به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در بخش‌های قبلی این نوشته، (بخش اول . بخش دوم) جایگاه امامت در دعای سحر ماه مبارک رمضان مورد بررسی قرار گرفت و ائمه معصومین(ع) به عنوان مصداق کامل برخی از موضوعات مطرح شده در این دعا معرفی شدند. در این نوشته نیز بخش‌های دیگری از این دعای نورانی و نسبت آن با ائمه معصومین(ع) مورد تحلیل قرار می‌گیرد.
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ مِنْ کَلِماتِکَ بِأَتَمِّها وَکُلُّ کَلِماتِکَ تامَّةٌ، اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِکَلِماتِکَ کُلِّها
واژه «کلمه» معنای جامعی دارد، مثلا «آب» یک کلمه است، یعنی اسم و نشانه‌ای است برای اشاره، معرفی و شناخت یک چیز. در آیات مختلفی از قرآن کریم، نیز از لفظ «کلمه الله» استفاده شده است. به عنوان مثال در سوره توبه آیه ۴۰ می‌فرماید: «جَعَلَ کَلِمَةَ الَّذِینَ کَفَرُواْ السُّفْلَی وَکَلِمَةُ اللّهِ هِیَ الْعُلْیَا وَاللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ، سخنان کسانی که کفر ورزیدند را پست کرد، و کلمه خداوند است که والا و برتر است».
همچنین در سوره آل‌عمران آیه ۴۵ با اشاره به تولد حضرت عیسی(ع) آمده است: «إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ، خداوند تو را به کلمهای از جانب خود که نامش مسیح عیسی ابن مریم است مژده می‌دهد».
همچنین در سوره بقره آیه ۳۷ در موضوع توبه حضرت آدم(ع)، خداوند فرموده است: «فَتَلَقَّی آدَمُ مِن رَّبِّهِ کَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَیْهِ، سپس آدم از پروردگارش کلماتی را دریافت نمود و خداوند توبه او را پذیرفت».
همچنین در سوره کهف آیه ۱۰۹ آمده است: «قُلْ لَوْ کانَ الْبَحْرُ مِداداً لِکَلِماتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ اَنْ تَنْفَدَ کَلِماتُ رَبِّی». بگو: «اگر دریا برای نوشتن کلمات پروردگارم مرکّب شود، دریا به اتمام می‌رسد، پیش از آن‌که کلمات پروردگارم پایان یابد».
در سوره لقمان آیه ۲۷ نیز درباره «کلمات الله»این وصف آمده است: «وَ لَوْ اَنَّ ما فِی الْاَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ اَقْلامٌ وَ الْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ اَبْحُرٍ ما نَفِدَتْ کَلِماتُ اللَّهِ اِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ، و اگر همه درختان روی زمین قلم شود، و دریا برای آن مرکّب گردد، و هفت دریا به آن افزوده شود، اینها همه تمام می‌شود ولی کلمات خدا پایان نمی‌گیرد؛ خداوند توانا و حکیم است.»
در آیه ۱۲۴ سوره بقره ، آیه ۳۴ سوره انعام و آیه ۶۴ سروه مبارک یونس نیز واژه « کَلِماتِ اللَّهِ» آمده است.
به این ترتیب می‌توان گفت که هر چیزی که نمایانگر جلوه‌ای از خداوند باشد، می‌تواند به عنوان «کلمه الله» شناخته شود و در میان این کلمات، بدون شک ائمه(ع)، بیشتر جلوه از خداوند به نمایش گذاشته‌اند.
در روایات مختلفی نیز ائمه معصومین(ع) به عنوان «کلمه تامه خداوند» معرفی شده‌اند. یحیی بن اکثم از حضرت هادی(ع) راجع به این آیه پرسید: مراد از «کلمات الله» چیست؟ امام هادی(ع) فرمودند: «نَحْنُ الْکَلِمَاتُ الَّتِی لَا تُدْرَکُ فَضَائِلُهَا وَ لَا تُسْتَقْصَی، ما همان کلمات خداوندی هستیم که فضایل ما درک شدنی و تمام شدنی نیست»(۱).
همچنین در جوامع روایی در مورد اهل بیت(ع) آمده است که ایشان فرموده‌اند: «نحن الکلمات التامّات، یعنی ما کلمات تامّه و کامله الهی هستیم».(۲)
به این ترتیب می‌توان گفت منظور از «کلمات تامه خداوند» در دعای سحر ماه مبارک، ائمه معصومین(ع) هستند که توانسته‌اند به شکلی مناسب، جلوه‌های خداوند را نمایان کنند.
در بخش‌های دیگر این نوشته، نسبت میان دعای سحر و اهل بیت(ع) تبیین می‌شود.
منابع:
۱- بحار الأنوار، ج۴، ص۱۵۱ و کتاب الإحتجاج، ج۲، ص۴۵۴ و کتاب الاختصاص، ص۹۰
۲- بحارالانوار، جلد ۵، ص ۹
۳- کتاب شرح دعای سحر، امام خمینی ره
سید علی اصغر حسینی / ابنا
...................
پایان پیام
نظر شما