به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) - ابنا - در بخش قبلی این نوشته، اسامی ده نفر از شخصیت‌هایی که از قبل از سید رضی، اقدام به تالیف کتاب با موضوع جمع‌آوری سخنان امام علی(ع) کرده بودند، معرفی شدند. در این نوشته نیز اسامی برخی افراد دیگر بیان می شود. تمامی این افراد قبل از تولد سید رضی(ره) زندگی کرده و تالیفاتی داشته‌اند.
«ابوالقاسم اصبغ بن نباته حنظلی» معروف به «اصبغ بن نباته»، از یاران خاص امام علی(ع) بود که در میان «محدثین موثق شیعه» قرار گرفته است. اگر چه تاریخ وفات او مشخص نیست، اما قطعا بعد از شهادت امام علی(ع) رحلت کرده است. کتابی با عنوان «عجائب احکام امیرالمومنین(ع)» به او منسوب شده است.
همچنین وی نامه معروف به «عهدنامه مالک اشتر» و خطبه «وصیت امام علی(ع) به محمد بن حنفیه» را نقل کرده است که هر دو این مطلب در نهج‌البلاغه نقل شده است. شیخ طوسی در کتاب الفهرست خود و نجاشی نیز در آثار خود این دو مطلب را از اصبغ بن نباته نقل کرده‌اند.
از دیگر کسانی که «عهدنامه مالک اشتر» را نقل کرده‌اند، «صعصعه بن صوحان» است. وی نیز یکی از خواص امیرالمومنین(ع) بود که براساس برخی از روایات، امام علی(ع) به ایشان علاقه‌ای خاص داشته است. در کتاب «رجال نجاشی»، وی را از راویان عهدنامه مالک اشتر نقل کرده است.
«عبیدالله بن حر جعفی» نیز از کسانی است که از مخالفان معاویه بود و مجموعه‌ای از سخنان امام علی(ع) در قالب «کتاب» روایت می‌کند که در کتاب «رجال نجاشی» آمده است و در «صحیح بخاری» نیز از همین کتاب او روایت شده است. در ماجرای کربلا، امام حسین(ع) از او یاری خواست ولی ایشان را یاری نکرد، در ماجرای مختار نیز مدتی با او شد، سپس به مخالفت با مختار پرداخت. روایت زندگی این شخصیت در سریال مختارنامه، او را برای همگان معروف کرده است.
«سلیم بن قیس هلالی» از اصحاب امامان معصوم علی، حسن و حسین(ع) بود و کتابی نیز تالیف کرده که به اصل سلیم معروف است. این کتاب در میان علمای شیعه از قدیم مشهور و محدثین عالیمقام در آثار و تالیفات خود مندرجات آن را مورد استفاده قرار داده‌اند. سلیم بن قیس هلالی در کتاب خود که اکنون چاپ شده و در دسترس همگان قرار گرفته است، خطبه‌ها و سخنانی از امام علی(ع) را روایت می‌کند.
یزید بن عبدالملک بن مغیره بن نوفل بن حرث بن عبدالمطلب ابوالمغیره مدنی معروف به «یزید بن عبدالملک نوفلی» از بزرگان اهل حدیث و راویان شناخته شده است. وی در سال ۱۶۷ در مدینه درگذشت. یزید بن عبدالملک خطبه‌هائی از امام علی(ع)، از جمله خطبه حضرت بعد از قتل عثمان در مدینه را در کتاب خود با عنوان «تحفه الاحباب و معرفه امامه سید اولی الالباب» ذکر می‌کند. این کتاب تاکنون چاپ نشده و دو نسخه خطی از این کتاب در «کتابخانه ملک فیصل» عربستان سعودی و «کتابخانه بریتانیای لندن» نگهداری می‌شود. نسخه اینترنتی این اثر به صورت تصویر خطی کتاب، در فضای مجازی منتشر شده است.
می‌توان به نام این افراد، «میثم تمار» شخصیت شناخته شده در تاریخ را نیز افزود، شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب «الذریعه» تفسیری از او نقل می‌کند که به املای امام علی(ع) و نگارش او بوده است. همچنین کتاب «القضایا و الاحکام» از «بریر بن خُضیر همدانی» از شهدای کربلا نیز مجموعه‌ای از سخنان امام علی(ع) را گردآوری کرده است.
در بخش‌های دیگر این نوشته، گروه دیگری از شخصیت‌های شناخته شده از عالمان اهل سنت و شیعه را که قبل از سید رضی تالیفاتی در مورد نامه‌ها و خطبه‌های امام علی(ع) داشته‌اند، معرفی می‌شوند.
سید علی اصغر حسینی/ ابنا
..................
پایان پیام
نظر شما