۱۲ مرداد ۱۴۰۴ - ۰۰:۱۴
بازگشت دستگاه اطلاعاتی اسرائیل به دوران جاسوس‌ها/ احیای جاسوسی انسانی در سایه زخم اطلاعاتی

سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل (آمان) در حال تغییر راهبردی عمیق است که این تغییر شامل بازگشت به روش‌های سنتی مانند جاسوسی انسانی، احیای آموزش زبان عربی و درک عمیق‌تری از فرهنگ و ایدئولوژی جوامع عربی و اسلامی است.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ منابع امنیتی اسرائیل فاش کردند که سازمان اطلاعات نظامی (آمان) پس از ضربه سنگین اطلاعاتی ناشی از عملیات «طوفان الأقصی» حماس، تغییرات ساختاری و راهبردی عمیقی را آغاز کرده است. این تغییرات شامل بازگشت به رویکردهای سنتی مانند آموزش زبان عربی، شناخت گویش‌ها و فرهنگ‌های محلی، تقویت اطلاعات انسانی و کاستن از اتکای بیش از حد به فناوری است.

یک افسر بلندپایه اطلاعات نظامی اسرائیل در گفت‌وگو با پایگاه بلومبرگ گفت: ما دچار سوءتفاهم بنیادین نسبت به حماس و ایدئولوژی آن بودیم. تصور می‌کردیم که این جنبش در مدیریت نوار غزه و دریافت کمک‌های خارجی رضایت دارد، اما حقیقت چیز دیگری بود.

احیای زبان عربی و آموزش مذهبی

سازمان آمان برنامه آموزش زبان عربی که شش سال پیش متوقف شده بود را مجدداً فعال کرده است. این برنامه، نوجوانان را از دوره دبیرستان برای فراگیری زبان عربی و آشنایی با لهجه‌های محلی از جمله لهجه غزّه‌ای، عراقی و یمنی آماده می‌کند.

این سازمان همچنین دوره‌های آموزش مفاهیم مذهبی اسلامی، گفتمان‌های سلفی، شیعی و اخوانی را در دستور کار قرار داده است تا تحلیل‌گران و افسران اطلاعاتی شناخت دقیق‌تری از زمینه‌های فکری و فرهنگی گروه‌های مقاومت داشته باشند.

افسر مذکور افزود: ما به یک تغییر فرهنگی نیاز داریم؛ تغییری که ما را قادر سازد با ذهن دشمن فکر کنیم و از درون او را بفهمیم.

کاهش اتکا به فناوری‌های پیشرفته

تا پیش از حمله حماس، اسرائیل به‌شدت بر فناوری‌های اطلاعاتی پیشرفته مانند تصاویر ماهواره‌ای، تحلیل داده‌ها، هوش مصنوعی و پهپادهای جاسوسی تکیه داشت. اما اکنون سازمان اطلاعات نظامی قصد دارد توازن را به سمت اطلاعات انسانی و میدانی بازگرداند.

این سازمان واحدی را که پیش‌تر کم‌اهمیت تلقی می‌شد و وظیفه‌اش ارائه تحلیل‌های متضاد با جریان غالب اطلاعاتی است، مجدداً فعال کرده و از آن برای تقویت تفکر خلاق و تحلیل غیرخطی بهره می‌برد.

بحران منابع انسانی عرب‌زبان

با کاهش مهاجرت یهودیان عرب‌زبان از کشورهای منطقه و قطع ارتباط نسل‌های جدید با زبان مادری، اکنون اسرائیل با کمبود جدی در زمینه عربی‌دان‌های نظامی مواجه است. از سوی دیگر، شهروندان عرب اسرائیلی به‌دلیل معافیت از خدمت سربازی به‌ندرت وارد نهادهای اطلاعاتی می‌شوند و تنها برخی از دروزی‌ها –که کمتر از ۲ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند– به‌عنوان عرب‌زبان در ارتش فعالیت دارند.

پیامدهای راهبردی

کارشناسان امنیتی در داخل اسرائیل معتقدند که این تغییر راهبرد، گرچه دیرهنگام است، اما می‌تواند درک عمیق‌تری از تحولات میدانی و اجتماعی در کشورهای همسایه فراهم کند.

«عوفر گوترمان» افسر سابق اطلاعات نظامی و عضو کنونی مؤسسه پژوهشی متدولوژی اطلاعاتی گفت اطلاعات انسانی نیاز به تحلیل‌گرانی دارد که نه‌فقط زبان را بلد باشند، بلکه بتوانند رفتارها، نمادها و کدهای فرهنگی را نیز تفسیر کنند.

صدای مخالف: نیاز به گفت‌وگو به‌جای کنترل

در مقابل این دیدگاه امنیتی، برخی چهره‌های سیاسی اسرائیل خواستار بازنگری در شیوه نگاه کلی به کشورهای همسایه شده‌اند.

«دان مریدور» وزیر پیشین امور راهبردی اسرائیل می‌گوید: آنچه در هفتم اکتبر رخ داد، ناشی از کمبود اطلاعات نبود؛ بلکه نتیجه دیدگاهی خصمانه و یک‌سویه نسبت به فلسطینی‌ها و دیگر همسایگان بود. به‌جای تمرکز صرف بر جمع‌آوری اطلاعات، باید مسیرهای گفت‌وگو و مذاکره باز شود.

..............................

پایان پیام/ ۲۶۸

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha