مراکز شیعه‌شناسی در غرب ۳/ معرفی مراکز دانشگاهی شیعه‌پژوهی غرب

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در بخش‌های اول و دوم این نوشتار گام‌های نخستین برای معرفی شیعه در مراکز آکادمیک غربی همچنین معرفی اجمالی شاخص‌ترین شیعه‌شناسان غربی بیان شد.

شیعه‌شناسی در مراکز علمی و دانشگاهی کشورهای مختلف غربی را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: بخشی از این مراکز، مجموعه‌هایی ناشناخته و یا کمتر شاخته شده است که به واسطه ارتباط ساختاری و سازمانی با برخی از تشکیلات نظامی یا اطلاعاتی کشورهای مختلف، اطلاعات بسیار اندکی از آنان منتشر شده و به همان میزان نیز نمی‌توان از آنها اطلاعات زیادی یافت.

اما به اجمال می‌توان گفت که با توجه به تغییرات سیاسی که بعد از انقلاب اسلامی در جهان شکل گرفت، بدون شک باید گفت که نمی‌توان هیچ سرویس امنیتی را یافت که بخشی از مراکز آکادمیک خود را به شناخت شیعه اختصاص نداده باشد.

اما دسته دوم را می‌توان مراکز آکادمیک فعال در حوزه شیعه‌شناسی در دانشگاه‌های مختلف غربی دانست که یا به شکل رسمی تامین مالی، اداری و علمی این فعالیت‌ها در داخل دانشگاه انجام می‌شود و به‌عنوان بخشی از ساختار اداری آن دانشگاه شناخته می‌شود که غالب این فعالیت‌ها به عنوان دانشکده یا عناوین مشابه معرفی می‌شود، یا آنکه یک نهاد دانشگاهی یا آکادمیک، خارج از محیط دانشگاهی، تامین نیازهای یک مجموعه پژوهشی را برعهده گرفته که این دسته از فعالیت‌های دانشگاهی با عنوان کرسی یا واژه‌های مترادف آن شناخته می‌شوند. در این نوشته بدون توجه به این عناوین آکادمیک، مراکز فعال در زمینه شیعه‌شناسی معرفی می‌شود. 

همچنین نباید فراموش کرد که در کنار برخی از مراکزی که با عنوان شیعه‌شناسی فعالیت می‌کنند، برخی از مراکز آکادمیک با عناوینی مانند شرق‌شناسی و ایران‌شناسی معرفی می‌شوند، اما با توجه به نسبت میان ایران و تشیع، در این مراکز، فعالیت‌ها و پژوهش‌های مرتبط با شیعه انجام می‌شود.

اگر بخواهیم صرفا به معرفی برخی از مراکز دانشگاهی که بخشی از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی خود را به موضوع شیعه‌شناسی اختصاص داده‌اند می‌توان به «دانشگاه میشیگان»، «مرکز مطالعات علوم اسلامی دانشگاه برکلی»، «دانشگاه پرینستون»، «دانشگاه تگزاس»، «دانشگاه ییل»، «دانشگاه هاروارد»، «دانشگاه کالیفرنیا»، «دانشگاه آریزونا»، «دانشگاه بریستول»، «مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه شفیلد» و «مدرسه مطالعات آسیایی و آفریقایی سوآس» اشاره کرد.

بدیهی است که میزان فعال بودن، آثار منتشر شده، میزان تاثیر هر کدام از این مراکز دانشگاهی در شناساندن شیعه به جهان غرب، همچنین تعداد شیعه‌پژوهان آموزش دیده در هر کدام از این مراکز، از موضوعاتی است که باید در نوشته‌های دیگر به آن پرداخت. در بخش‌های دیگر این نوشته، هر کدام از مراکز آکادمیک شیعه‌پژوهی و فعالیت‌های شاخص هر کدام معرفی خواهد شد.

سید علی‌اصغر حسینی / ابنا

---------------------------

پایان پیام