دهه پایانی ماه صفر و رشد جریان زیارت اهل‌بیت(ع) در جهان تشیع

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ دهه پایانی ماه صفر که از اربعین حسینی آغاز و با سالروز شهادت امام رضا علیه‌السلام پایان می‌یابد یکی از برجسته‌ترین موسم‌های زیارتی در جهان تشیع و ایران اسلامی است و می‌توان آن را در مقیاس جهان اسلام نیز بی‌نظیر دانست چرا که در این ایام نزدیک به ۳۰ میلیون سفر زیارتی به مقصد عراق و ایران انجام می‌گیرد و یکی از بزرگترین حرکت‌ها و مناسک عبادی در سطح جغرافیایی وسیعی از جهان اسلام تجربه می‌گردد.

خارج از ایام محرم و خصوصا ماه صفر که مسئله زیارت در میان مسلمانانِ شیعه اوج می‌گیرد، تنها در ماه ذی‌الحجه بزرگترین آیین عبادی مشترک میان تمام مذاهب اسلامی در موسم حج برگزار می‌شود که عموما کمتر از سه میلیون نفر را شامل می‌گردد. بر این اساس حرکت‌ها و مناسک زیارتی ماه محرم و صفر را با توجه به سیره اهل‌بیت رسول خدا(ص)، می‌توان امتداد شعائر حج ابراهیمی و مقوم و احیاگر آن دانست؛ همچنان که امام حسین علیه‌السلام با ناتمام گذاشتن حج و خروج از مکه به سوی کربلاء، جاودانه‌ترین رخداد تاریخ اسلام را رقم زد و دین رسول خاتم را حفظ نمود و تداوم بخشید. اکنون جریان زیارت ائمه اهل‌بیت(ع) نیز بخش عمده‌ای از شعائر الهی را شکل داده و به نماد زندگی و بالندگی جهان تشیع و دنیای اسلام تبدیل شده است.

بر این اساس اگر ماه‌های محرم و صفر همانطور که در تعبیر معروف امام خمینی آمده، موجب زنده نگه داشته شدن اسلام شده است بخش معظمی از آن معطوف به جریان داشتن امر زیارت است.

بنا بر اعلام رسمی آستان مقدس حضرت ابوالفضل العباس یا عتبه عباسیه زائرین اربعین حسینی امسال بیش از ۲۱ میلیون نفر بوده‌اند. همچنین پیش‌بینی می‌شود در روزهای پایانی ماه صفر حدود ۷ میلیون نفر به مشهدالرضا سفر کنند. این ارقام پیوستگی و اتصال و تداوم جریان زیارت و به اوج رسیدن آن در دهه آخر ماه صفر را نشان می‌دهد که از این منظر یک فصل و بهار زیارتی مخصوص است که مشابه آن در دیگر ایام سال دیده نمی‌شود.

مسئله زیارت در ایران و جهان تشیع و دنیای اسلام هر ساله شاهد رشد و تطور و تکامل است و می‌توان آن را یک نهضت معرفتی، رفتاری و سیاسی و اجتماعی دانست که تأثیرات عمیقی بر جوامع اسلامی برجای می‌گذارد.

اکنون برای استفاده شایسته و منطبق با معیارهای اهل‌بیت(ع) از این فرصت‌های کم‌نظیر زیارتی، بازگشت و رجوع به معارف اهل‌بیت(ع) می‌تواند موفقیت در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی زیارت را برای همگان تضمین نماید.

در این زمینه زیارتنامه‌های رسیده و مأثور از ائمه معصومین گنجینه‌ای از آموزه‌های سعادت بخش به شمار می‌رود. بهره‌مندی از آثار و فواید زیارت، نیازمند برخورداری زائرین از شناخت و آگاهی‌ است که عمل زیارت را ارزشمند و مؤثر در حوزه فردی و اجتماعی می‌سازد. معارف اهل‌بیت(ع) به روشنی بر اهمیت شناخت در هر عملی از جمله زیارت تأکید می‌کنند. در احادیث تصریح شده است هیچ حرکتی نیست مگر آنکه انسان در آن محتاج معرفت است یا ارزش هر انسانی به میران معرفت و آگاهی و شناخت او از حقایق دین و ایمان و جهان است. در روایات زیارت با معرفت امام رضا(ع) شرط بهره‌مندی از ثواب و رسیدن به درجات والا برای زائر عنوان شده است.

معارف اهل‌بیت(ع)، زیارت را علاوه بر آنکه برای ارتباط و اتصال به امام زمانِ حی تعلیم می‌دهد؛ آن را برای ائمه از دنیا رفته و به شهادت رسیده‌ نیز بصورت برجسته و پررنگی مطرح می‌سازد و از این رو ارتباط شیعیان و مسلمانان همواره با امامان و پیشوایان خود و جانشینان رسول خدا(ص) برقرار می‌ماند. در این رابطه حجم برزگی از معارف و آموزه‌های زیارتی شیعه معطوف به زیارت امام حسین(ع) است که به اندازه و کمیت آن درباره هیچکدام از معصومین(ع) زیارتنامه و خصوصا توصیه به زیارت وارد نشده است. درباره امام رضا(ع) نیز شاهد یک نقطه عطف در معارف زیارتی هستیم و تأکید و تمرکز فراوانی را در جهت سوق دادن پیروان اهل‌بیت(ع) به سمت ارض طوس و مشهدالرضا برای زیارت ثامن الحجج(ع) شاهد هستیم.

بررسی ابعاد و تأثیرات موسم زیارتی ماه صفر و دهه پایانی آن نیازمند بررسی‌های همه‌جانبه بیشتری از منظر معرفتی و معارفی، سیاسی و اجتماعی و تمدنی است و قطعا جریان جاری زیارت اهل‌بیت(ع) با غنای سرشار و بی‌نظیر خود، رشد و بالندگی و تکامل تازه‌ای برای زائرین به ارمغان خواهد آورد.

.........................

پایان پیام