عوامل و زمینه‌های ایجاد مشکلات اخلاقی در خانواده

خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع)-ابنا: عواملی همانند تندخویی، زخم زبان ، فحش و کتک و خودپسندی زمینه ی مشکلات خانوادگی را در خانواده ها و روابط زوجین به وجود می آورند.

رسول اکرم روزی بر روی منبر پرسیدند کدام دستگیره ایمان از همه محکم تر است؟ یعنی چه چیزی موجب نجات انسان است که بالاتر از آن وجود ندارد کسی :گفت با رسول الله نماز برخی ،روزه ،زکات و عده ای جهاد در راه خدا را متذکر شدند هر کس چیزی گفت و نتوانستند جواب بدهند پیغمبر اکرم فرمودند: این هایی که گفتید خوب است اما محکم ترین دستگیره برای انسان" الحب فی الله والبغض فی الله" دوستی در راه خداست ودشمنی نیز در راه خداست.( کلینی، اصول کافی، ج ۳، ص ۱۹۴)
آنچه خیلی نجات دهنده است این است که انسان برای خدا برادران مسلمان خود را دوست داشته باشد و دشمنان اسلام را دشمن بداند؛ یعنی زنش را به خاطر خدا دوست داشته باشد، برای اینکه مسلمان است نه برای اینکه شهوت او را ارضا میکند. اینکه مردانگی نیست، این مربوط به حیوان هاست. ارضای شهوت یکی از فواید کوچک تشکیل خانواده است. مرد باید به زنش محبت داشته باشد برای اینکه مسلمان است و زن به شوهرش محبت داشته باشد. برای اینکه مسلمان است.

نبود محبت و رحمت بین زن و شوهر مهمترین عامل و زمینه بروز مشکلات اخلاقی در خانواده است. بنابراین لازم است بدانیم چه آفاتی این محبت خدادادی را از بین می برد.

۱. تندخویی

اول چیزی که محبت را از خانه میبرد و شیشه محبت را میشکند، تندخویی است. اختلاف تندی، پرخاشگری شیشه محبت را زود میشکند اگر زن در مقابل شوهر زبان دراز شد. پرخاشگر شد همان جمله اولش یک ضربه به احساس مرد میزند. اگر مرد تند خو شد. همان فریاد او تندی او در مرتبه اول یک ضربه به محبت میزند و اگر خدای نکرده این تندخویی از طرف هر دو ادامه پیدا کند قطعاً شیشه محبت شکسته میشود و بالاتر از آن اینکه محبت به نفرت مبدل میشود به سنگ دلی و قساوت مبدل میشود. مخصوصاً اگر در تندخویی و پرخاشگری زخم زبان هم داشته باشد و کسی را به رخ او بکشند؛ یعنی مثلاً زن مردی را به رخ شوهرش بکشد بگوید ببین چه زندگی خوبی دارد چه مرد خوبی است یا مرد زنی را به رخ زنش بکشد بگوید ببینن زن همسایه چه زن خوبی است.
این جمله به اندازه ای کوبندگی دارد که نه فقط محبت را از بین می برد، بلکه نفرت می آورد، نه فقط رحمت و دلسوزی را از بین میبرد قساوت و سنگ دلی می آورد. باید مواظب باشیم این گونه امور در زندگی نباشد.
 

۲. فحش و کتک

اگر زبان مردی و یا زنی آلوده به فحش باشد این مرد و زن شخصیت ندارند. اگر کسی به فرزند و خانمش فحش دهد ولو تقصیر داشته باشد و یا خانمی به شوهرش فحش دهد و اول تقصیر داشته باشد خدا و ائمه طاهرین از او قهر میکند از طرفی این فحش مجسم میشود و رفیق او در عالم برزخ و قیامت است و در قیامت رسواست.

قرآن می فرماید:
یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَرَاً وَ مَا عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَمْ أن بَیْنَها وَ بَیْنَهُ أمداً بعیدا .

روزی که هر کس هر کار نیکو کرده همه را در پیش روی خود حاضر ببند و آنچه بدی کرده آرزو کند ای کاش میان او و کار بدش مسافتی دورجدایی بود.( . آل عمران (۳) ۳۰)
هر کار خوبی که انجام بدهید در روز قیامت مونس و همراه شماست و کارهای بد به صورت های بدی در می آید و به اندازه ای انسان رسوا می شود که به قول قرآن می گوید ای کاش بین من و اعمال بدم خیلی فاصله بود تود لو ان بینها و بینه امداً بعیدا». لذا یک مسلمان باید مؤدب باشد.

یکی از سفارشهایی که امام صادق بارها به شیعه دارد این است که ای شیعه مؤدب باش و مایه زینت اولیای الهی باش یک خانم با شخصیت زشت است که در زبان او فحش باشد، به بچه هایش یا دیگران همچنین است کتک که به اندازه ای گناه دارد که رسول اکرم له روی منبر می فرمودند: اگر مردی کشیده ای به صورت زنش بزند در روز قیامت پس از رسوایی به جهنم می رود و به ملک جهنم خطاب میشود که هفتاد کشیده از آتش جهنم به صورت او بزند(نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ح ۱۶۶۱، ص ۲۵۰)
 کتک زدن کار مسلمان حقیقی نیست کار یک انسان با شخصیت نیست. انسان با شخصیت دست دراز نیست حالا اگر خانمی پیدا شود که شوهرش را بزند دیگر این زن نیست لاابالی و احمق است. اینها نه محبت را که انسانیت را از بین میبرند.
 

۳. زخم زبان
زخم زبان شیشه محبت را میشکند و گناهش به اندازه ای بزرگ است که امام صادق می فرماید: پروردگار عالم فرموده است.

من أهان لی ولیاً فقد أرصد المحاریتی.

هر که به یکی از دوستان من اهانت کند به تحقیق به جنگ با من کمین کرده است.
(کلینی، اصول کافی، ج ۴، ص ۴۱)

اگر کسی به ولی من توهین کند مثل این است که با من خدا جنگ کرده است. پروردگار عالم فرموده است هر کس با من بجنگد با او میجنگم و معلوم است که خدا با کسی اگر بجنگد دنیا و آخرتش به کجا می رسد. رسول گرامی ده روی منبر میفرمود اگر زنی به شوهرش بگوید ما در خانه خبری از تو ندیدیم تمام اعمال خیرش حبط میشود؛ اگر مردی به زنش بگوید ما از تو خیری ندیدم تو هم زن نشدی تمام اعمالش حبط میشود؛ یعنی در نامه عملش دیگر کار خیر نخواهد بود. ما باید دست از توهین برداریم. مخصوصاً نباید پیش دیگران همسرمان را کوچک کنیم گاهی یک زخم زبان نظیر شمشیر است و زخمش عمیق است. این عقربی میشود که تا روز قیامت او را اذیت میکند و در جهنم هم او را میگزد و گزیدن او از آتش جهنم هم بدتر است. با آب توبه میشود همه چیز را شست و از بین برد هر بی برکتی در خانه را میشود از بین برد. اما بدا به حال آن کس که توهین کند و بگوید دلم حال آمد یا بگوید تا یکی دو حرف سنگین به زنم نگویم نمیتوانم آرام بنشینم

۴. خودپسندی

دیگر از چیزهایی که محبت را از بین میبرد منیت و خودپسندی است. اگر زنی خود پسند بشود، مردی متکبر و خودپسند باشد گفتار و کردار خود را بپسندد، وضع خطرناکی به همراه دارد. باید بدانیم افراد خودپسند وضع شان به اندازه ای خطرناک است که فریاد پیامبران نیز از انسانهای خودپسند بلند بوده است؛ اینها مانع کار انبیا بودند. خودشان که زیر بار نمی رفتند.
هیچ مانع کار انبیا هم می شدند. خودپسندی تکبر خود محوری به اندازه ای خطرناک است که قرآن شریف می فرماید: وضع آدمهای خودپسند متکبر و خود محور در روز قیامت این است. که وقتی آنها را به صف محشر میآورند خودشان را خوب میدانند ولی حقیقتاً جهنمی هستند. اینها در مقابل خدا قد علم میکنند و میگویند؛ خدایا تو اشتباه می کنی ما آدم های خوبی هستیم. بعد قسم هم میخورند میگویند خدایا به حق خودت اشتباه می کنی ما بهشتی هستیم تو خود میخواهی ما را جهنم ببری

یَوْمَ یَبْعَتُهُمُ اللَّهُ جَمِیعاً فَیَحْلِفُونَ لَهُ کَمَا یَحْلِفُونَ لَکُمْ وَیَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلَی شَیْءٍ أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْکَاذِبُونَ.

روزی را به یاد آور که خدا آنها را برای انتقام برانگیزد و چنان که برای شما قسم یاد کردند، برای خدا هم سوگند میخورند و می پندارند که برایشان نتیجه ای خواهد داشت. آگاه باشید که آنها بسیار دروغ گو هستند.مجادله (۵۸) 

خانم در مقابل شوهر خودپسند نباشد تعریف خودش تعریف برادرش پدر و مادرش را نکند مواظب باشد به جمالش به کمالش ننازد. اگر مثلاً خانم مدرک علمی دارد، مواظب باشد غرور علمی در مقابل شوهر پیدا نکند که اگر غرور علمی و منیت و خود محوری در مقابل شوهر پیدا کرد اول به خودش ضربه میزند آقا مواظب باشد خدای ناکرده به مالش ننازد، به طایفه اش ننازد اگر شوهر شما فقیر باشد ولی وضع برادر شما خوب باشد، یا پدر و مادرت قدرت و مکنتی داشته باشند همیشه شوهرت را دلداری بده و او را بر برادرت پدر و مادرت مقدم بدار یعنی در حالی که مردها و زنها باید احترام پدر و مادرهایشان را نگاه بدارند باید با برادرشان خواهرشان مهربان باشند اما این را بدانند که باید همه چیز را فدای شوهر کنند؛ چنان که مرد باید همه چیز را فدای زن کند لذا در حالی که دیگران باید محترم باشند شوهر باید مقدم بر همه باشد؛ زن باید مقدم بر همه باشد خود پسندی شاخه هایی دارد که محبت را از دل دیگران میبرد.