به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ حضور علمای شیعی با اصالت ایرانی در لبنان از اواخر قرن نوزدهم میلادی گزارش شده است. «سید حسین اخوی برقعی» که اصالتا از استان فارس بود، «میرزا باقر شیرازی» که از شاگردان سید جمال الدین اسدآبادی بود و در گسترش مطبوعات در کشور لبنان تلاش زیادی کرد، مرحوم «سید حسن لواسانی» که از سال ۱۹۲۹ میلادی در شهرک «غازیه» در منطقه صیدای لبنان مستقر شد و به مدت بیست سال به عنوان یکی از عالمان این منطقه به تبلیغ و ترویج معارف دین پرداخت از نخستین روحانیون ایرانی در سرزمین لبنان بودند.
شیخ «محسن غروی قوچانی» نیز در دو مقطع زمانی قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، حضوری موثر در لبنان داشت، وی که سالها در نجف اشرف، شاگرد امام خمینی(ره) بود در سال ۱۳۴۵ با حکم استادش آیت الله العظمی خویی به شهر قماطیه لبنان رفت و امام جماعت مسجد تازه تاسیس شیعیان آنجا را برعهده گرفت. در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۴۶ اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه از طرف امام خمینی(ره) برای شیخ «محسن غروی قوچانی» صادر شد و این می تواند نشانه ای از وجود مقلدان امام خمینی(ره) در حدود ده سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در در مناطقی از لبنان باشد.
او نزدیک به ده سال در لبنان، فعالیت تبلیغی کرد و با وقوع جنگ های داخلی لبنان، مدتی در سوریه مستقر شد و در نهایت با دریافت نامه امام خمینی(ره) به ایران بازگشت و در کنار فعالیت های تبلیغی به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت. شیخ «محسن غروی قوچانی» بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و مشارکت در جنگ تحمیلی در نهایت، بار دیگر به لبنان رفت و در سال ۱۳۷۹ شمسی در مرکزی که در بیروت تأسیس کرده بود، درگذشت. بعد از فوت وی، فرزندش شیخ «مهدی غروی»، ادامه فعالیت های تبلیغی و ترویجی پدرش در لبنان را بر عهده گرفت.
شیخ «رضا بابایی» روحانی ایرانی الاصل نیز در دو مقطع قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در لبنان فعالیت های مختلفی داشت. او در سال ۱۳۴۴ وارد لبنان شد و تا سال ۱۳۵۵ در این کشور حضور داشت.
اگر چه فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی وی در شهرک «بریتال»، متمرکز بود، ولی گستره ای در کل لبنان داشت. همکاری فرهنگی و نظامی شیخ «رضا بابایی» با امام موسی صدر و جنبش امل به گونه ای بود که امام موسی صدر به وی، لقب «وزیر دفاع مجلس اعلای شیعیان» را داده بود. وی در سال های انقلاب اسلامی به ایران برگشت و فعالیت های مختلفی در کرج انجام داد، اما در سال ۱۳۶۳ بار دیگر به لبنان برگشت و با حضوری ۳۵ ساله در این کشور، توانست تحولات زیادی را در این کشور ایجاد کند.
«سید محمد غروی» نیز دیگر روحانی ایرانی الاصل در لبنان است که اگر چه در نجف اشرف متولد شده، اما همچنان خود را یک ایرانی می داند. وی ده ها سال امام جمعه شهر شیعه نشین صور است.
اگر چه تاثیرات حضور ۵۰ ساله «سید محمد غروی» در لبنان، نیازمند نگارش مقالات متعدد است اما مهمترین محصول زندگی وی در لبنان را باید در تربیت یک نوجوان لبنانی یافت که به اصرار او برای ادامه تحصیلات به نجف رفت و سال ها بعد نماد مقاومت در جهان تشییع شد.«سید حسن نصرالله» بارها در خاطرات خود از سید محمد غروی نام برد و از تلاش این روحانی ایرانی برای اعزام وی به نجف همراه با توصیه نامه کتبی برای معرفی به سید محمد باقر صدر، سخن گفته بود.
«امام موسی صدر» نیز شاخص ترین روحانی ایرانی در تاریخ معاصر لبنان است. تاثیرات حضور وی و اقدامات تاسیسی‌اش در ایجاد جنبش امل، مدرسه صنعتی جبل عامل، موسسات خیریه، مجلس اعلای شیعیان و دیگر فعالیت های فرهنگی و سیاسی امام موسی صدر، فراتر از ظرفیت محدود این نوشته است. تداوم این فعالیت ها به همت خواهر و دختران امام موسی صدر نیز هم اکنون در لبنان، ادامه دارد.
«سید عیسی طباطبایی» نیز از روحانیون متولد شده در شهر دامغان است که سابقه حدود ۵۰ سال تبلیغ در سرزمین لبنان دارد. تاثیر گذاری فعالیت های این شخص در تاریخ مقاومت لبنان، آن چنان است که مقام معظم رهبری در مکتوبی خطاب به وی نوشته اند: «اینجانب تـــا به یاد دارم شـــما را وجـــود با برکت و مفیـــد و بی بدیلی برای منطقه لبنان شـــناخته ام، مـــا علمنا منک الا الخیر و البر». شهید سید حسن نصرالله نیز بارها در سخنرانی های عمومی و رسانه ای خود از وی تجلیل کرد. سید شهید درباره «سید عیسی طباطبایی» در برنامه ای رسانه ای درباره او گفت: «بــرادر گرامـــی، حضرت علامه، سیدعیسـی طباطبایی که از او بـه خاطر همه تلاش ها و همه عطیه هایش و کرم و فـداکاری اش تشـکر مـی کنیم. کسـی کـه جوانی خـود را در این مسـیر طی کرده و امـروز در مرحلـــه پیری اسـت و همـــه ایـــن مسیر را در خدمـت لبنان و مـردم و مقاومـت آن طی کرده و از او جز صدق و محبت عظیم برای لبنــان و ملت و مقاومـت آن بـــه ویـــژه برای خانــواده شـهدا و جانبـازان چیز دیگری نمی شناسیم. هـر عبارتـی به کار ببـرم نمی توانم جزیـی ولو کوچک از حق این ســید جلیل بـر مـا و مســیری که آمـده ایم و بر ملــت ما را ادا کنیـم»
با این سخنان می توان درک کرد که تاثیر این شخصیت ایرانی در سرزمین لبنان، چه میزان بوده است.
حزب الله، ثمره تمدنی ایران و لبنان
بدون شک، مهم ترین تاثیر ایرانیان در سرزمین لبنان، تلاش برای ایجاد تحولی بنیادین در شیعیان لبنانی بوده است. تلاشی که از حدود ۱۰۰ سال پیش با حضور شخصیت هایی با اصالت ایرانی یا افراد متولد شده در ایران در آن منطقه آغاز شده است.
باید به این اسامی نام ده ها شخصیت فرهنگی و سردار نظامی ایرانی که در طول این سال ها - به ویژه در طول ۴۰ سال گذشته - همراه با خانواده خویش،سال ها در این سرزمین زیستند را نیز افزود. کسانی که توانستند تغییراتی در این سرزمین ایجاد کنند که هم اکنون شیعیان این منطقه، فراتر از سرزمین لبنان، زمینه ساز تحولی تمدنی در منطقه جنوب شرق آسیا و خاورمیانه شدند.
نام بسیاری از این شخصیت های موثر ایرانی در لبنان، هیچ گاه علنی نخواهد شد و تلاش های صورت گرفته توسط شخصیت های شناخته شده در هیچ زمانی به صورت کامل بیان نخواهد شد، اما بدون شک این تاثیرات، آینده ای درخشان برای شیعیان در این منطقه را بنیان نهاده است که باید منتظر نتایج آن در سال ها و دهه های آینده بود.
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
..............................
پایان پیام
نظر شما