جوان و معنویت در عصر مدرن؛ بازخوانی الگوی قرآنی رشد

خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا: این مقاله با هدف تبیین جایگاه جوان در نگاه اسلام و بررسی نقش معنویت در پایداری ایمان و هویت دینی در عصر مدرن نگاشته شده است.

۱. جوان؛ امانت الهی و سرمایه امت

قرآن کریم با تمجید از جوانان اصحاب کهف، می‌فرماید:
إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًی.
«آنان جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند و ما بر هدایتشان افزودیم.» (۱)

ایمان جوان، نیرویی زنده است که در برابر فشارها و وسوسه‌ها مقاومت می‌کند. همان‌گونه که اصحاب کهف در دل جامعه مشرک ایستادگی کردند، جوان مؤمن نیز می‌تواند در فضای پرآشوب امروز راه هدایت را برگزیند.

۲. جوانی و بحران معنا در جهان مدرن

یکی از آسیب‌های دوران معاصر، پوچی و بی‌هدفی است. مصرف‌گرایی و سرگرمی‌های بی‌پایان، روح جوان را از درون تهی می‌کند. امام علی(ع) فرمودند:
إِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ کَالْأَرْضِ الْخَالِیَةِ، مَا أُلْقِیَ فِیهَا مِنْ شَیْءٍ قَبِلَتْهُ.
«دل جوان مانند زمین خالی است؛ هرچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد.» (۲)

بنابراین، پرورش فکری و معنوی جوان، وظیفه‌ای حیاتی است؛ اگر جامعه این زمین را با ایمان و اندیشه آباد نکند، دیگران با شبهه و فساد آن را پر خواهند کرد.

۳. معنویت قرآنی و رشد درونی جوان

قرآن، معنویت را در عبادت، تفکر و عمل صالح معرفی می‌کند:
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا.
«کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردند، خدای رحمان برایشان محبت قرار می‌دهد.» (۳)

در نگاه قرآن، ایمان با عمل صالح گره خورده است. جوانی که در مسیر عبادت و خدمت حرکت کند، محبوب خدا و مردم می‌شود.

۴. الگوی جوان مؤمن در سیره اهل‌بیت(ع)

امام حسین(ع) در تربیت علی‌اکبر(ع) نمونه‌ای از جوان مؤمن را ارائه دادند؛ جوانی که در میدان نبرد، وفاداری و ایمان را به اوج رساند. امام صادق(ع) فرمودند:
مَنْ تَعَلَّمَ فِی شَبَابِهِ کَانَ کَالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ.
«کسی که در جوانی بیاموزد، علم او مانند نقش بر سنگ پایدار خواهد بود.» (۴)

پس دوران جوانی، فرصت طلایی ساخت شخصیت است.

نتیجه‌گیری

جوان در نگاه اسلام، موتور حرکت جامعه است. اگر ایمان و معنویت، شالوده زندگی جوان باشد، جامعه آینده‌ای روشن خواهد داشت. در عصر مدرن، معنویت قرآنی می‌تواند جوان را از سردرگمی نجات دهد و مسیر رشد حقیقی را بنمایاند.

منابع

۱.قرآن کریم، سوره کهف، آیه ۱۳

۲.نهج‌البلاغه، حکمت ۴۰۰

۳.قرآن کریم، سوره مریم، آیه ۹۶

۴.اصول کافی، ج ۱، ص ۳۵