به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ پس از چند سال تأخیر، نخستین مرحله انتخابات محلی و شهرداریها روز یکشنبه در استان جبل لبنان برگزار شد. این انتخابات نخستین دور از سال ۲۰۱۶ تاکنون به شمار میرود. دوره پیشین شوراها در سال ۲۰۲۲ به پایان رسید و طبق قانون، باید در همان سال انتخابات جدید برگزار میشد. اما به دلیل برگزاری انتخابات پارلمانی، این روند به تعویق افتاد. در سال ۲۰۲۳ نیز به علت بنبست سیاسی در انتخاب رئیسجمهور، و در سال ۲۰۲۴ به دلیل جنگ رژیم صهیونیستی علیه لبنان، این انتخابات انجام نشد.
سیستم انتخلبات چندمرحلهای در لبنان
انتخابات شهرداریها در لبنان سازوکاری پیچیده دارد و در چهار مرحله بهصورت استانی برگزار میشود. به این معنا که در هر مرحله، انتخابات در یک یا چند استان برگزار میشود. چندمرحلهای بودن این انتخابات بدین معناست که این روند در بازهای چهار هفتهای انجام خواهد شد.
پیشتازی حزبالله در انتخابات محلی و شهرداریها
با توجه به اینکه مرحله نخست انتخابات لبنان از استان کلیدی جبل لبنان در مرکز کشور آغاز شده، نتایج فعلی محدود به همین استان است. همچنین، با توجه به نزدیکی این استان به پایتخت، نتایج انتخاباتی آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. به طور کلی، استان جبل لبنان که بهطور محلی «جبل» خوانده میشود، شامل شش شهرستان است: بعبدا، عالیه، متن، کسروان، شوف و جُبَیل.
نتایج اولیه انتخابات در استان جبل لبنان حاکی از پیروزی فهرستهای مورد حمایت حزبالله است. بنابر گزارش رسانههای لبنانی، تمامی فهرستهایی مورد حمایت و تایید حزبالله و جنبش امل، در تمامی حوزههای انتخابیه خود پیروز شدند. طبق نتایج اولیه، با وجود رقابت نزدیک، انتخابات شهرداریها در تمام شهرهای استان جبل لبنان در تاریخ ۴ ماه می، بهطور مسالمتآمیز و دموکراتیک برگزار شد و فهرستهای مورد حمایت حزبالله و جنبش امل در دو شهر غبیری و حارت حریک در منطقه ضاحیه، و همچنین در چند شهر در جُبَیل و شوف پیروز شدند. این دو حزب شیعه معمولا با فهرست مشترکی با عنوان «توسعه و وفاداری» (التنمیة والوفاء) در انتخابات شرکت میکنند. مناطق بعبدا، عالیه و جُبَیل نیز از دیگر حوزههای مهمی هستند که احزاب شیعه در آنها به پیروزی رسیدند. اما در برخی مناطق مسیحینشین مانند جونیَه، رقبای مسیحی موفق به کسب پیروزی شدند.
تأثیر انتخابات شهرداریها بر چشمانداز سیاسی لبنان
الجزیره به نقل از توفیق شومان، تحلیلگر سیاسی این شبکه اعلام کرد که انتخابات شهرداریها و دهیاریها در لبنان از قالب سنتی خود و نقش صرفا محلی فاصله گرفتهاند. این انتخابات اکنون ابعاد سیاسی و رقابت حزبی به خود گرفتهاند و نوعی نمایش قدرت و بازتاب جایگاه جریانهای سیاسی در صحنه سیاسی لبنان از طریق صندوق رأی به شمار میروند. در واقع، احزاب و گروههایی که در انتخابات شهرداری پیروز میشوند، در سطح پارلمان قدرت چانهزنی بیشتری خواهند داشت، چرا که نتایج این انتخابات نشاندهنده میزان مقبولیت یا عدم مقبولیت یک حزب یا گروه در جامعه لبنانی است.
نتایج انتخابات لبنان در واقع آزمونی است برای سنجش اینکه آیا گروههای سیاسی جایگاه خود را در جامعه حفظ کردهاند یا در حال عقبنشینی هستند. به گفته شومان، حزبالله و جنبش امل دو گروهی هستند که بیشترین اعتماد را به پایگاه مردمی خود در لبنان دارند و از همینرو، مناطقی که احزاب شیعی در آن حضور دارند، معمولاً شاهد مشارکت گستردهتر و وسیعتری در انتخابات هستند. پیشتازی حزبالله و جنبش امل در انتخابات جبل لبنان نیز واکنشی اجتماعی در حمایت از این دو حزب شیعه، پس از تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان تلقی میشود. بهعبارت دیگر، میتوان گفت نتایج انتخابات شهرداری در لبنان آزمونی برای میزان محبوبیت احزابی چون حزبالله، بهویژه پس از بحرانهای اخیر در این کشور است.
از سوی دیگر، شهرداریها در لبنان از اختیارات گستردهای در مدیریت محلی برخوردارند؛ از بودجههای توسعهای و عمرانی گرفته تا خدمات عمومی و حتی تأثیرگذاری بر امنیت منطقهای. بنابراین، انتخابات جاری میتواند برای جناحهای سیاسی از جمله حزبالله، تعیینکننده و سرنوشتساز باشد.
در پایان باید گفت که برگزاری مرحله نخست انتخابات شهرداری در جبل لبنان، نهتنها نشانهای از بازگشت روند دموکراتیک به فضای سیاسی لبنان است، بلکه به بستری برای سنجش جایگاه اجتماعی احزاب در دوران پس از بحران بدل شده است. پیشتازی حزبالله و امل در این مرحله، نمایانگر تداوم حمایت مردمی از جریانهای شیعی، بهویژه پس از تجاوز رژیم صهیونیستی محسوب میشود. از سوی دیگر، مشارکت فعال در مناطق شیعهنشین و رقابت فشرده در مناطق مسیحی نشان میدهد که انتخابات محلی در لبنان، بیش از هر زمان دیگری، به صحنهای برای صفبندی سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است.
**************
پایان پیام/ 345