به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ دروزیان گروهی قومی-مذهبی و عربزبان، منشعب از آیین باطنیگری اسماعیلی هستند که خود را موحدون مینامند. این آیین در قرن پنجم هجری در مصر از فرقه اسماعیلیه معروف به شش امامیها منشعب شد.
این گروه، «الحاکم بامرالله» خلیفه ششم فاطمی را تجلی الهی میدانند و از دیگر عقاید خاص آنان نیز تناسخ ارواح، انکار بهشت و جهنم مورد اعتقاد دیگر فرق اسلامی است. دروزیان معتقدند که شریعتهای پیشین (از جمله شریعت اسلامی) نسخ شده و آنها به «باطن باطن» دین پایبندند.
مذهب آنها ترکیبی از عناصر اسلامی، مسیحی، فلسفی، عرفانی و نوافلاطونی است.
کتاب مقدس دروزیها یعنی «رسائلالحکمة»، شامل تعالیم رهبران آنان است و تنها در دسترس عقّال (دانایان) میباشد و برای جهّال (نادانان) مخفی نگه داشته میشود؛ همچنین عبادت دروزیها، محرمانه و محدود به عقّال است.
آنان به جای احکام شرعی مانند نماز و روزه، هفت وظیفه اخلاقی (الشروط السبعة) ازجمله صداقت، کمک به همکیشان، دوری از شیطان و تسلیم به اراده الهی را رعایت میکنند.
دروزیها، نماز و روزه را به سبک اسلامی انجام نمیدهند؛ بلکه بر وظایف اخلاقی مانند صداقت و وفاداری در جامعه تأکید دارند.
عید قربان، مهمترین عید دروزیهاست و برخی روزهای خاص مانند نُه روز اول ذیحجه را روزه میگیرند که شرایط و آداب آن همانند روزه مسلمانان است.
دروزیان در مساله ازدواج نیز قوانین خاص خود را دارند، ازجمله اینکه آنها ازدواج با غیر دروزی را جایز نمیدانند.
جامعه دروزی با وجود بسته بودن، به دلیل رعایت تقیه و پنهانکردن عقاید خود، با دیگر ادیان زندگی مسالمتآمیزی دارد.
دروزیان به دو بخش عقّال و جهّال تقسیم میشوند؛ روحانیونی که قادر به تفسیر نوشتههای سرّی و رسائلالحکمة هستند و در جامعه مرجعیت دارند، عقال میباشند و شیخ نیز خوانده میشوند. سایر افراد از جرگه جّهالند و برای ورود به جرگه عقال، مراحل سختی را باید بگذرانند. آنها بیشتر در مناطق کوهستانیِ لبنان، سوریه و فلسطین اشغالی ساکناند.
جمعیت دروزیان حدودا بالای یک میلیون نفر برآورد میشود:
سوریه: حدود ۷۰۰ هزار نفر در سویدا
لبنان: حدود ۳۵۰ هزار نفر در شوف، عالیه و حاصبیا
فلسطین اشغالی: حدود ۱۵۰ هزار نفر در جولان اشغالی (تحت اشغال اسرائیل) و منطقهی الجلیل
افزون بر این مناطق، گروههای کوچکی از دروزیان در اردن، اروپا، کانادا، امریکای لاتین، فیلیپین، ایالات متحده، استرالیا و غرب آفریقا ساکنند.
دروزیان فلسطین اشغالی، تابعیت اسرائیل دارند و از سال ۱۹۵۶ نیز مشمول خدمت اجباری نظامیاند. اسرائیل، این رابطه را «پیمان خون» مینامد و هرچند آنها در اسرائیل شهروندان درجه دوم هستند؛ اما همسویی نزدیکی با سیاستهای تلآویو دارند.
دروزیان سوریه، بر هویت عربی و وحدت ملی تأکید میورزند و اغلب در جولان اشغالی، تابعیت اسرائیلی را نپذیرفتند. آنان در ساختارهای حکومتی سابق و فعلی سوریه نقش چندانی نداشتهاند و در جنگ داخلی نیز عمدتاً بیطرف ماندند و مداخلات اسرائیل را نیز محکوم کردهاند.
در لبنان، دروزیان در ساختار پارلمان و ارتش سهم دارند. «ولید جنبلاط» رهبر سیاسی فعلی این فرقه، در کنار حزبالله علیه تجاوزات اسرائیل همسو شدند؛ اگرچه در گذشته، تعاملاتی با رژیم صهیونیستی داشتهاند.
نتیجه آنکه اگر دروزیان سوریه تحت فشار سیاستهای غاصبانه اسرائیل، به سرنوشت دروزیان فلسطین اشغالی و جولان دچار شوند؛ این وضعیت میتواند دروزیان لبنان را نیز بهسوی آیندهای مشابه سوق دهد، زیرا مناطق جغرافیایی آنها نیز با فلسطین اشغالی مرز مشترک دارند. در این صورت تغییراتی جدی در ژئوپلیتیک خاورمیانه پدید خواهد آورد؛ تحولی که شاید تحقق آرزوی دیرینهی نتانیاهو باشد، آنگونه که در کتابش با عنوان جایی زیر آفتاب (۱۹۹۵) نوشت: «دروزیان سوریه، به دروزیان لبنان و فلسطین میپیوندند.»
به امید آنکه با تدبیر عالمان و حاکمان اسلامی و با پررنگ کردن وجوه اشتراکی این فرقه با اصول و شریعت اسلامی، اجازه ندهیم که جامعه دروزی بیش از این موجب تقویت و توان اسرائیل گردند.
دکتر «مسلم محمدی» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
......................
پایان پیام / ۳۴۸
نظر شما