به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در بخشهای گذشته این نوشته، تاکید ائمه معصومین(ع) بر استفاده از حدیث غدیر در معنای ولایت و امامت، همچنین لزوم رساندن خطبه غدیر به غائبان توسط حاضران بیان شد.
همچنین روایات مرتبط با پاسخگویی به شبهات مرتبط با حدیث غدیر توسط امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) تشریح شد و در این قسمت نیز روایات مرتبط با عید غدیر همچنین آداب برگزاری این روز از زبان امام صادق(ع) بیان می شود.
به نظر میرسد که در میان ائمه معصومین(ع)، بیشترین روایت از امام صادق(ع)، نقل شده باشد. یکی از دلایل این موضوع میتواند ضعیف شدن حکومت اموی باشد که امام صادق(ع) با استفاده از این فرصت تاریخی، انتقال برخی از معارف مرتبط با غدیر و بیان احکام و آداب مرتبط با این روز را بیان کردند که در روایات مختلفی میتوان نمونهای از این اقدامات را یافت.
اهمیت غدیر خم در نزد انبیاء و ملائکه
در میان روایات نقل شده از امام صادق(ع)، جایگاه عید غدیر، در نزد فرشتگان الهی و همچنین هزاران سال قبل از بعثت رسول خدا(ص)، در میان همه انبیای الهی بیان شده است. نمونه این روایات را میتوان در صفحات ۲۱۴، ۲۱۵ و ۲۲۱ جلد سوم کتاب «عوالم العلوم و المعارف و الاحوال» تألیف: سید عبدالله بحرانی اصفهانی به نقل از ابن شهر آشوب و همچنین بحارالانوار، جلد سوم، ص ۱۶۳ یافت.
در این روایات آمده است: «و ما بعث اللّه عزّ و جلّ نبیّا إلّا و تعیّد فی هذا الیوم، و عرف حرمته؛ خداوند هیچ پیامبری نفرستاده مگر آنکه این روز را عید گرفته و حرمت آن را نگه داشته است.» همچنین با تأکید بر اینکه ملائکه در آسمانها هیچ جشنی جز غدیر خم ندارند، از جشن گرفتن ملائکه آسمان در روز عید غدیر در این روایات سخن گفته شده است.
اهمیت غدیر در میان اعیاد مسلمین
امام صادق(ع)، عید غدیر را روز «عیدالله الاکبر» و برترین عید برای مسلمانان معرفی میکند و ضمن تجلیل از دو عید فطر و قربان میفرماید: «و هذان یومان جلیلان شریفان، و یوم منار الدین أشرف منهما، و هو الیوم الثامن عشر من ذی الحجّة، و إنّ رسول اللّه(ص) لمّا انصرف من حجّة الوداع و صار بغدیر خمّ.» این حدیث در کتاب اقبال الاعمال و همچنین کتاب عوالم المعارف نقل شده است.
اوصاف عید غدیر
در میان روایات نقل شده از امام صادق(ع)، حدود ۳۰ صفت برای عید غدیر بیان شده است که بهصورت خلاصه میتوان به این صفتها اشاره کرد: «قَالَ الصّادِقُ(ع): إِنَّهُ یَوْمُ عِیدٍ وَ فَرَحٍ وَ سُرُورٍ وَ یَوْمُ صَوْمٍ شُکْراً لِلَّهِ تَعَالَی. حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: همانا عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزهداری برای تشکّر از خدای متعال است.» این حدیث در کتاب «مصباح المتهجد و سلاح المتعبد»، جلد ۲، ص ۷۳۷ و همچنین وسائل الشیعة، ج ۱۰، ص ۴۴۴ نقل شده است.
ایشان همچنین در حدیث دیگری، اوصاف عید غدیر را اینگونه اعلام میکنند: «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع): إِنَّهُ لَیَوْمُ الْکَمَالِ، وَ یَوْمُ مَرْغَمَةِ الشَّیْطَانِ، وَ یَوْمُ تُقْبَلُ أَعْمَالُ الشِّیعَةِ وَ مُحِبِّی آلِ مُحَمَّدٍ(ع). حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) فرمودند: غدیر روز کمال است، و روز به خاک مالیده شدن بینی شیطان، و روز قبولی اعمال شیعیان و محبّان آل محمّد(ع) میباشد.» این حدیث در کتاب «اقبال الاعمال» از ایشان نقل شده است.
به این اوصاف میتوان اوصافی دیگر را نیز افزود: «إِنَّهُ لَیَوْمُ صِیَامٍ وَ قِیَامٍ وَ إِطْعَامٍ، وَ صِلَةِ الْإِخْوَانِ، روزِ روزهداری و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینی رفتن است.» سند این روایت را میتوان در کتابهای إقبال الأعمال، جلد ۱، ص ۴۶۶ و همچنین بحار الأنوار، ج ۹۵، ص ۳۲۳ و وسائل الشیعة، ج ۱۰، ص ۴۴۶ یافت.
اعمال روز عید غدیر
در روایات امام صادق(ع)، بر اعمال عبادی مختلف در روز عید غدیر تأکید شده است. به عنوان نمونه، ایشان در روایتی به حسن بن راشد فرمودند: «تَصُومُهُ، یَا حَسَنُ! وَ تُکْثِرُ الصَّلَاةَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِیهِ، وَ تَتَبَرَّأُ إِلَی اللَّهِ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ. حضرت فرمودند: آن روز را روزه بگیر، ای حسن! و زیاد بر محمّد و آل او درود بفرست و از کسانی که به آنان ظلم و ستم کردند، در پیشگاه خدا برائت بجوی.» ایشان همچنین در روایت دیگری میفرمایند: «قَالَ الصّادِقُ(ع): صِیَامُ یَوْمِ غَدِیرِ خُمٍّ یَعْدِلُ صِیَامَ عُمُرِ الدُّنْیَا، لَوْ عَاشَ إِنْسَانٌ ثُمَّ صَامَ مَا عَمَرَتِ الدُّنْیَا، لَکَانَ لَهُ ثَوَابُ ذَلِکَ، وَ صِیَامُهُ یَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی کُلِّ عَامٍ، مِائَةَ حَجَّةٍ وَ مِائَةَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ. روزۀ عید غدیر خم با روزۀ تمام عمر دنیا، برابر است، یعنی اگر انسانی همیشه زنده باشد و همۀ عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازۀ ثواب روزۀ عید غدیر میباشد، و ثواب روزۀ آن، در هر سال، نزد خدای (عزوجل)، برابر با صد حج و صد عمرۀ مبرور و مقبول است.» این روایت در کتاب إقبال الأعمال، جلد ۱، ص ۴۷۶ و بحار الأنوار، ج ۹۵، ص ۳۲۱ آمده است.
همچنین اهدای هدیه به دیگران در روایت دیگری از ایشان آمده است: «قَالَ الصّادِقُ(ع): وَ لَدِرْهَمٌ فِیهِ بِأَلْفِ دِرْهَمٍ لِإِخْوَانِکَ الْعَارِفِینَ، فَأَفْضِلْ عَلَی إِخْوَانِکَ فِی هَذَا الْیَوْمِ وَ سُرَّ فِیهِ کُلَّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ. اگر در روز عید غدیر، یک درهم به برادران با ایمان و معرفت خود هدیه بدهی، برابر هزار درهم است، بنا بر این در این روز به برادرانت بخشش کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان.» این روایت به نقل از ایشان در کتاب إقبال الأعمال، جلد ۱، ص ۴۶۸ و مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، جلد ۲، ص ۷۳۷ آمده است.
در بخش بعدی این نوشته، احادیث دیگر ائمه معصومین (ع) در موضوع غدیر بیان خواهد شد.
___
پایان پیام
نظر شما