به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ کمیته امور خارجی و امنیت کنست اوایل هفته گذشته بررسی پیشنویس قانون خدمت نظامی را آغاز کرد؛ پیشنویسی که توسط «بوعاز بسموت» رئیس این کمیته، ارائه شده و هدف آن تنظیم روند معافیت طلاب مدارس دینی یهودی از خدمت سربازی است. «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل با ارائه نسخه جدید قانون و کوشش برای تسریع روند قانونگذاری، در تلاش بود پیامی روشن به احزاب حریدی بدهد که برای تصویب قانون و تثبیت معافیت جدی است؛ اقدامی که زمینه بازگشت این احزاب به ائتلاف و تضمین ثبات آن را تا موعد قانونی انتخابات (اکتبر ۲۰۲۶) فراهم میکند.
اما در عمل، جدلها و اختلافنظرها درباره این قانون، به نقطه شروع غیررسمی کارزار انتخاباتی آینده اسرائیل تبدیل شده است. بخش قابلتوجهی از نمایندگان ائتلاف دیگر امیدی به تصویب قانون یا بقای ائتلاف تا سال ۲۰۲۶ ندارند و رفتارشان را بر اساس محاسبات شخصی تنظیم میکنند؛ برخی نیز آشکارا با نسخه پیشنهادی قانون مخالفت کردهاند. در سوی دیگر، اپوزیسیون میکوشد این قانون را به محور اصلی کارزار انتخاباتی آینده بدل کند.
واکنشها به قانون خدمت نظامی
با آغاز بررسی لایحه، چند تن از وزرا و نمایندگان ائتلاف اعلام کردند که با نسخه فعلی آن مخالفت خواهند کرد. اوفیر سوفیر، وزیر مهاجرت و جذب (حزب صهیونیسم دینی) اسرائیل، قانون را مایه ننگ خواند و تهدید کرد حتی به قیمت اخراج از دولت به آن رأی منفی میدهد. «شارین هسکیل» معاون وزیر خارجه (حزب امید نو) اسرائیل، نیز مخالفت خود را اعلام کرد. افزون بر آنها چند نماینده حزب لیکود نیز با لایحه مخالفت یا درباره برخی بندهای آن ابراز تردید کردند.
«یولی ادلشتاین» رئیس پیشین کمیته امنیت و امور خارجی (لیکود) تأکید کرد که نسخه پیشنهادی بسموت در عمل تشویق به فرار از خدمت است. او گفت: هدف قانون، حفظ ائتلاف است نه تقویت خدمت نظامی؛ و تصویب آن ضربهای به امنیت اسرائیل خواهد بود.
به این ترتیب نتانیاهو با دو معضل مخالفت درون حزب لیکود ــ هرچند محدود اما مهم ــ و مخالفت نمایندگان حزب صهیونیسم دینی، مواجه است. بنا به گزارشهای رسانهها، نتانیاهو عمق این مخالفت و حساسیتزا بودن لایحه را دستکم گرفته بود. همچنین گزارش شد که برخی نمایندگان مخالف لایحه از سوی نزدیکان نتانیاهو تهدید به اقدامات تلافیجویانه شدهاند.
اپوزیسیون نیز بهخوبی از این بنبست آگاه است. بخشهایی از جناح راست و راست افراطی خواستار افزایش سهم خدمت سربازی برای حریدیم هستند؛ آنهم در شرایطی که ارتش با کمبود شدید نیروی انسانی روبهروست. اما نتانیاهو برای بقای سیاسی خود به احزاب حریدی نیاز دارد. این وابستگی سیاسی، هرگونه تغییر در قانون را برای او پرهزینه کرده و او را بین دو فشار متضاد، مطالبات پایگاه راست برای توزیع عادلانه بار خدمت و نیاز به رضایت احزاب حریدی، قرار داده است.
اپوزیسیون اکنون از این تناقض برای فشار بر نتانیاهو و بسیج افکار عمومی بهرهبرداری میکند. هدف اصلی اپوزیسیون، افزایش اعتراضها و تقویت گروههای فشار، بهویژه جنبشهای نماینده نیروهای ذخیره ارتش، برای فشار بر نمایندگان ائتلاف است تا در برابر لایحه کوتاه نیایند. این راهبرد، عملاً لایحه را به تله سیاسی برای نتانیاهو تبدیل کرده و شکافهای درون ائتلاف را تشدید کرده است.
اپوزیسیون امیدوار است تأخیر در تصویب قانون، نهایتاً به شکست کامل لایحه، تشدید تنش میان نتانیاهو و احزاب حریدی و حتی احتمال فروپاشی ائتلاف و برگزاری انتخابات پیش از موعد منتهی شود.
لغو ناگهانی سخنرانی نتانیاهو و نشانههای آغاز کارزار انتخاباتی
قرار بود نتانیاهو برای نخستینبار موضع رسمی خود را از طریق یک سخنرانی ویدیویی ضبطشده درباره لایحه اعلام کند. هدف سخنرانی تأثیرگذاری بر افکار عمومی، ارسال پیام هشدار به ناراضیان در ائتلاف و اطمینانبخشی به احزاب حریدی بود. اما تنها چند دقیقه پس از اعلام این سخنرانی، «نفتالی بنت» و سپس یائیر لاپید اعلام کردند که آنها نیز پس از نتانیاهو سخنرانی خواهند کرد.
چند ساعت بعد، دفتر نتانیاهو سخنرانی را با توجیه مشغلههای برنامهریزی لغو کرد؛ توجیهی که با تمسخر گسترده رسانهها روبهرو شد. تحلیلگران گفتند که هرگز سخنرانی ضبطشدهای به چنین بهانهای لغو نشده است، و دلیل واقعی آن، هراس نتانیاهو از پیامدهای سیاسی داخلی و واکنشهای منفی بخشهایی از راست و ارتش بوده است.
اپوزیسیون اعلام کرد که این لغو، نشانه ضعف نتانیاهو و آگاهی او از غیرقابل دفاع بودن لایحه است. لاپید گفت: بیبی فرار کرد. این پیام روشنی است: این قانون عبور نمیکند.
این رخداد نقطهای بود که عملاً آغاز غیررسمی کارزار انتخاباتی ۲۰۲۶ را رقم زد.
محورهای اصلی انتخابات ۲۰۲۶
رسانههای اسرائیلی میگویند انتخاباتهای پیشرو عمدتاً حول محورهای جنگ غزه و نقش دولت در شکست امنیتی ۷ اکتبر، کمیته تحقیق رسمی درباره حمله، روابط خارجی اسرائیل، بهویژه با دولت ترامپ، بحران نظام قضایی و جایگاه دیوان عالی، محاکمه نتانیاهو و احتمال درخواست او برای عفو و تقابل با نهادهای قضایی و رسانهها، خواهد چرخید.
نتانیاهو برای این محورها آمادگی دارد و درون جناح راست اختلاف معناداری در آنها وجود ندارد. اما تنها موضوعی که او را در مقابل پایگاه راست و راست افراطی قرار میدهد، لایحه معافیت طلاب یهودی از سربازی است؛ لایحهای که هیچ اجماع واقعی دربارهاش وجود ندارد. به همین دلیل، این موضوع احتمالاً به مهمترین محور سیاسی انتخابات ۲۰۲۶ تبدیل خواهد شد؛ در شرایطی که باز هم مسئله اشغال و شهرکسازی ــ برخلاف دهههای گذشته ــ از مرکز بحثهای انتخاباتی غایب است.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما