به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ برپایی کرسی های اسلام شناسی و شیعه شناسی و ایجاد رشته های مرتبط با این دو موضوع در دانشگاه های مختلف غربی و عبری، نیازمند اساتیدی است که تسلط علمی و توان پژوهشی مناسب برای اینگونه آموزش ها را داشته باشند.
باید به این گروه از اساتید، بدون شک شخصیت هایی را افزود که بدون هیچ گونه حضور رسانه ای یا فعالیت های آشکار آکادمیک به عنوان اساتید برجسته شیعه شناسی با مراکز امنیتی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی همکاری می کنند و حتی مدیریت بخش هایی از دانشگاه های نظامی و اطلاعاتی را بر عهده دارند.
معرفی گروه دوم به آسانی ممکن نیست اما درباره گروه اول باید گفت که حداقل در ۳ دانشگاه در سرزمین های اشغالی به صورت رسمی، دروس شیعه شناسی ارائه می شود. این در حالی است که گزارش های فراوانی از همکاری های آشکار میان برخی از دانشگاه های جهان از جمله دانشگاه ها و محافل آکادمیک آمریکا و ترکیه با دانشگاه های اسرائیل برای شناخت شیعه وجود دارد.
به عنوان نمونه تقریبا به صورت همه ساله به جز زمان هایی که مسائل سیاسی، امکان برگزاری را محدود کرده باشد، کنفرانس شیعه‌شناسی در استانبول ترکیه برگزار می‌شود و شیعه شناسانی از اسرائیل و دیگر کشورها درآن شرکت می کنند. با این مقدمه می توان حجم پژوهش هایی که با موضوع «شیعه» در مراکز مختلف دانشگاهی در اسرائیل یا کشورهای دوست با این دولت انجام می شود را تصور کرد و تعداد شیعه پژوهانی که با عناوین اسلام شناس یا شیعه پژوه با این مراکز همکاری علمی دارند را به صورت تقریبی محاسبه کرد.
باید به این افراد، بهائیان مستقر در اسرائیل را نیز افزود که با توجه به تقابل میان شیعه و دین جعلی بهائیت، مطالعه خود را بر روی شیعه متمرکز کرده اند. تحقیقات این افراد که تقریبا همه آنان، اصالت ایرانی دارند، آن چنان گسترده است که بسیاری از برجسته ترین شیعه شناسان اسرائیلی از شاگردان این افراد بهایی هستند.
برخی از محققان مطالعات اسرائیل شناسی معتقدند که رژیم صهیونیستی طرح‌های مطالعاتی خود در حوزه مطالعات اسلامی را به دو بخش عمده تقسیم کرده است، یکی احیای کلام شیعی اعتزالی که منظور آنان از کلام شیعی اعتزالی، کلام شیعی است که به دوره قرن نهم تا سیزدهم میلادی برمی‌گردد و در همین دوران کلام شیعی از فلسفه متأثر بوده است. هدف آنان از این بخش از تحقیقات، احیای کلام یهود بر اساس نیازهای عصر کنونی با استفاده از مؤلفه‌های عقلانی کلام شیعی و اعتزالی است.
بخش دوم مطالعات شیعه‌شناسی به شناسایی و ترویج تفکرات ابن‌قیم جوزیه و ابن‌تیمیه برای تغذیه فکری افراط‌گرایان سلفی همچون داعش جهت درگیر کردن مناطق مختلف اسلامی با یکدیگر و برانگیختن جنگ شیعی و سنی و ایجاد نقاط امن برای رژیم صهیونیستی است.
دانشگاه های اسرائیلی فعال در زمینه شیعه شناسی
تعدادی از دانشگاه های فعال در زمینه شیعه شناسی در اسرائیل را می توان به صورت خلاصه به این صورت معرفی کرد : «دانشگاه عبری اورشلیم» که دارای کرسی تخصصی شیعه شناسی است، «دانشگاه حیفا» که با تمرکز بر زبان و ادبیات عرب فعالیت دارد و تمرکز فعالیت آن بر ایران و کشورهای عربی مانند عراق و لبنان است. «دانشگاه بارایلان» که تمرکز بخش مطالعات عربی و اسلامی این دانشگاه، بررسی مسائل مربوط به ایران و مدل عینی حکومت شیعه در قالب ولایت فقیه است.
باید به این مراکز دانشگاهی، مجموعه های پژوهشی فعال در موضوعات مرتبط با ایران را نیز افزود به عنوان نمونه «مرکز مطالعات ایرانی» در «دانشگاه تل‌آویو» که با اعطای کمک‌های مالی یهودیان ایرانی مانند خانواده «نظریان» و با مساعدت «لورد داود آلیانس» فعالیت دارد و «مرکز مطالعات خلیج فارس» در «دانشگاه حیفا» نیز با حمایت خانواده «مئیر عزری»، فعالیت های مرتبط با کشورهای حاشیه خلیج فارس را هدایت می کند.
گزارش های منتشر شده از پژوهش های انجام شده در مراکز شیعه شناسی نیز تنوع فراوانی دارد. به عنوان نمونه «کلام و فقه در شیعه امامیه» به قلم «اتان کولبرگ» و «کتاب مقدس و تفاسیر آن در شیعه امامیه اولیه» به قلم «براشر»، «انتقال نظام سیاسی ایران به سمت مدلی جدید؛ تلاش برای ایجاد دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران»، «ارزیابی نیروهای مسلح و نظامی جمهوری اسلامی ایران؛ «مطالعه بر عکس‌العمل ایران نسبت به تحریم اقتصادی»، «تاریخ مدرن شیعه»، «اختلافات اعراب در فلسطین»، «اختلافات عرب‌ها و ایرانیان»، «تفکر سیاسی معاصر ایرانی‌ها»، «موضوع انرژی هسته‌ای»، «عراق و تاریخ سیاسی عراق»، «تفکر اسلام سیاسی»، «تاریخ اندیشه‌ی شیعه»، «فقه شیعه»، «ابعاد مختلف تفکر شهید محمدباقر صدر»، «اختلافات بین علما در قرن ۱۹ میلادی در حوزه‌ی نجف»، «تأثیری که جهانی‌شدن بر تفکر شیعه دارد»، «امنیت در ابعاد ژئوپلیتیک شیعه و به خصوص ایران و تبعات آن بر منافع ملی اسرائیل» عناوین برخی از پژوهش های انجام شده در این مراکز است. «مرجعیت پژوهی» نیز از محورهای مهم پژوهشی در این مراکز شیعه شناسی است.
بدون شک، برخی از پژوهش هایی که با محوریت شیعه انجام شده است، مورد استفاده مراکز خاص در دولت اسرائییل قرار گرفته است. میزان تاثیرگذاری این پژوهش ها در سیاست های دولت اسرائیل به میزانی است که برخی از پژوهشگران، ایجاد و حمایت از گروه های مذهبی تندرو مانند «داعش» توسط سازمان های صهیونیستی و آمریکایی را برگرفته از این پژوهش ها می دانند. به این ترتیب باید گفت که مطالعات شیعه‌پژوهی در اسرائیل، صرفا یک فعالیت آکادمیک و علمی نیست و دارای ابعاد امنیتی و ژئوپلیتیک برای اسرائیل است.
به عنوان نمونه، پژوهشی با محوریت «تصور انسانی از خدا در اسلام» با محوریت تفکر غالیان در شیعه و نسبت آن با فرقه «نُصیریه» توسط شیعه شناسان اسرائیل انجام شد که انتشار آن منجر به ایجاد فضای مسموم بر علیه علویان سوریه و کافر اعلام کردن آنان توسط گروه های سنی مسلح شده است.
در بخش های بعدی این نوشتار به معرفی شیعه پژوهان اسرائیلی خواهیم پرداخت.
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
..............................
پایان پیام
نظر شما