به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در قسمت پیشین در مورد سفر ترامپ به چند کشور حاشیه خلیجفارس و برخی از اهداف وی از این سفر صحبت شد. در ادامه سایر اهداف وی از این سفر مورد بررسی قرار می گیرد.
تسلیحات در فهرست اهداف بازاریابی ترامپ
در میان اهداف تبلیغاتی ترامپ، قراردادهای تسلیحاتی از اهمیت زیادی برخوردارند. سیاست ترامپ در قبال کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بر پایه تکرار ادعای نخنما شده «ایرانهراسی» و الزام به پرداخت پول برای تأمین امنیت استوار است.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ اعلام کرده بود: «کشورهایی وجود دارند که بدون حمایت ما حتی یک هفته هم دوام نمیآورند، و باید بهای این حمایت را بپردازند.» او در آن زمان سیاست «پرداخت برای بقا» را در پیش گرفت و از متحدان آمریکا در اروپا، غرب آسیا، ژاپن و کره جنوبی خواست هزینه محافظت امنیتی ارائهشده از سوی ایالات متحده را بپردازند.
اکنون که ترامپ بار دیگر به کاخ سفید بازگشته، به نظر میرسد این سیاست تغییری نکرده است. ترامپ احتمالا بار دیگر موضوع قراردادهای تسلیحاتی آمریکا با کشورهای خلیج فارس، بهویژه عربستان سعودی را که از نظر وسعت و توان نظامی بزرگترین کشور منطقه است، مطرح خواهد کرد. خبرگزاری رویترز به نقل از شش منبع آگاه گزارش داده که ترامپ قصد دارد در جریان این سفر، پیشنهاد قراردادهای تسلیحاتی به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به عربستان ارائه دهد.
این قرارداد احتمالی در حالی مطرح میشود که دولت بایدن نتوانست به توافقی جامع در حوزه دفاعی با عربستان دست یابد. هفته گذشته، وزارت خارجه آمریکا فروش احتمالی موشکهای پیشرفته هوا به هوای اِیم-120سی-8 (AIM-120C-8) و تجهیزات مرتبط با آن به عربستان سعودی را به ارزش ۳.۵ میلیارد دلار تایید کرد.
با این حال، شرایط منطقهای نسبت به گذشته دگرگون شده است؛ زیرا ایران از طریق دیپلماسی تنشزدایی، روابط خود با عربستان، امارات و بحرین را بهبود بخشیده است. در این میان، اقدامات جنگطلبانه رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان، اشغال خاک سوریه، و حمایت کامل آمریکا از این اقدامات بیثباتکننده، باعث شده تلآویو و واشنگتن بهعنوان تهدیدکنندگان اصلی صلح و ثبات منطقه معرفی شوند.
از این رو، سیاست «ایرانهراسی» که برای دوشیدن شاهزادهنشینهای ثروتمند خلیج فارس بهکار میرفت، دیگر مانند گذشته کارایی ندارد. حضور عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در عربستان تنها یک روز پیش از سفر ترامپ، پیامی روشن از تمایل ریاض برای ادامه روند بهبود و گسترش روابط با تهران بود. با این حال، کشورهای عربی، بهویژه عربستان سعودی، احتمالا همچنان آمادهاند برای جلب رضایت ترامپ در فروش فناوریهای جدید و گرفتن چراغ سبز برای ساخت نیروگاه هستهای، در حوزه خرید تسلیحات هزینههای کلانی بپردازند.
قیمت نفت
قیمت نفت نیز یکی از محورهای گفتوگو در سفر ترامپ خواهد بود. چراکه رئیسجمهور آمریکا بر کشورهای عضو اوپک به رهبری عربستان فشار وارد کرده تا تولید نفت را افزایش دهند و قیمت سوخت برای مصرفکنندگان آمریکایی کاهش یابد.
خبرگزاری رویترز اواخر آوریل با استناد به پنج منبع آگاه گزارش داد که مقامهای سعودی به متحدان و کارشناسان صنعت نفت اعلام کردهاند که ریاض آمادگی ندارد با کاهش بیشتر تولید از بازار نفت حمایت کند و قیمتهای پایینتر را تنها میتواند در طولانیمدت تحمل نماید.
ائتلاف اوپک پلاس به رهبری روسیه و عربستان سعودی اوایل ماه جاری با افزایش عرضه نفت به میزان ۴۱۱ هزار بشکه در روز در ماه ژوئن موافقت کرد. بانک گلدمن ساکس نیز به دلیل افزایش سریع عرضه نفت از سوی اوپک پلاس به بازار جهانی، پیشبینی خود از میانگین قیمت نفت خام آمریکا در سال جاری را سه دلار کاهش داد و به ۵۶ دلار در هر بشکه رساند.
موضوعات منطقهای: غزه، عادیسازی روابط و دریای سرخ
از دیگر محورهای مورد بحث در این سفر، موضوع غزه و جنگ صهیونیستها علیه غزه است که ترامپ پیشتر وعده پایان آن را داده بود. با این حال، تنها مدت کوتاهی پس از آتشبس دو ماه پیش، رژیم صهیونیستی از اجرای مفاد توافق سر باز زد و با چراغ سبز آمریکا بار دیگر حملات وحشیانه خود به مردم غزه را از سر گرفت. ترامپ نیز با رونمایی از طرحی برای وادار کردن مردم غزه به ترک این منطقه و تصرف کامل آن، جنجال تازهای در منطقه برانگیخت.
از این رو، احتمال آنکه جنگ غزه سایه سنگینی بر سفر ترامپ بیفکند، از مدتها پیش یکی از نگرانیهای اصلی بوده است بهویژه اینکه ارتش آمریکا به دستور ترامپ رسما جنگی تمامعیار از دریای سرخ علیه یمن به راه انداخت تا عملیاتهای صنعاء علیه منافع رژیم صهیونیستی در همبستگی با غزه را مهار کند.
برای فرار از این فضای سنگین، ترامپ تمهیداتی برای سفر خود اندیشیده است. نخست آنکه اعلام کرد توافقی دوجانبه برای آتشبس با یمن به دست آمده، هرچند این توافق شامل حملات یمن به سرزمینهای اشغالی نمیشود.
دوم آنکه، گمانهزنیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه رئیسجمهور آمریکا قصد دارد در دیدار پیشروی خود با رهبران عرب، بهطور رسمی کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد؛ طرحی که هنوز چارچوب مشخصی ندارد. با توجه به طرح پیشنهادی ترامپ برای انتقال مردم غزه به کشورهای عربی دیگر و همراستایی آن با طرح قدیمی «معامله قرن» برای عادیسازی روابط و تشکیل کشور فلسطین در اراضی اردن و مصر در ازای سرمایهگذاری در غزه، هیچ چشمانداز مثبتی برای تحقق حقوق ملت فلسطین از طریق به رسمیت شناختن ادعایی این کشور وجود ندارد.
در واقع، این «به رسمیت شناختن» بیشتر نمایشی سیاسی برای فاصله گرفتن از فضای سنگین ناشی از جنگ غزه و ایجاد توجیه برای کشورهای عربی، بهویژه عربستان سعودی، به منظور گام برداشتن در مسیر عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی است.
در پایان باید گفت که سفر ترامپ به کشورهای حوزه خلیجفارس، در شرایط حساس منطقهای انجام میشود، جایی که علاوه بر روابط اقتصادی و نظامی، مسائل سیاسی مهمی چون امنیت حملونقل در دریای سرخ، جنگ غزه و عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی مطرح است. اگرچه ترامپ در تلاش است تا از این سفر بهعنوان فرصتی برای جلب سرمایهگذاریهای کلان استفاده کند، اما سیاستهای وی در قبال فلسطین و حمایت از رژیمصهیونیستی ممکن است در میان کشورهای عربی با چالشهایی روبهرو شود. به نظر میرسد ترامپ از این سفر بیشتر بهعنوان ابزاری برای تقویت منافع اقتصادی و دیپلماتیک خود در سطح جهانی استفاده کند.
**************
پایان پیام/ 345