به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ آیتالله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) صبح امروز ـ چهارشنبه ۲۳ مهرماه ۱۴۰۴ ـ در ابتدای درس خارج فقه، به نکات مهمی درباره وظایف حکومت اسلامی در قبال جامعه و لزوم توجه بیشتر به فرهنگ عفاف و حیا و ضرورت مقابله با جریان هرزگی و ابتذال در جامعه اشاره کرد.
وی در ابتدا اظهار داشت: مسئولان باید نسبت به وظایف اصلی حکومت اسلامی، توجه و اهتمام لازم را داشته باشند. حاکمیت لائیک هیچ تعهدی نسبت به دین ندارد، بلکه تعهدش، عدم تعهد به دین، مخالفت با دین و حتی در برخی از موارد ستیز با دین است. استاد درس خارج حوزه علمیه قم، درباره پیشینهی ستیز با دین، شریعت و احکام تصریح کرد: اتحاد جماهیر شوروی ۷۰ سال با دین مبارزه کرد. سراسقف گرجستان به من گفت که شما دوران تلخ ۷۰ سالهی اتحاد جماهیر شوروی را تجربه نکردید. در آن دوران از کلیساها و مساجد به عنوان انبار استفاده میکردند و مسلمانان اجازهی رفتن به حج را نداشتند و محدودیتهای زیادی وجود داشت.
وی درباره وضعیت دین در نظام سکولار گفت: در نظام سکولار، دین در عرصههای اجتماعی هیچ نقشی ندارد، به همین دلیل هیچ تعهدی نسبت به دین ندارند. اگر به مقدسات توهین هم شود، این کار یک امر عادی است. آنچه که در شارلی ابدو برای اهانت به پیامبر اکرم(ص) استفاده شد و یا آنچه که در هلند، آلمان و کشورهای دیگر اروپایی و آمریکایی اتفاق میافتد، یک مسئله متعارف و معمولی است که غربیها آن را ذیل آزادی بیان میگنجانند و با این باور در مسیر قداست شکنی حرکت می کنند و جامعه را به مرحله ای سوق می دهند ک هیچ امر قدسی در زندگی انسان وجود نداشته باشد.
عدالت محور اصلی حکومت اسلامی است
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با تأکید بر اینکه در نظام سیاسی دینی، دینداری مردم، دغدغهی حاکمیت است و در نظام دینی اسلام، اجرای احکام دین و شریعت مهم است، درباره ویژگیهایی حاکمیت دینی به تحقق عدالت اشاره کرد و افزود: عدالت محور اصلی حکومت اسلامی است. البته عدالت فقط عدالت قضایی نیست، بلکه عدالت اقتصادی، یعنی توزیع عادلانهی ثروت و فرصتهاست. عدالت اجتماعی به معنای برابری فرصتها برای تمام اقشار است؛ بدون اینکه تبعیض نژادی یا قومی وجود داشته باشد. همچنین عدالت اداری است که برخورداری یکسان مردم از خدمات دولتی و حکومتی است.
وی درباره جایگاه کرامت انسانی و نسبت آن با حکومت اسلامی گفت: در حکومت اسلامی صرفنظر از دین، مذهب و قومیت، همهی انسانها از کرامت ذاتی برخوردار هستند و حکومت موظف به رعایت کرامت انسانی است. در قانون اساسی ایران آمده است که حق حیات، حق مسکن، حق اشتغال، حق ازدواج، حق دادخواهی، حق انتخاب شغل مشروع و ... برای تمام شهروندان است. پس عدالت در تمام ابعاد آن باید در نظام اسلامی رعایت شود.
آیت الله رمضانی، تأمین نیازهای مادی مردم، آسایش و رفاه عمومی را ویژگی دوم حاکمیت دینی معرفی کرد و افزود: حکومت باید ساختارهای اقتصادی سالم را ایجاد کند تا فرصتهای شغلی، مسکن، بهداشت و امنیت غذایی فراهم شود. امنیت غذایی بسیار مهم است، اینگونه نشود که جامعه از سوءتغذیه در نظام دینی رنج ببرد. همینطور جلوگیری از ثروتاندوزی و فزونخواهی از وظایف حاکمیت دینی است. اینگونه نشود که عدهای ثروتمند و عدهای فقیر باشند و روز به روز شکاف طبقاتی افزوده شود. از این رو، لازم است سیاستهایی برای تنظیم بازار، مبارزه با ربا، احتکار و ... اتخاذ شود.
وی گسترش علم و آموزش عمومی را از وظایف دیگر حاکمیت دینی برشمرد و در توضیح آن اظهار داشت: نظام اسلامی موظف است آموزش را به صورت رایگان در اختیار دیگران قرار دهد. اسلام هم بر کسب دانش بسیار تأکید دارد. از همین رو، نظام اسلامی باید نسبت به پژوهش، آموزش و تأسیس دانشگاههای طراز سرمایهگذاری کند، از نخبگان و مخترعان حمایت نماید و روحیهی پرسشگری و خردورزی را در جامعه تقویت کند.
برقراری عدل از ویژگیهای حاکمیت دینی است
استاد درس خارج حوزه علمیه قم، ادامه داد: برقراری عدل از ویژگیهای حاکمیت دینی است. همچنین برقراری امنیت در تمام بخشها از جمله امنیت قضایی، از وظایف نظام دینی میباشد. یعنی در حوزهی قضایی هر کسی که وارد محکمه شود، باید اطمینان خاطر داشته باشد که به حق و حقوقش میرسد و استیفای حقوق رخ خواهد داد. امنیت اجتماعی، مقابله با جرایم و فساد، امنیت اقتصادی، مبارزه با گرانفروشی و احتکار و تأمین امنیت ملی برای تمامیت ارضی از جمله موارد امنیت است. در کل، تأمین امنیت شرط تحقق تمام خیرات اجتماعی است و لازم است حکومت اسلامی امنیت جانی، مالی، اخلاقی و مرزی مردم را تأمین کند.
وی تصریح کرد: از وظایف دیگر حکومت دینی، گسترش اخلاق و معنویت در جامعه است. حکومت باید بستر توسعهی معنویت در جامعه را فراهم کند تا شاهد جامعهی اخلاقمدار و اخلاقمحور باشیم. پیامبر(ص) فرمود: «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ». مورد بعدی، اجرای قوانین الهی و اقامهی حدود و احکام و شریعت است.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) تأکید کرد: یکی دیگر از وظایفی که بر عهدهی حاکمیت است این است که احکام الهی باید مورد توجه قرار گیرد، به ویژه حدود الهی برای جلوگیری از مفاسد، جنایتها و اتفاقات دیگری که ممکن است در جامعه رخ دهد. وی به ضرورت حمایت از مستضعفان و مبارزه با فساد و تبعیض اشاره کرد و گفت: اساساً قرآن به حکومت صالحان و مستضعفان وعده داده است: «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ» (الأنبیاء : ۱۰۵)، و صالحان و مستضعفان باید ریشهی فقر، تبعیض و بیعدالتی را از بین ببرند.

نسبت شریعت و سعادت
استاد درس خارج حوزه علمیه قم در تشریح نسبت شریعت و سعادت عنوان کرد: در فلسفهی سیاسی اسلام، منشأ نهایی حق، قانونگذاری خداوند است و تفاوت قانون الهی و قانون بشری در این است که اگر قانون الهی پیاده شود جامعه را آرام میکند. چون قانون بشری به تمام ابعاد انسانی و ساحتها توجه ندارد و صرفاً جامعه را اسکات میکند. بین آرامش و اسکات در جامعه، تفاوت زیادی وجود دارد. نباید شریعت را هم فقط احکام فردی دانست، بلکه اگر نگاه دقیق، عمیق و جامعی نسبت به فقه داشته باشیم، فقه یک طرحی جامع برای رشد انسان در تمام ابعاد و همهی ساحتهاست.
وی افزود: اگر قانون را از شریعت جدا کنیم، ممکن است به نظم ظاهری جامعه منجر شود، اما از درون موجب فروپاشی جامعه خواهد شد. لذا نباید بین قانون و شریعت جدایی انداخت، بلکه باید قانون را از شریعت گرفت. لازم است چنین نگاه جامعی را داشته باشیم که قوانین نظام حاکمیتی و حکمرانی را باید از شریعت گرفت. البته هنر ما این است که نباید اینها را از یکدیگر جدا و تفکیک کنیم. به دلیل اینکه عدهای امروزه میان اخلاق، شریعت و قانون گسست ایجاد میکنند. این گسست میتواند زمینهای را برای فاصلهگیری از دین در جامعه ایجاد کند. بنابراین نگاه ما نسبت به معرفی دین باید دقیق، عمیق و جامع باشد.
حاکمیت دینی باید بستر عفاف را در اجتماع فراهم کند
آیت الله رمضانی در بخش دیگری از سخنان خود درباره حجاب و عفاف و اظهار نظر برخی درباره این مقوله گفت: حاکمیت دینی باید بستر عفاف را در اجتماع فراهم کند تا جامعه از هر جهت پاک باشد؛ این جزء اولویتها و بلکه ضرورتها است. اینکه گاهی شرایط به گونهای خواهد بود که این مسئله جزء اولویتها نیست، ای کاش هر کسی در جای خود به تخصص خودش بپردازد. متأسفانه برخی از افرادی که هیچ تخصصی نسبت به علم و دانشی ندارند، درباره آن اظهارنظر میکنند. برای نمونه افرادی که هیچ دانش پزشکی ندارند، نسبت به علوم پزشکی و نسخهها اظهارنظر میکنند. در حالی که این موضوع باید به متخصصان پزشکی ارجاع داده شود. یا در بحث مهندسی به مهندسان ارجاع داده شود؛ اینکه مهندسی در مورد دقیقترین مسائل دینی، شریعت و فقه اظهارنظر کند، در جامعه انحراف به وجود میآورد. از این رو، هر کسی باید به وظیفهی خود عمل کند. اگر از وظایف اصلی که بر عهدهی ما است عدول کنیم و به حوزههای دیگر بپردازیم، همین خواهد شد که اظهارنظرهایی در جامعه بیان میشود که به هیچ وجه قابل دفاع نخواهد بود.
وی ادامه داد: متأسفانه گاهی اوقات دیده میشود که افرادی، مطلبی را از یک کتاب تاریخی و یا حدیثی نقل میکنند، یا حدیثی که معلوم نیست چقدر به لحاظ سندی قوی است، میخواهند استنباط و استفادهی فقهی کنند که شاید اشاره به این باشد که حجاب در جامعه واجب نیست! در حالی که حجاب یک مقولهی صرفاً فردی نیست.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره جنبهی اجتماعی حجاب اظهار داشت: حیث مسئلهی حجاب، حیث اجتماعی است و الّا در خانه و حریم خصوصی که بحث حجاب مطرح نیست؛ مگر کسی که مؤمن است و بخواهد نماز بخواند، شارع احکامی را نسبت به او وضع کرده است. لذا بحث حجاب، نسبت به محارم و در حریم خصوصی منازل مطرح نیست و یک مقولهی اجتماعی است. گاهی حجاب یک مقولهی سیاسی میشود و گاهی در یک کشوری قانون میشود، و گاهی ممنوعیت حجاب قانون میشود، مانند آنچه در برخی از کشورهای اروپایی به وقوع پیوست و حجاب اسلامی ممنوع گردید. این امور در هر جایی به حسب خود است؛ در نظامهای سکولار به یک شکل، در نظامهای لائیک به یک شکل، و در نظامهای دینی و حاکمیت دینی هم به شکل دیگر است.
مشکلی که ما امروزه با آن مواجه هستیم، هرزگی و ابتذال است
وی تأکید کرد: امروز عدهای از بیرون این قضیه را مدیریت میکنند و مشکلی که ما امروزه با آن مواجه هستیم، هرزگی، ابتذال و برهنگی است که منجر به اباحیگری و ولنگاری میشود و الّا کشور ایران که یک کشور متمدن است؛ این کشور همواره در فرهنگ، علم، دانش، عفت، پاکی و پاکدامنی، تاریخ تمدن کهنی دارد. حتی در عرصهی مبارزه با ظلم و غیرت هم به این صورت است. تمام دختران جامعهی ما در این مسیر هستند ولی عدهای، در حال ایجاد انحراف در مسیر تمدّن بزرگ ایران اسلامی هستند. گاهی کلماتی به صورت ناشیانه از زبان برخی جاری میشود که آن هم متأسفانه مسیر دیگری را در جامعه ایجاد میکند و الّا اگر بخواهیم کرامت و ارزش انسانی زن را مورد توجه قرار دهیم، حجاب مصونیتآور است؛ گرچه ممکن است محدودیتی را به دنبال داشته باشد. مگر هر محدودیتی میتواند ضد آزادی بشر باشد؟ بلکه یک نوع محدودیتها هستند که انسان را به حقیقت آزادی میرسانند. اساساً دین آموزش میدهد که انسان بتواند به حقیقت آزادی معنوی برسد. بنابراین اگر در جامعه عفاف و حجاب به خوبی رعایت شود، استحکام بنیان خانواده را به دنبال خواهد داشت.
آیت الله رمضانی با انتقاد از کجفهمی برخی افراد درباره قضیه عفاف و حجاب گفت: حوزه علمیه باید حافظ دین مردم و حافظ مفاهیم دینی و شریعت مردم باشد. مگر میشود نظام و حاکمیت اسلامی نسبت به ابتذال و هرزگی بیتفاوت باشد؟ متأسفانه برخی افراد صاحب منصب در نظام اسلامی، معتقدند که ما امروزه به سبک زندگی رسیده ایم که خانم ها با آرامش کامل زندگی می کنند و افتخار می کنند که ما برای سبک زندگی خانم ها، امنیت ایجاد کرده ایم. واقعاً جای تأسف است که گاهی این کلمات و عبارات از زبان مسؤولین یک نظام اسلامی بیان میشود. متأسفانه برخی از روحانیون که خود را روزآمد دانسته و مدّعی علم و روشنفکری هستند نیز برای جذب دیگران به سخنان غیر علمی و غیر مستند روی میآورند. به راستی آیا اهل بیت(ع) نسبت به هرزگی و ابتذال همین نگاه را داشتند؟ آیا آنان به دنبال ایجاد امنیت برای این نوع اقدامات بودند؟ متاسفانه برخی دین و احکام الهی را بسیار ساده انگاشته و بر اساس ذهنیتهای خود معنا و مفهوم خاصی را از دین ارائه میدهند.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که امروزه دشمنان در صدد ترویج اباحیگری، هرزگی و ابتذال جوانان و خانوادهها هستند. در این خصوص هم حوزهی علمیه و بزرگان دین باید نسبت به این مسئله از خود حساسیت نشان دهد و هم حاکمیت باید تکالیف خود را در این زمینه به نحو شایسته انجام دهد. این صحیح نیست که برخی بگویند که اینها جزء اولویت ما نیست! مگر میشود، اجرای شریعت جزء اولویتها و بلکه از ضرورتهای نظام اسلامی نباشد؟! متاسفانه امروزه برخی به دنبال جایگزینی احکام و شریعت اسلام هستند. آنچه که باید مورد تأکید و توجه همگان باشد اینست که باید نسبت به مقابله با ابتذال، هرزگی، اباحیگری و ولنگاری، مطالبه گر باشیم. امروز اگر ما و شما نسبت به این قضیه سکوت کنیم، معلوم نیست که در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.از اینرو حوزه های علمیه، دانشگاه ها و تمام مراکز آموزشی و پژوهشی، باید بر اهمیت حیا و عفاف در زندگی فردی و اجتماعی تاکید نمایند و تاریخچهی اتفاقاتی که باعث انحرافات در جامعه شده است را به نسل امروز یادآوری کنند.
وی در پایان اظهار داشت: ما معتقدیم که حجاب نشانهی هویت اسلامی است و مقاومت در برابر این هجمهها و ناتوی فرهنگی از مسائل مهمی است که جامعه و نظام اسلامی باید نسبت به آن توجه داشته باشد، چه اینکه نسبت به تحقق ویژگی های دیگر حاکمیت اسلامی نیز باید به وظیفه خود عمل کند.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما