خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع)_ابنا: حدیث گرانقدر پیامبر اکرم(ص) که میفرمایند: "رسول خدا نهی فرمود که زن هنگام خارج شدن لباس شهرت بپوشد یا خود را به صدایی زینت دهد که صدایش شنیده شود"، دریایی از معارف اسلامی درباره حجاب، عفاف و نقش زن در جامعه را در خود جای داده است. این حدیث شریف نه تنها به ظاهر پوشش که به باطن و نیت فرد نیز توجه دارد و زوایای پنهان خودنمایی را مورد نکوهش قرار میدهد.
تحلیل حدیث: لباس شهرت و زینت صدا
مفهوم لباس شهرت
لباس شهرت در کلام نبوی به پوششی اطلاق میشود که هدف از آن جلب توجه و متمایز شدن از دیگران است. این نوع پوشش چه بدننما باشد و چه غیر متعارف، در هر حالتی مورد نهی قرار گرفته است زیرا نفس خودنمایی و جلب توجه نامشروع را در پی دارد.
زینت دادن صدا
منظور از "زینت دادن صدا" این است که زن به گونهای صحبت کند یا حرکت نماید که با صدایش توجه دیگران را جلب کند. این امر نشان میدهد که اسلام حتی برای نحوه سخن گفتن زن در جامعه ضوابطی قرار داده تا از هرگونه تحریک و جلب توجه نابجا جلوگیری شود.
تبرج در قرآن و سنت
تعریف تبرج
خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: "و قرن فی بیوتکن ولا تبرجن تبرج الجاهلیة الأولی" (احزاب: 33) - "و در خانههای خود بمانید و همچون دوران جاهلیت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید."
تبرج در لغت به معنای خودنمایی و آشکار کردن زیباییها است و در اصطلاح قرآنی، به رفتار زنانی اطلاق میشود که با ظاهر و حرکات خود، توجه نامحرمان را جلب میکنند.
ابعاد تبرج در عصر جاهلیت و تطبیق آن با عصر حاضر
تبرج در عصر جاهلیت شامل خودنمایی با زینتها، حرکات تحریکآمیز و رفتارهای غیراخلاقی بود. متأسفانه در عصر حاضر، این پدیده با اشکال پیچیدهتری تحت عنوان "برهنگی نوین" و "آزادی جنسی" در حال گسترش است.
برهنگی نوین: اشکال و پیامدها
تعریف برهنگی نوین
برهنگی نوین به معنای پوشش بدننما و نیمه عریان نیست، بلکه شامل هرگونه پوششی میشود که хотя بدن را کاملاً عریان نمیکند، اما همواره توجه را به اندام و زیباییهای زنانه جلب مینماید.
اشکال مختلف برهنگی نوین
۱. پوششهای تنگ و بدننما
۲.استفاده از پارچههای نازک و شفاف
۳.آرایشهای غلیظ و توجهگیر
۴.نمایش زینتآلات و طلا و جواهرات در ملأ عام
۵.رفتار و حرکات تحریکآمیز
پیامدهای منفی برهنگی نوین
· فروکاستن ارزش زن به کالایی جنسی
· تضعیف نهاد خانواده
· افزایش آزارهای جنسی
· ایجاد روحیه مصرفگرایی و تجملپرستی
· سست شدن بنیانهای اخلاقی جامعه
پوشش مناسب زن مسلمان از دیدگاه قرآن و سنت
فلسفه حجاب در اسلام
حجاب در اسلام نه یک محدودیت، بلکه حریمی امن برای زن مسلمان است تا بتواند با حفظ شخصیت انسانیاش، در عرصههای مختلف اجتماعی حضوری فعال و سازنده داشته باشد.
ابعاد پوشش اسلامی
۱. پوشش ظاهری
خداوند متعال در سوره نور میفرماید: "قل للمؤمنات یغضضن من أبصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن" (نور: 31) - "به زنان باایمان بگو دیدگان خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند و پاکدامنی ورزند و زینت خود را آشکار نسازند مگر آنچه که طبعاً آشکار است و باید روسری خود را بر گریبان خویش بیفکنند."
مهمترین ویژگیهای پوشش اسلامی:
· پوشاندن تمام بدن به جز صورت و کفین (در نظر برخی فقها)
· استفاده از لباسهای گشاد و غیرنشانی
· پرهیز از رنگهای جلبکننده و تزیینات آشکار
· استفاده نکردن از عطر و ادکلن در اجتماع
۲. پوشش باطنی و رفتاری
پوشش اسلامی تنها به لباس محدود نمیشود، بلکه شامل رفتار، گفتار و حرکات زن نیز میشود:
· پرهیز از نگاه به نامحرمان
· خودداری از سخن گفتن به نحوی که توجه کند
· پرهیز از راه رفتن با حرکات تحریکآمیز
· حفظ وقار و متانت در برخورد با نامحرمان
مزایای رعایت پوشش اسلامی
· حفظ کرامت و شخصیت زن
· استحکام بنیان خانواده
· سلامت اخلاقی جامعه
· آرامش روانی زنان
· رشد و تعالی معنوی
راهکارهای مقابله با تبرج و خودنمایی در جامعه
راهکارهای فردی
· افزایش معرفت و بصیرت دینی
· تقویت روحیه عفاف و حیا
· الگوبرداری از بانوان نمونه اسلام
· خودمراقبتی در انتخاب پوشش
راهکارهای اجتماعی
· ترویج فرهنگ حجاب و عفاف
· تولید و توزیع پوششهای اسلامی و زیبا
· استفاده از رسانه برای تبیین فلسفه حجاب
· تقدیر از بانوان محجبه و عفیف
راهکارهای فرهنگی
· تقویت باورهای دینی از طریق آموزش
· نقد علمی پدیده برهنگی نوین
· معرفی الگوهای برتر حجاب در تاریخ اسلام
نتیجهگیری
حدیث نبوی که در ابتدای مقاله ذکر شد، نشاندهنده توجه عمیق اسلام به تمام ابعاد وجودی زن و حفظ کرامت انسانی اوست. تبرج و خودنمایی در هر شکل و صورتی، مورد نکوهش قرآن و سنت قرار گرفته و در مقابل، حجاب و عفاف به عنوان ارزشهای والای اسلامی مطرح شدهاند.
پوشش اسلامی نه تنها مانعی برای فعالیتهای اجتماعی زنان نیست، بلکه با ایجاد محیطی امن و محترم، امکان رشد و تعالی همه جانبه ایشان را فراهم میسازد. جامعه اسلامی با ترویج فرهنگ حجاب و عفاف میتواند از پیامدهای منفی برهنگی نوین در امان مانده و بستری مناسب برای سعادت دنیوی و اخروی همه اعضای خود فراهم آورد.
امید است بانوان مسلمان با الهام از تعالیم ناب قرآن و سنت، با انتخاب آگاهانه پوشش اسلامی، در مسیر کسب کمالات انسانی گام بردارند و جامعه اسلامی را به سوی تعالی و رشد رهنمون سازند.
نظر شما