حرمت، شکستنی نیست: اهانت به اهل بیت(ع) ممنوع

خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع) ابنا- توهین به شخصیت‌های مذهبی، به‌خصوص اهل بیت (علیهم‌السلام)، یکی از مسائلی است که در فرهنگ اسلامی و شیعی به شدت محکوم شده است. این عمل نه‌تنها نشان‌دهنده بی‌احترامی به شخصیت‌های بزرگ دین است، بلکه پیامدهای اخلاقی و اجتماعی وخیمی نیز به همراه دارد.

جایگاه توهین‌کنندگان:

محکومیت اجتماعی: توهین به شخصیت‌های مذهبی، به‌ویژه ائمه اطهار علیهم السلام، معمولاً باعث برانگیختن احساسات منفی در جامعه می‌شود. چنین اقداماتی می‌تواند به تفرقه و اختلاف در بین مسلمانان منجر شود.

از نظر اسلام در تعزیر شدن کسی که اهانت به مقدسات می‌کند اختلافی بین فقها نیست(1)

پاسخگویی دینی: از منظر دینی، کسانی که به اهل بیت (علیهم‌السلام) توهین می‌کنند، مورد سرزنش و عتاب قرار می گیرند. در بسیاری از متون دینی آمده است که توهین به پیامبر و اهل بیت، گناهی بزرگ و غیرقابل بخشش است.

سب ائمه (ع) به عقیده فقها آن است که: هرکس امام عادل را دشنام دهد، کشتنش واجب می‌شود.(2)

در کتاب‌های فقهی، برخی از مصادیق حدی توهین به مقدسات به عنوان ذکر مثال در تعریف ارتداد به‌کار برده شده است؛ نظیرِ

انداختن قرآن در کثافات از روی قصد(3) مرتکب این عمل مرتد است و کشته می‌شود.(4)

نجس‌کردن کعبه یا تخریب آن: مرتکب این جرم کشته می‌شود.(5)

نجس کردن ضریح پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) از روی عمد.(6)

مسخره کردن(7) یا خوار و خفیف کردن دین(8) اگر یک فرد مسلمان اصول دین مانند خدا، رسول خدا(ص) یا ضروری دین مثل وجوب نماز و روزه را مسخره کند(9) موجب ارتداد و کفرش است (10)و مرتکب گناه کبیره شده است.(11) علامه حلی حکم به جواز قتل استهزا و اهانت‌کننده کرده است.(12)

عواقب اخلاقی: این افراد با عواقب سختی از نظر اخلاقی روبه‌رو خواهند شدکه کمترین آن شامل کاهش احترام در جامعه و دوری از رحمت خداوند است.

در ماجرای بحث مسلم و ابن زیاد [که سخت عصبانی و شعله ‏ور شده بود] که ابن زیاد آمدن مسلم را به شهر کوفه تفرقه افکنی قلمداد کرد. مسلم گفت: ما برای امر به معروف و اجرای حکم خدا و سنت پیامبر(ص) آمده ایم، و ابن زیاد به یاوه ‏سرایی و سخنان رکیک و ناسزاگویی به مقام ارجمند حضرت علی، حسن، حسین و عقیل (ع)پرداخت.

حضرت مسلم ع فرمود:

انت و ابوک احقّ بالشّتم، ما أَنْتَ قاضٍ‏ یا عدوّ اللّه، تو و پدرت سزاوارتر به دشنام هستید ای دشمن خدا هر چه می ‏خواهی انجام بده(13)

عدم توجیه عقلانی: توهین به شخصیت‌های مذهبی و دینی، معمولاً نه‌تنها از نظر اخلاقی بلکه از دیدگاه عقلانی نیز غیرقابل توجیه است. این کار می‌تواند نشان‌دهنده فقدان فهم کافی از اصول و ارزش‌های دین باشد.

در رابطه با حرمت توهین به شخصیت‌های مذهبی، به ویژه اهل بیت (علیهم‌السلام)، آیات و روایات متعددی وجود دارد که اهمیت این موضوع را در دین اسلام نشان می‌دهد.

در این زمینه، فتوای ۳۳ نفر از مراجع تقلید شیعه، درباره حرمت اهانت به مقدسات مذاهب اسلامی و تکفیر اهل قبله، در کتابی به‌نام حرمت اهانت و تکفیر مسلمانان از دیدگاه علمای شیعه، توسط معاونت پژوهشی کنگره «مقابله با جریان‌های افراطی و تکفیری» گردآوری شده است.(14)

نتیجه‌گیری

پس واضح است که توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) نه‌تنها عملی ناپسند در نظر دین اسلام است، بلکه پیوستگی با ایمان و شناخت نسبت به مقام و منزلت این شخصیت‌ها را نیز زیر سؤال می‌برد. احترام به اهل بیت (علیهم‌السلام) یکی از واجبات دینی و اخلاقی مسلمانان است.

پی نوشت:

1.نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۱.

2.شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۴۰؛ مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، ۱۳۷۹ش، ج۷، ص۵۲۷؛ شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۳ق، ص۷۴۳.

3.علامه حلی، قواعد الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۷۳؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۳۵؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۰.

4.دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۶۱ش، ج۲، ص۳۶۱.

5. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۰.

6.علامه حلی، قواعد الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۷۳؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۳۵؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۰.

7.نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۰.

8.فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۵۴۷.

9.نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۳، ص۴۱و۶۰.

10.علامه حلی، إرشاد الأذهان، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۱۸۹.

11.نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۰۰؛ کاشف‌الغطاء، العروة الوثقی فی الدین، ۱۴۲۳ق، ص۶۹.

12.علامه حلی، تحریر الأحکام، مؤسسه آل البیت(ع)، ج۲، ص۲۳۶.

13.غم نامه کربلا / ترجمه اللهوف علی قتلی الفوف ؛ ؛ ص81.

14.کوثری، حرمت اهانت و تکفیر مسلمانان، ۱۳۹۴ش.