خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

یکشنبه ۷ مرداد ۱۴۰۳
۴:۲۸
در حال بارگذاری؛ صبور باشید
یکشنبه
۱۰ دی
۱۳۹۱
۲۰:۳۰:۰۰
منبع:
ایسنا
کد خبر:
377279

نگاهی به مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان

مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان در سال87 به ‌عنوان دهمین مورد از میراث‌معنوی ثبت شده در کشور و نخستین گونه از جنبه منحصر به ‌فرد آیین‌های عزاداری در فهرست میراث‌معنوی کشور به ثبت رسیده است.

آآ

به گزارش خبرگزاری اهل‏بیت(ع) ـ ابنا ـ آیین‌های عزاداری ماه محرم همه ساله در سراسر ایران با شور و عشق خاص مردم به اباعبدالله‌الحسین (ع) برگزار می‌شود. این دسته‌ها از دیرباز همواره در قالب هیئت‌های مذهبی و راه‌اندازی دسته‌جات و تکایا برگزار شده است.

هر ساله از اول تا سیزدهم محرم، مراسم عزاداری مسجد حسینیه اعظم زنجان برگزار می‌شود و مهم‌ترین و باعظمت‌ترین روز برگزاری این مراسم، هشتم محرم (شب تاسوعا) است.

این مراسم سال‌ها است شکوه و عظمت خاص خود را دارد و می‌رود تا سال به ‌سال با افزایش خیل عظیم عزاداران شرکت‌کننده، به ‌عنوان بزرگ‌ترین مجمع عاشقان امام حسین(ع) در جهان شناخته شود.

با اینکه زنجان از نظر وسعت و جمعیت شهر کوچکی است، اما سال‌هاست که در این دسته عزاداری بیش از 200 هزار نفر شرکت می‌کنند. جذب گردشگر مذهبی، گویای آن است که مردم از اقصی‌نقاط کشور و حتی بسیاری از کشورهای خارجی برای شرکت در این حرکت عظیم، به شهر زنجان می‌آیند تا خود را در دریای خروشان عزاداران اباعبدالله‌الحسین (ع) غرق کنند.

در این چند روز، مردم به سبب اعتقادات و باورهای قلبی خود قربانی و نذوراتی را به این حسینیه اهدا می‌کنند. از دیگر جنبه‌های حائز اهمیت این مراسم، تعداد قربانی ذبح شده است که حسینیه اعظم زنجان را به ‌عنوان دومین قربانگاه جهان اسلام بعد از منا در مکه(سالانه بیش ‌از 7 هزار رأس قربانی) و نخستین قربانگاه در جهان تشیع مبدل ساخته است.

حضور گسترده زنان در حاشیه این مراسم، از دیگر امور منحصر به ‌فرد این مراسم است. البته در گذشته زنان تنها به عنوان تماشاگر در این مراسم حضور می‌یافتند، اما از سال قبل زنان نیز توانستند به‌ صورت یک دسته مجزا در پشت سر دسته حرکت کنند که این امر، به‌عنوان الگوی زیبنده پرچم‌دار کربلا، حضرت زینب(س)، معنویت خاصی به این مراسم می‌دهد.

تاریخی بودن مراسم حسینیه اعظم زنجان بر اساس تحقیقات به ‌عمل آمده، ثابت شده است، به‌گونه‌ای که برخی مورخان قدمت برگزاری این مراسم را حداقل از زمان قاجار می‌دانند و جایگاه دین اسلام و اهل‌بیت(ع) در میان زنجانی‌ها و همچنین سادگی و بی‌پیرایگی انجام مراسم، باعث شده که این رونق رو به افزایش مراسم، هر سال نسبت به سال قبل بیشتر شود.

این مراسم شکوهمند هر ساله از طریق شبکه‌های برون‌مرزی (جام‌جم) و رسانه‌های ملی، شبکه وب (اینترنت) به ‌صورت مستقیم پخش شده و خیل عظیمی از ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز بدین گونه نظاره‌گر این مراسم شکوهمند هستند.

رییس هیئت امنای حسینیه اعظم زنجان در خصوص برپایی عزاداری حسینیه اعظم می‌گوید: حرکت دسته حسینیه اعظم زنجان در روز هشتم ماه محرم نمادی از شکوه و حرکت وصف ناشدنی عزاداران حسینی از اقصی‌نقاط کشور است.

"محمدجواد غم‌پرور" به ایسنا، می‌گوید: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته، حرکت دسته حسینیه اعظم زنجان رأس ساعت 12:30 دقیقه از محل این مکان آغاز و در نهایت به طرف امام‌زاده سید ابراهیم (ع) انجام خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه فروش احشام روبروی کارواش خیابان خیام انجام می‌گیرد، تصریح می‌کند: بر اساس رایزنی‌های صورت گرفته با بانک‌های عامل نیز دستگاه‌های کارت‌خوان برای استفاده عموم در نظر گرفته شده است.

رییس هیئت امنای حسینیه اعظم زنجان، یادآور می‌شود: دو هزار و 500 نفر برای تأمین بهتر امنیت مراسم عزاداری حسینیه سازماندهی شده‌اند که علاوه بر آن نیز دو هزار و 500 نیروی کمکی از دیگر دستگاه‌های اجرایی مشارکت دارند.

یکی از قدیمی‌ترین اعضای حسینیه اعظم زنجان نیز به قدمت زیاد عزاداری در این حسینیه اشاره کرده و می‌گوید: بنای حسینیه از روز اول با خلوص نیت پایه‌گذاری و همین امر باعث تداوم برگزاری باشکوه عزاداری در این محل شده است.

وی اظهار می‌کند: مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان از زمان‌های دور و با حضور علاقه‌مندان اباعبداالله‌الحسین (ع) در محل قدیمی این مسجد برگزار می‌شد و همه ساله این دسته در روز 8 محرم با به صدا در آمدن نوای طبل یکی از خدام آغاز و به اطلاع مردم می‌رسید.

وی تصریح می‌کند: پس از آغاز حرکت دسته، جمعیت با گذشتن از داخل بازار مراسم عزاداری خود را برپا می‌کردند و دسته در مقابل حجره‌ها توقف می‌کرد و بازاریان با اهدای گوسفند قربانی از صاحب مجلس طلب بر آورده شدن حاجات خود را طلب می‌کردند.

این خادم اهل‌بیت (ع) می‌افزاید: از ابتدای کار تا چند سال گذشته، دور تا دور بنای مسجد قدیم، با چادری بزرگ خیمه‌ای بر پا می‌شد و هر شب مردم به عزاداری می‌پرداختند که عظمت بسیاری داشت.

وی تصریح می‌کند: از قدیم‌الایام حضور جوانان در دسته حسینیه اعظم بسیار پر رنگ بود و در آن روزها بلافاصله پس از ذبح قربانی‌ها، جوانان با بسته‌بندی گوشت نذری، آن‌ها را در مناطق محروم توزیع می‌کردند.

این خادم با سابقه دستگاه امام حسین(ع)، خاطر‌نشان می‌کند: با توجه به عنایت ویژه خداوند و امام حسین(ع) به عزاداران حسینیه اعظم زنجان، همه ساله بر خیل نذورات افزوده شده است، به طوری که هم‌اکنون در روز حرکت این دسته عزاداری، زنجان پس از منی بزرگ‌ترین قربانگاه جهان است.

این دوست‌دار اهل‌بیت (ع) اضافه می‌کند: بیماران بسیاری در این حسینیه شفا پیدا کرده‌اند و گره‌های زیادی از مشکلات مردم با توسل به امام حسین(ع) باز شده است، به گونه‌ای که هیچکس بدون بهره از این مراسم به خانه خود باز نمی‌گردد.

نگاهی به قدمت مسجد حسینیه

همان‌طور که تاریخ سنگ‌نوشته نشان می‌دهد، اهالی محل، این مسجد را در سال 1261 هجری‌قمری تعمیر کرده‌اند. سند مکتوب تاریخی دیگری که متعلق به حمام قدیمی معروف به حمام "کهنه" که نزدیک حسینیه است و در تملک این مسجد بوده و مدت‌ها از طرف حسینیه به فردی به نام "تورک علی" اجاره داده شده بود که نشان می‌دهد که تاریخ احداث آن سال 1292 قمری است.

البته گفته‌های شفاهی نیز به زمان‌های پیش از این سال‌ها(مطابق اسناد ذکر شده) اشاره دارد، به‌گونه‌ای که می‌گویند در تاریخ 1140 هجری‌قمری زنگ بزرگی به مسجد اهدا شده و این زنگ تا چهل یا پنجاه سال پیش موجود بود که بعد شکسته شده و از بین رفته است. همراه این زنگ مقادیری وسایل دیگر مثل طبل و شیپور و چند قطعه شمشیر و یک عدد کشکول هم بوده که از آن‌ها هم فعلاً اثری نیست. شاید در زمان رضاخان به‌علت تعطیلی مساجد، این اشیاء جمع‌آوری و احتمالاً به مراکز فرهنگی و باستانی برده‌ شده یا اصلاً معدوم شده‌اند.

قدر مسلم آن است که در سال 1322 هجری‌قمری، حسینیه اعظم، مدرسه و مسجد بوده است. زیرا اداره‌کل اوقاف و امور خیریه زنجان در توضیحاتی در وقف‌نامه آورده است که متولی، منافع قریه مذکور را در وهله اول به تعمیرات مدارس و مساجد اختصاص داده و در تأمین آب به مصرف برساند و نه عشر دیگر را به حضرات طلاب محصلین ساکنین در حجرات هر مدرسه بپردازد؛ آن هم از قرار هر حجره سه نفر طلبه. در ضمن مشروط به اینکه هر طلبه بیش از یک ماه در خارج مدرسه نماند و اگر بیرون رود و برگردد، باید لااقل دو ماه تمام در حجره خود مقیم باشد تا شهریه دریافت کند.

سومین سند مکتوب بیان‌گر آن است که مسجد و مدرسه حسینیه، یکی از مساجد و مدارس قدیمی زنجان بوده و در فتنه بابیه تخریب شده و در نیمه دوم قرن سیزدهم به‌ علت خراب بودن، مورد استفاده قرار نمی‌گرفته است که سپس مردی به نام "میرزا علیا شرف‌خان خطیب‌لو" مقتول به سال 1331 هجری قمری، با هزینه خود آن را تعمیر و راه‌اندازی کرد، ولی مدرسه آن که در فتنه بابیه تخریب شده بود، به حالت خرابه باقی ماند و سپس از بین رفت.

همچنین بر مبنای اشیای تاریخی(علم فلزی) که متعلق به تکیه حسینیه بوده، تاریخ ساخت آن علم سال 1221 هجری‌قمری بوده که در روی عَلَم حک شده است. مدرک شفاف‌تر کتیبه سنگی در دیوار حسینیه نصب شده، تاریخ 1261 هجری قمری را نشان می‌دهد که این تاریخ مربوط به تعمیر برخی از دیوارها و فضای عمومی حسینیه است؛ این سند سنگ نوشته‌ای است که در راهرو و مدخل ورودی مسجد حسینیه هم اکنون بر دیوار نصب شده است.

................پایان پیام/ 218