خبرگزاری بین المللی اهل بیت(ع)_ابنا: امروزه انتشاراخبار جعلی به یک معضل بزرگ و نگرانی جدی تبدیل شده است و باوجود تلاش های انجام گرفته برای مقابله با اخبار جعلی، امکان تشخیص آن از اخبار واقعی همچنان دشوار است.
در این میان یکی از مؤثرترین شیوه های برخورد با اخبار جعلی، توسعه آموزش سواد رسانه ای است.
اما سواد رسانه ای چیست؟
مارشال مک لوهان اولین بار در کتاب «درک رسانه: گسترش ابعاد وجودی انسان می نویسد: «زمانی که دهکده جهانی تحقق یابد، لازم است انسانها به سواد جدیدی به نام سواد رسانهای دست یابند» او هر رسانه را امتداد یک حس می دانست؛ رادیو را امتداد گوش؛ تلویزیون را امتداد چشم؛ و بی شک اگر امروز زندگی می کرد، تلفن همراه را بیش از همه، امتداد دست بر می شمرد.
دکتر یونس شکرخواه سواد رسانه ای را درکی می داند متکی بر مهارت که بر پایه آن می توان رسانه ها و تولیداتشان را شناخت و تفکیک کرد. بخش زیادی از مطالعات حوزه ارتباطات و رسانهها، حوزه سواد رسانهای به خود اختصاص داده که با هدف سنجش میزان و نحوه تاثیر رسانهها بر روی گروههای مختلف جامعه، تدوین و طراحی استراتژیهایی برای آموزش گروههای مختلف برای ایجاد «مصونیت» در برابر آثاراحتمالی منفی محتواهای «نامطلوب» رسانههاست. تمر کز سواد رسانهای در چارچوب مطالعات فرهنگی بر نحوه فهم، تفسیر و دریافت مخاطب از متون رسانهای در سبک و سیاقی خلاقانه، و مولد است و برآمده از دل مفاهیمی در سُنت مطالعات فرهنگی مانند سبک زندگی، زندگی روزمره، مقاومت ، مخاطب فعّال، رمزگشایی، و مواردی از این دست است.
مطالعات سواد رسانههای جدید در عصر دیجیتال بحث بر سواد رسانههای جدید در اصل بحث بر سر انقلاب در فناوریهای دیجیتال، فراگیرشدن اینترنت، و در همین اواخر، پیوند میان اینترنت و گوشیهای هوشمند و در نتیجه، شکلگیری نوع جدید و پیچیدهای از مصرف و تولید رسانهای است.
ما در یک محیط میانجی و با واسطه (رسانه) زندگی میکنیم و رسانه ها بر حیات فرهنگی و سیاسی ما سلطه دارند.
رسانه ها قادرند مدل های ارزشی و رفتاری پرقدرتی تولید کنندو بدون آنکه خودآگاه ما را فعال کنند، بر ما تأثیر میگذارند .
امروزه تقریبا همه اطلاعات (بجز مواردی که مستقیم تجربه می کنیم) رسانهای شده هستند. در فضایی زندگی میکنیم که در احاطه کامل رسانه، شبکههای اجتماعی و پیامرسانها هستیم. میزان بالای تولید اطلاعات و شیوه های شناختی انسانها، همه گزاره هایی که کاربران در معرض آن قرار دارند، برایشان تفاوتی نمی کند و نوعی شکاکیت و پوچی ساختاری و محتوایی در روابط بین انسانها و واقعیت امور ایجاد می کند. به دلیل ایجاد همین تغییرهای اساسی، در نظام ارتباطات بین انسانی و شیوهها و فرایندهای شناخت انسانهاست که امروزه می توان گفت شاهد دوران جدیدی در تاریخ هستیم که طی آن فضای انتشار اخبار جعلی و اطلاعات نادرست و برتری احساسات و عواطف، بر برهان و منطق، به شکل گسترده ای در حال شکل گیری است. در خصوص ضرورت آشنایی با رسانه های جدید به ویژه در بین مسلمانان و ایرانیان ، باید گفت که ایران کشوری است که از لحاظ فراوانی، بیشترین آمار شبکههای فارسیزبان بیگانه را در خارج از مرزهای جغرافیایی دارد؛ بنابراین ضرورتهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آشنایی با این رسانه ها در ایران بسیار واضح است.
درصورت بروز اندکی غفلت از سوی عوامل ناظر فرهنگی بخصوص ناظرین رسانه ای به راحتی دشمنان و معاندین می توانند هر نوع نقشه ای را در کشور عملی کنند و باعث بروز فتنه در کشور شوند.
نوجوانان و قشر خاکستری که معمولا در برابر مواجه شدن با اخبار جعلی برخورد هیجانی از خور بروز می دهند بیشترین آسیب را به خود و جامعه وارد می کنند.
بنابراین لزوم آموزش و روشنگری برای این افراد بیشتر ضروری به نظر می رسد.
نظر شما