به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ هزاران کشاورز در سراسر سوریه با یکی از سختترین موجهای خشکسالی طی حدود ۴ دهه گذشته روبهرو هستند؛ خشکسالی که بر اثر کاهش شدید بارش، افت محسوس سطح آبهای زیرزمینی در اغلب استانها و خشکشدن گستردهی اراضی کشاورزی بهوجود آمده است؛ زمینهایی که زمانی شریان حیاتی میلیونها نفر بودند.
براساس گزارش شبکه الجزیره، دیگر خشکسالی مانند گذشته پدیدهای فصلی نیست؛ بلکه به بخشی از واقعیت اقلیمی جدید تبدیل شده که با افزایش دما، بیثباتی فصلهای کشاورزی و تهدید باقیمانده بخش کشاورزی ــ که خود پیشتر نیز زیر فشار جنگ و کاهش سرمایهگذاری قرار داشت ــ شناخته میشود.
«نورس برکه» کشاورزی از شهر عربین در حومه دمشق در شکایت از کمبود باران میگوید: امسال فقط یک یا دو بار باران دیدیم. محصول گندم من نابود شد و مجبور شدم مبالغ زیادی برای نجات باقیمانده محصول با استفاده از آب تانکرها پرداخت کنم.
او به خبرنگار شبکه الجزیره میگوید: خشکسالی زمینم را بلعید. کشاورزی با آبیاری بسیار پرهزینه شده و نمیدانم اگر این وضعیت در فصلهای بعد ادامه پیدا کند چطور باید با آن کنار بیاییم.
کشاورزی دیم (وابسته به باران) که گستردهترین نوع کشت در سوریه است، بهشدت از این تغییرات اقلیمی آسیب دیده است. در همین حال، عملکرد زمینهای آبی نیز به دلیل کاهش سطح چشمهها و خشکشدن برخی رودخانهها و دریاچهها ــ مانند رود عاصی و دریاچه زرزر ــ کاهش یافته است. افت آبهای زیرزمینی بر اثر برداشت بیرویه و حفر چاههای غیرقانونی نیز بسیاری از روستاییان را با کمبود فزاینده آب و غذا روبهرو کرده است.
حجم خشکسالی
«محمد صیلین» مدیرکل حمایت از تولیدات کشاورزی در وزارت کشاورزی حکومت جولانی میگوید که بخش وسیعی از زمینهای زراعی سوریه در فصل گذشته از چرخه تولید بهویژه محصولات دیم، خارج شدهاند.
او توضیح میدهد که میزان آسیب از استانی به استان دیگر و حتی از منطقهای به منطقه دیگر متفاوت است و این تفاوت بر اساس مقدار بارشهاست؛ هرچه به سمت داخل کشور سوریه میرویم میزان بارش کاهش مییابد.
به گفته صیلین، تولید گندم امسال به شکل چشمگیری کاهش یافته؛ وزارت کشاورزی خسارتها را حدود ۴۰ درصد در فصل ۲۰۲۵ برآورد کرده است. این کاهش باعث شد تولید داخلی به حدود ۱.۲ میلیون تن برسد، در حالی که نیاز سالانه کشور حدود ۴ میلیون تن است.
او میافزاید که محصولات آبی ــ بهویژه پنبه ــ نیز از اثرات تغییرات اقلیمی مصون نماندهاند؛ کمبود آب در شمالشرق سوریه باعث کاهش تعداد نوبتهای آبیاری و افزایش هزینههای پمپاژ شده که در نهایت بر میزان و کیفیت تولید تأثیر گذاشته است. همچنین کیفیت گندم نیز افت کرده است زیرا افزایش دما باعث سرعت گرفتن رشد گیاه و کوتاه شدن مراحل حساس مانند گلدهی و تشکیل دانه شده، که نتیجه آن تولید دانههایی کموزن و بیکیفیت است.
صیلین عوامل اصلی تشدید بحران را تغییرات آبوهوایی و کاهش بارش در سوریه میداند، اما در عین حال بر نقش برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی و حفر چاههای غیرمجاز نیز تأکید میکند.
اقدامات دولتی
او میگوید مقابله با خشکسالی نیازمند همکاری گسترده وزارت کشاورزی با سازمانهای بینالمللی است. وی از همکاری نزدیک میان وزارتخانه و سازمان جهانی غذا و کشاورزی (فائو) برای یافتن راهحلهای بحران خبر میدهد.
به گفته او، فائو در ماههای اخیر چندین کارگاه آموزشی برای حمایت از بخش کشاورزی سوریه و جبران خسارتهای ناشی از خشکسالی و تخریب زیرساختها ــ بهویژه کانالهای آبیاری ــ برگزار کرده است. فائو همچنین پروژههایی در استانهای مختلف سوریه اجرا میکند؛ از جمله پروژه برداشت گیاه «زهرالنّیل» که منابع آبی رودخانهها را میبلعد. این سازمان به برخی کشاورزان آسیبدیده نیز کمکهای مالی و بستههای غذایی ارائه کرده است.
صییلن از اقداماتی چون بازسازی شبکههای آبیاری سطحی و گسترش کشاورزی حفاظتی ــ که موجب کاهش هدررفت آب میشود ــ بهعنوان فعالیتهای جاری نام میبرد.
او همچنین از تلاش برای تولید بذرهای سازگار با تغییرات اقلیمی، ترویج کشاورزی پایدار، آموزش کشاورزان برای آبیاری کارآمدتر و تشویق به کشت محصولات مقاوم به خشکسالی خبر میدهد.
بحران کشاورزی
سوریه امسال با بحران کشاورزی سختی روبهرو است. براساس برآوردهای سازمان ملل، خشکسالی ــ که شدیدترین نوع آن طی چند دهه اخیر است ــ امنیت غذایی حدود ۱۶ میلیون نفر را در این کشور تهدید میکند.
حدود ۲.۵ میلیون هکتار از اراضی زیرکشت گندم در سوریه در اثر شرایط سخت اقلیمی آسیب دیدهاند.
فائو گزارش داده که ۹۵ درصد گندم دیم در سوریه تقریباً به طور کامل نابود شده است. همچنین انتظار میرود تولید گندم آبی در این کشور، ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر از حد معمول باشد که به ایجاد شکاف ۲.۵ تا ۲.۷ میلیون تنی میان تولید داخلی و نیاز کشور سوریه منجر میشود.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما