خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) - ابنا: در فرهنگ نورانی معارف اهلبیت(ع)، ماههای حرام و به ویژه ماه رجب، از جایگاهی بیبدیل برخوردارند. این ماه، تنها یک فصل زمانی نیست، بلکه «فضایی معنوی» و فرصتی استثنایی است که درهای خاص رحمت، مغفرت و اجابت پروردگار در آن به روی خلق گشوده میشود. برخلایدگاههای سطحی، رجب، ماهی برای بازتعریف رابطه عبد و معبود است. روایات برجایمانده از خاندان وحی، با تعابیری آسمانی و عمیق، ماه رجب را به مثابه «مزرعهای برای کشت ایمان» و «بهاری برای شکفتن دلهای عطشناک» معرفی میکنند و برای بهرهبرداری از این موسم زرین، برنامهای جامع ارائه دادهاند. در این گزارش، با رجوع به منابع اصیل شیعی، گوشهای از این دریای روایی را مرور میکنیم.
نخستین نکتۀ کلیدی در روایات، تأکید بر ماهیت ارتباطی رجب است. امام محمدباقر(ع) در حدیثی پرطنین، این ماه را «أَصَبُّ» توصیف میفرمایند؛ یعنی ماهی که رحمت خدا در آن به شدت و فراوانی بر امت میبارد.(1) این تعبیر، تصویری زنده از آسمانی گشوده و رحمتی جاری و سیلآسا ارائه میدهد. در روایت دیگری، امام موسی کاظم(ع) ماه رجب را «نهر بهشتی» معرفی میکنند که گواراتر از شیر و شیرینتر از عسل است و هر کس جرعهای از آن بنوشد، در روز تشنگی قیامت سیراب خواهد بود.(2) این تشبیه، رجب را به پلی میان دنیا و آخرت و وسیلهای برای ذخیرهسازی توشۀ آخرت تبدیل میکند.
اما سؤال اینجاست که چگونه میتوان از این نهر بهشتی سیراب شد؟ روایات، عبادت و مناجات را کلید اصلی گشایش این گنجینه معرفی میکنند. امام صادق(ع) فرمودهاند: رجب، ماه استغفار امت من است؛ پس بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است.(3) در اینجا، تمرکز بر «استغفار» به عنوان نقطه آغاز حرکت معنوی است. استغفار، پاککنندۀ صفحۀ دل از زنگارهای گناه و آمادهساز روح برای دریافت انوار بیشتر رحمت الهی است. همچنین، دعا و نیایش، به ویژه دعای «یا ذَالْجَلَالِ وَ الْإِکْرَام» در این ماه، از سوی معصومان(ع) بسیار سفارش شدهاست. این دعا، روح توحید و بزرگی پروردگار را در دل زنده میکند و بنده را در مقام انقطاع و نیاز کامل قرار میدهد.
در لایهای عمیقتر، ماه رجب «ماه ولایت» نیز شناخته میشود. ولادت امام محمدباقر(ع) و امام علی(ع) در این ماه، بر برکت و قداست آن افزوده است. برخی روایات، روزهای خاصی از رجب را به مناسبت میلاد این حضارات نور، دارای فضیلتی مضاعف میدانند. بنابراین، گرامیداشت این مناسبتها و توسل به اهلبیت(ع)، گام نهادن در مسیری است که خود آن بزرگواران ترسیم کردهاند. در حقیقت، رجب تنها ماه عبادت خشک و بیروح نیست، بلکه ماه پیوند با معصومان(ع) و الگوگیری از سیرۀ عملی آنان برای نزدیکی به خداست. بهرهگیری از این ماه، نیازمند برنامۀ عملی، خلوص نیت و تمسک به ریسمان ولایت است تا بنده، این فصل رویش معنوی را به کاملی درو کند.
پاورقی:
-
شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ذیل اعمال ماه رجب، روایت از امام محمدباقر(ع).
-
محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، جلد ۱۰، باب استحباب الصیام فی الشهور الثلاثة، حدیث ۱.
-
شیخ صدوق، الامالی، المجلس الثانی و الثلاثون، حدیث ۵.
-
ابن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسنه، جلد ۲، فصل سوم در اعمال ماه رجب.
-
کلینی، الکافی، جلد ۴، کتاب الصیام، باب صیام الشهور الثلاثة.
نظر شما