خبرگزاری بین المللی اهل بیت علیهم السلام ـ ابنا: حدیث شریف رسول خدا (ص) که فرمودند:
«خُلِقَ النّاسُ مِن أشجارٍ شَتّی، و خُلِقتُ أنا و علیٌّ من شَجرةٍ واحدة.»(۱)
(مردم از درختان گوناگون آفریده شدهاند، و من و علی از یک درخت آفریده شدهایم.)
بیانگر جایگاه بینظیر امام علی (ع) در نظام آفرینش و ارتباط ناگسستنی ایشان با وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) است. این روایت، علاوه بر تأکید بر یگانگی روحانی و معنوی پیامبر (ص) و امام علی (ع)، به روشنی بر ولایت و امامت بلافصل حضرت علی (ع) دلالت دارد. در این مقاله، با استناد به این حدیث و دیگر شواهد روایی و تاریخی، به بررسی عظمت امام علی (ع)، حقانیت ولایت ایشان و جایگاه بیبدیلشان در اسلام میپردازیم.
۱. یگانگی وجودی پیامبر (ص) و امام علی (ع)
حدیث مذکور نشان میدهد که منشأ آفرینش پیامبر (ص) و امام علی (ع) یکی است، در حالی که دیگر انسانها از منشأهای مختلفی خلق شدهاند. این تشابه در خلقت، بیانگر اشتراک در جوهرهی نورانی و روحانی این دو بزرگوار است.
الف) روایات نور واحد
در احادیث متعددی آمده است که پیامبر (ص) و امام علی (ع) از نور واحدی آفریده شدهاند. علامه مجلسی در بحارالأنوار (ج ۳۸، ص ۱۷۷) روایتی نقل میکند که خداوند متعال چهارده هزار سال قبل از آفرینش عالم، نور محمد (ص) و علی (ع) را خلق کرد. این نشاندهندهی جایگاه ویژهی این دو شخصیت در نظام هستی است.
ب) حدیث «أنا و علی من نور واحد»
پیامبر (ص) در روایتی دیگر فرمودند:
«أنا و علیٌّ مِن نورٍ واحدٍ.»
(من و علی از یک نور هستیم.)
این احادیث به وضوح نشان میدهند که امام علی (ع) نه تنها یار و همراه پیامبر (ص)، بلکه همسرشت و همماهیت با ایشان است.
۲. ولایت امام علی (ع) در قرآن و سنت
ولایت امام علی (ع) تنها به روایات خاص محدود نمیشود، بلکه آیات قرآن و احادیث متواتر نیز بر این امر تأکید دارند.
الف) آیه ولایت
خداوند در قرآن میفرماید:
﴿إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ﴾ (۲)
(سرپرست شما تنها خدا و رسول او و کسانی هستند که ایمان آوردهاند، همان کسانی که نماز برپا میدارند و در حال رکوع زکات میدهند.)
شأن نزول این آیه دربارهی بخشش انگشتر توسط امام علی (ع) در حال رکوع است که به صراحت بر ولایت ایشان دلالت دارد.
ب) حدیث غدیر
در واقعهی غدیر خم، پیامبر (ص) فرمودند:
«مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلِیٌّ مَولاهُ.»
(هر که من مولای اویم، علی مولای اوست.)
این حدیث، به فرمان الهی و در حضور دهها هزار نفر، ولایت امام علی (ع) را به صورت رسمی اعلام کرد.
۳. عظمت امام علی (ع) در کلام معصومین
امامان معصوم (ع) همواره به عظمت امام علی (ع) اشاره کردهاند.
الف) سخن امام حسین (ع) دربارهی پدر بزرگوارشان
امام حسین (ع) فرمودند:
«أبی خیرُ النّاس.»(۳)
(پدرم بهترین مردم است.)
ب) لقب «أبوتراب» و جایگاه خاک
پیامبر (ص) به امام علی (ع) لقب «أبوتراب» (پدر خاک) دادند. این لقب نشاندهندهی تواضع و خاکساری امام علی (ع) است. ایشان با وجود عظمت بینظیر، همواره بندهای فروتن بودند.
حدیث «خُلِقَ النّاسُ مِن أشجارٍ شَتّی...» به روشنی نشان میدهد که امام علی (ع) نه تنها وصی و جانشین پیامبر (ص)، بلکه همسرشت و همماهیت با ایشان است. ولایت امام علی (ع) در قرآن، سنت و احادیث متواتر تأیید شده و عظمت ایشان در کلام معصومین (ع) به وضوح بیان شده است.
امام علی (ع) تجلیبخش عدالت، شجاعت، علم و عبادت است و شناخت حقانیت ایشان، کلید شناخت حقیقت اسلام ناب محمدی (ص) است.
پینوشت:
۱ـ الخصال ج۱ ص۲۱
۲ـ مائده-۵۵
۳- حلیة الأبرار فی أحوال محمد وآله الأطهار ج: ۲ ص: ۱۲۳-۱۲۷
نظر شما