برخی از بزرگترین نگرانیهای مربوط به تربیت فرزند، مانند ضعف نظام آموزش عمومی و هزینههای بالای زندگی، پاسخ ندادهاند. «هانا کریژچ» دانشجوی ۲۴ ساله، میگوید: فکر میکنم باید مسائل دیگری را بهبود ببخشند. فقط کمک مالی به والدین کافی نیست.
در گزارش آمده است که بسیاری از جوانان معتقدند تمرکز صرف بر تشویق به فرزندآوری تنها بخشی از مشکل را حل میکند و چالشهای پس از تولد فرزند را نادیده میگیرد. «آدام پتِریشلیم» پدر دوقلوهای پنجساله و یک کودک دیگر، میگوید: هزینههای پدر و مادری بسیار بیشتر از مشوقهاست. در هر کشوری داشتن سه فرزند کار دشواری است.
مهاجرت؛ راهحلی موقت
به اعتقاد هارلان، مهاجرت یکی از راهحلهای مطرح برای کشورهایی است که با کاهش جمعیت روبهرو هستند، اما این گزینه نیز در دهههای آینده پیچیدهتر خواهد شد؛ چراکه نرخ باروری تقریباً در سراسر جهان، بهجز آفریقای جنوب صحرا، رو به کاهش است.
او به نقل از «استیون شو» مستندسازی که درباره کاهش جمعیت تحقیق کرده، مینویسد: مهاجرت فقط یک راهحل موقت خواهد بود.
نویسنده در پایان تأکید میکند که حل بحران کاهش جمعیت در اروپا نیازمند رویکردی چندبعدی است که عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را همزمان در نظر بگیرد. هرچند مشوقهای مالی میتوانند تا حدی مؤثر باشند، اما راهحلهای پایدار مستلزم بهبود جامع زیرساختهای عمومی، آموزش و بهداشت است تا محیطی فراهم شود که خانوادهها بتوانند در آن با اطمینان رشد کنند.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما