به گزارش خبرگزاری اهل بيت (ع) ـ ابنا ـ بحث و جدل درباره «حجاب» در سال‌های اخیر به گفتمان رایج بیشتر کشورهای جهان از جمله غرب تبدیل شده است، به طوری که با اعمال ممنوعیت‌های مختلف از جمله جریمه نقدی و رای گیری برای ممنوعیت حجاب در اماکن عمومی در کشورهای غربی تلاش می شود تا عرصه را بر مسلمانان این کشورها تنگ‌تر کنند.
برخی از تحلیلگران معتقدند که اقدامات برخی از کشورهای غربی مانند سوئیس در ممنوعیت حجاب بیشتر نمادین است تا سیاسی. با این وجود می توان گفت که ظاهر زن در حال حاضر در عرصه سیاسی اهمیت خاصی دارد. اگر به زمان‌های دور برگردیم می توان دید که پوشاندن صورت و بدن زنان قبل از ظهور اسلام وجود داشته است.
با این حال، در سال‌های اخیر کشورهای عمدتا مسیحی با پوشش زنان که امروزه به عنوان نوعی اسلام رادیکال تلقی می شود، مشکلاتی دارند.اما با نگاه مختصری به تاریخ می توان متوجه شد که زنان مسیحی و یهودی قبل از ظهور اسلام جزو اولین کسانی بودند که این نوع پوشش را برتن داشتند.
در سنت مسیحی، حجاب نماد کرامت و عفت بود. به طور کلی مسئله پوشش زنان و ارتباط آن با تقوا و رعایت احکام اخلاقی، بخشی از آموزه‌های مسیحی است. حجاب و روسری تا قبل از قرن بیستم جزء پوشاک زنان اروپایی بود.
اگرچه با گذشت زمان، حجاب معنای خود را در غرب از دست داد و به معنای «محدودیت» تعبیر شد. به طوری که این موج حجاب ستیزی روانه خاورمیانه شد. به طوری که تعدادی از کشورهای این منطقه به پوشش زنان از زوایه دیگر پرداختند. در ترکیه از دهه ۱۹۳۰ حجاب در موسسات عمومی محروم شد. برای سال‌های متمادی حجاب در مناطق شهری در این کشورها نادر دیده می شد. اما در طول دهه ۱۹۷۰، مهاجرت از مناطق روستایی به پایتخت‌ها و شهرها باعث شد که شمار زنان محجبه افزایش یابد و حجاب در شهرها دیده شود.
برپایی نمایشگاه حجاب
در سال ۲۰۱۸ میلادی، موزه بین المللی ولت در وین پایتخت اتریش نمایشگاه ویژه ای با عنوان «حجاب نه محجبه ! پوشش سر» برگزار کرد. مجموعه ای از آثار به نمایش گذاشته شده، زوایای متفاوت از این حجاب را نشان داد. راهنمای این نمایشگاه با دقت طراحی شده بود و شامل نمونه هایی از پوشش و حجاب در طول قرن‌های متمادی بود.
نگاه اندیشمندان غربی به حجاب
«سوزانا بورگارتس» استاد تاریخ مدرن در دانشگاه بازل (شمال سوئیس) که در سال ۲۰۱۶ میلادی از منظر فرهنگی- تاریخی مقاله علمی را با عنوان «زنان پوشیده؟ حجاب در آغاز اروپای مدرن» منتشر کرد، می گوید: اهمیت حجاب روشن است. جدا کردن زنان از پوشش درغرب فرآیند صریح و مستقیمی نداشته است. همچنین تحول تاریخی برای برداشتن حجاب زنان نیز فرآیند خطی نبوده است. اگرچه حجاب در دنیای سکولاریزه از ویژگی مذهب خود تهی شد، اما معنای خود را کاملا از دست نداده است.
بوگارتس در پاسخ به این پرسش که «چگونه به تبدیل شدن مسئله پوشش سر و حجاب از یک موضوع اخلاقی و مذهبی و جنسیتی به به بحث سیاسی که امروز شاهد آن هستیم، نگاه می کنید؟» می گوید: لباس به طور کلی و حجاب به طور خاص، مملو از معانی فرهنگی گسترده بوده و هنوز هم هست و از نظر سیاسی نیز مورد استفاده قرار می گیرد، به طور مثال روحانیون در فرهنگ‌های مختلف حجاب را دارای ابعاد اخلاقی می دانند. حتی می توان گفت که حجاب بارها به مسایل مربوط به قدرت تبدیل شده است به طوری که در انتخابات‌های مختلف در اروپا رقبا برای رسیدن به قدرت از مسئله آزادی حجاب یا ممنوعیت حجاب استفاده می کنند.
بوگارتس همچنین درباره کسانی که از حجاب استفاده می کنند، می گوید: حجاب می تواند از آنها حفاظت کند. در سال‌های اخیر، حجاب و پوشش سر به عنوان نمادی آشکار برای مبارزه بین غرب سکولار و اسلام تبدیل شده است. غرب شعار آزادی انتخاب سر می دهد، اما محدود کردن نوع پوشش این آزادی انتخاب را با مشکل مواجه کرده است.
بوگارتس می گوید: در دایره المعارف کرونیتس آمده است که در برخی از کشورهای غربی نقاب و حجاب تا به امروز به عنوان یک مد محبوب باقی مانده است و پارچه ها در مناطق نساجی پیشرو از جمله شمال ایتالیا،، زوریخ و سیلسیا برای تمام اروپا تولید می شود. همچنین زنان مشهوری مانند پرنسس موناکو تا قرن بیستم از این نوع حجاب استفاده می کردند. تنها در سال‌های اخیر در غرب است که زنان مجبور شدند از نقاب استفاده نکنند و تنها پوشش سر داشته باشند. اگرچه این موضوع نیز در شماری از کشورهای اروپایی امروز با چالش مواجه شده است و زنان مسلمان برای حق مسلم خود به سختی افتاده اند حتی تندروهای افراطی آنها را مورد حمله و ضرب و شتم قرار می دهند.
در همین حال، «فرانس فانون» نویسنده فرانسوی درباره حجاب می گوید: ماموریت نیروهای اشغالگر فرانسوی در کشور الجزایر این بود تا هویت و اصالت فرهننگی ملت الجزایر را از بین ببرند، به همین دلیل همه تلاش خود را برای اجرای برنامه انجام دادند، به همین دللی بر مسئله پوشش و حجاب زنان متمرکز شدند.
فانون می گوید: اشغالگران حجاب را نشانه مهمی از اصالت ملی زنان الجزایر می دانستند. آنها معتقد بودند که با تحت تاثیر قرار دادن زنان می توان به تارو پود جامعه اسلامی الجزایر حمله کرد. فرانسه برای مبارزه با حجاب زنان هزینه سنگینی کرد، زیرا معتقد بود که حجاب زن دژ محکمی در برابر نفوذ غربی‌هاست.
فانون تاکید می کند: غرب می داند که کنارگذاشتن حجاب توسط زنان راه را برای تسلط آنها بر کشورهای اسلامی هموار می کند. زیرا آنها معتقدند که کشورهای اسلامی یک گام به پذیرش و تسلیم شدن دربرابر استعمارگران نزدیک می شوند.
برهمین اساس می توان گفت که غرب و کشورهای عربی- اسلامی امروز باید مروری به گذشته در زمینه حجاب و پوشش داشته باشد، چرا که حجاب تنها مولفه دین اسلام نبوده است، بلکه مولفه همه ادیان آسمانی و الهی است و اگر به خوبی ادیان الهی بررسی و مطالعه شوند می توان دریافت در بسیاری از مقوله های اخلاقی و دینی همچون حجاب با یکدیگر قرین هستند. به طوری که امروز در برخی از کشورهای غربی می توان حجاب را در میان پیروان ادیان آسمانی دیگر به غیر از مسلمانان مشاهده کرد. اما چرا امروز غرب با مسئله حجاب به خصومت علیه دین اسلام و پیروان آن می پردازد و می خواهد با مسئله حجاب به کم رنگ کردن و ضربه زدن به دین اسلام در میان جهانیان اقدام کند؟ جای سوال و تأمل دارد.
.......................
پايان پيام/ ۲۱۳