به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ شانزدهمین شماره از دوفصلنامه هستی و شناخت با بررسی موضوعات دینی و فلسفی به صاحب امتیازی دانشگاه مفید به زیور طبع آراسته شد.
از جمله عناوین مقالات این شماره چنین است: «مرزهای همجواری فلسفه و کلام»، «معناشناسی فاعلیت خداوند در پرتو رهیافت فلسفی و معرفت دینی»، «چیستی و چگونگی تکوّنِ شناخت عقلی تصوری (مفاهیم ماهوی) و وجـه صدق آن بر کثیرین از منظر ملاصدرا»، «شناختِ عینی محصولِ داروینیسمِ فعال در معرفتشناسی تکاملی پوپر»، «اراده نیک و واقعگرایی اخلاقی در فلسفه اخلاق کانت»، «بررسی اشکالات شیخ احمد احسائی به رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا»، «عدل الهی و حق بشری بررسی رابطه معنای عدالت خداوند و مسأله حق بشر با واکاوی دیدگاه استاد مطهری».
در طلیعه مقاله «معناشناسی فاعلیت خداوند در پرتو رهیافت فلسفی و معرفت دینی» آمده است: «رابطه خداوند با جهان و موجودات آن، رابطه ایجادی بوده و او فاعل و خالق نظام امکانی است. در تبیین چگونگی این فاعلیت، میان مشهور متکلمان و فیلسوفان اختلاف نظر کلی وجود دارد. در این میان، اختلاف نظر دیگری نیز مشاهده میشود که در یک سوی آن دیدگاه فیلسوفان و در سوی دیگرش برخی آیات و شماری از روایات قرار گرفته و ناسازگاری را نشان میدهد؛ زیرا برخلاف نظر فیلسوفان که علم خداوند را یگانه منشأ صدور فعل میدانند، در قرآن به صورت پراکنده و در شماری از روایات به روشنی به این معنا توجه داده شده که ایجاد موجودات به طی شدن مراتب و مراحلی بستگی دارد. مسئله این است که چگونه میتوان این کثرت را (اگر خارجی باشد) با اصول عقلی ناظر به مرتبه خاص وجود خداوند سازگار دانست؟ در این نوشتار کوشیدم که نشان دهم یافتههای فلسفی، به ضمیمه برخی آموزههای دینی، این ناسازگاری را برطرف میکند.»
در طلیعه مقاله «اراده نیک و واقعگرایی اخلاقی در فلسفه اخلاق کانت» آمده است: «مفسران برساختگرای اخلاق کانت مدعیاند که تمام ارزشها و هنجارهای اخلاقی وابسته به کنشگران است و ارادهی نیک ارزشهای اخلاقی را وضع میکند. مفسران واقعگرای اخلاق کانت مدعیاند که اراده و خودآیینی آن در ناسازگاری با واقعگرایی اخلاقی نیست، زیرا حداقل برخی ارزشها وجودی مستقل از کنشگران دارند. در این تلقی، معمولاً تحلیل دقیقی از ارادهی نیک داده نمیشود و نقشی حاشیهای پیدا میکند. بر خلاف این دو تفسیر، در این مقاله با روشی تفسیری، با تبیین معنای بنیادین ارادهی نیک، از سازگاری ارادهی نیک کانت با واقعگرایی اخلاقی بحث میکنیم، به نحوی که نقش کلیدی ارادهی نیک حفظ شود. بنیان ارادهی نیک خودآیینی است. از یک سو، خودآیینی شرط صوری واقعیتهای اخلاقی است و از سوی دیگر، غایت فینفسه بنیان مادی ارادهی نیک است. بنابراین، میتوان ارادهی نیک را مطابق با واقعگرایی دانست، زیرا ارادهی نیک کارکردی صوری دارد و بنیان مادی آن نیز، ارزشی ذاتی و واقعی است.»
..............................
پایان پیام/348