خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) - ابنا: قیام عاشورا یک واقعه تاریخی نیست که تنها در صفحات تاریخ جا خوش کند؛ بلکه دانشگاهی است که در آن درس آزادگی، ایمان و مقاومت تدریس میشود. امام حسین(ع) با قیام خود، نه تنها مسیر تاریخ اسلام را تغییر داد، بلکه راهی نو برای انسانهای آزاده در همه اعصار گشود. اهداف این نهضت الهی و پیامهای عمیق آن، همچنان الهامبخش حرکتهای آزادیخواهانه در سراسر جهان است. در این مقاله، به بررسی اهداف قیام امام حسین(ع) از دیدگاه منابع شیعه میپردازیم.
۱. احیای دین جدش پیامبر(ص)
یکی از مهمترین اهداف قیام امام حسین(ع)، احیای دین اسلام بود که در دوران حکومت یزید دچار انحرافات جدی شده بود. یزید نه تنها به اصول دین پایبند نبود، بلکه با اعمال خود، ارزشهای اسلامی را زیر پا گذاشته و جامعه اسلامی را به سوی فساد و تباهی سوق میداد (۱). امام حسین(ع) با آگاهی کامل از وضعیت جامعه، قیام خود را آغاز کرد تا دین جدش پیامبر(ص) را از انحرافات نجات دهد.
در خطبهای که امام حسین(ع) پیش از حرکت به سوی کربلا ایراد کردند، فرمودند: «ألا ترون أنّ الحق لا یعمل به و أنّ الباطل لا یتناهی عنه؟ فلیرغب المؤمن فی لقاء الله محقّاً» (۲). این سخن نشاندهنده نگرانی عمیق امام از وضعیت جامعه اسلامی بود. ایشان قیام خود را بر پایه اصلاح جامعه و بازگرداندن ارزشهای اصیل اسلامی بنا نهادند.
بر اساس منابع شیعه، امام حسین(ع) با این حرکت خود نشان داد که سکوت در برابر ظلم و انحراف، خیانتی به دین و انسانیت است. این پیام عاشورا همچنان زنده است و در هر زمان و مکانی میتواند الهامبخش انسانهای آزاده باشد (۳).
۲. مبارزه با ظلم و بیعدالتی
ظلم و بیعدالتی ویژگی بارز حکومت یزید بود. او نه تنها حقوق مردم را پایمال میکرد، بلکه با زورگویی و فساد، جامعه اسلامی را به نابودی کشاند. امام حسین(ع) با دیدن این وضعیت، تصمیم گرفت تا با قیامی الهی در برابر این ظلم بایستد. ایشان فرمودند: «إنّما خرجتُ لطلب الإصلاح فی أمّة جدّی» (۴).
قیام امام حسین(ع) نشاندهنده این واقعیت بود که یک مسلمان نمیتواند در برابر ظلم سکوت کند. ایشان با شهادت خود، این پیام را به جهان رساندند که مبارزه با ظلم، وظیفهای الهی است و هرگز نباید از آن غافل شد.
درسی که عاشورا به ما میدهد، ایستادگی در برابر بیعدالتی است؛ حتی اگر هزینه آن جان انسان باشد. این پیام جهانی، امروز نیز الهامبخش جنبشهای آزادیخواهانه در سراسر دنیاست (۵).
۳. حفظ کرامت انسانی
یکی دیگر از اهداف قیام امام حسین(ع)، حفظ کرامت انسانی بود. ایشان معتقد بودند که انسان باید آزاد زندگی کند و هرگز نباید تن به ذلت دهد. جمله معروف ایشان که فرمودند: «هیَهاتَ مِنّا الذلّة» (۶)، بیانگر همین هدف والا بود.
کرامت انسانی از دیدگاه امام حسین(ع) با ارزشترین دارایی انسان است و نباید آن را فدای منافع دنیوی کرد. ایشان با قیام خود نشان دادند که حتی اگر شرایط سخت باشد، انسان نباید اصول و ارزشهای خود را قربانی کند.
این پیام عاشورا نیز همچنان زنده است و به ما یادآوری میکند که هرگز نباید اجازه دهیم کرامت انسانی زیر پا گذاشته شود؛ حتی اگر برای حفظ آن مجبور به فداکاری شویم (۷).
پاورقیها:
۱. شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۴۰.
۲. همان، ص ۴۱.
۳. علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج ۱۰، ص ۲۰۰.
۴. ابن طاووس، اللهوف علی قتلی الطفوف، ص ۳۸.
۵. شهید مطهری، حماسه حسینی، ج ۱، ص ۹۸.
۶. طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج ۵، ص ۴۰۳.
۷. سید بن طاووس، لهوف، ص ۵۵.
نظر شما